медиуми

Нема лошо време за добра пропаганда

Submitted by Новица on

Tags: 

Во (далечната) 2007 во сега (мртвиот) Утрински весник се појави хвалоспев на Никола Саркози насловен Маестралната уметност на владеење на Саркози.

На 1 август 2007 го преработив тој текст за да се исмевам со широката поддршка што (тогаш) премиерот Никола Груевски ја уживаше помеѓу пошироката јавност така што секаде каде што пишуваше Саркози напишав Груевски, Франција - Македонија итн. Еве го тука. Десет години подоцна имаме нов премиер кој што го презеде првото место на листата на популарност пред околу 2 месеци. Затоа подолу е истиот текст, со една ситна разлика. Секаде каде што пишуваше Груевски сега пишува Заев, а другите имиња и настани се соодветно заменети итн. ја сфаќате постапката.

Маестралната уметност на владеење на Заев

Скопје - Откако дојде на премиерската функција во Македонија Зоран Заев секој ден изненадува, па и неговите противници признаваат дека потезите кои ги влече не ги остава рамнодушни Македонците. Зоран Заев е на сите страни во Софија, во Трст, во Сараево, во Скопје со одлуки за Струга и Требовоље за каде од аеродромот Александар Велики заминувајќи за подгорица испрати пожарникари од Бугарија. Новинарите се опсипани со комуникеа од Илинденска бр. 2 и преку нив Македонците се запознати со сите постапки на нивниот сеприсутен премиер.

Зоран Заев, исто како и за време на предизборната кампања за чија оркестрација се интересираа дури и штабовите на американските претседателски кандидати стана вистински мајстор во уметноста на владеењето и комуникациите. „Тој го надминува се' она што ги имавме видено до денес“, пишува колумнистот на еден од најтиражните македонски регионални весници „Фокус“.

Премиерот кој сака да го промени начинот на владеење, по првите денови поминати на Илинденска бр. 2 изгледа дека успеа, барем засега. Тој не го слуша државниот апарат, техноструктурите, кои во една технократска да не речеме бирократска држава како Македонија, сака да провери се', Заев секојдневно испишува по едно поглавје од уметноста за владеење. Македонските коментатори се согласуваат дека тој веќе успеа во едно: да му завидуваат. На последниот самит на за Западен Балкан во Трст, тој ја претстави Македонија во одлично светло и лобираше за прием во Европската Унија иако тоа не беше на агендата. Заедно со министрите, без разлика на полемиката предизвикана во Македонија, спроведува даночна реформа за поголема праведност во Македонија и обезбедува бенефиции за стечајните работници. Тој е еден од творците на договорот за добрососедство со Бугарија. Начинот на неговото делување е одраз на еден нов стил на владеење.

На внатрешен план неговиот стил исто така ги дезориентира Македонците. Изборот на еден од најбогатите бизнисмени Кочо Анѓушев за вице премиер за економски прашања во Владата, иако главниот збор го има Заев, потоа на Драган Тевдовски (без политички стаж) за министер за финасии, кооптирањето на млади кадри, како Бојан Маричиќ, Бранимир Јовановиќ и Дане Талески, и назначувањето на еден од ретките „преживеани“ политичари од груевизмот во Македонија во Министерството за надворешни работи ја докрајчи македонската опозиција.

Заев не ги заборави ни обичните Македонци. Тој беше со стружани кога им беше најтешко - кога оганот, беснеејќи на депонијата, се закануваше дека ќе ја уништи туристичката сезона. Премиерот на македонската држава не запира никогаш – тој беше со европските прваци РК Вардар за да им го честита трофејот, а на првиот ден од Владата ги отвори и вратите на владината зграда за македонските граѓани.

Гледајќи го како владее и работи се добива впечатокот дека неговите министри имаат многу мака да го следат. Министрите мораат да се задоволат со улогата на извршители на програмските определби на Заев. Тие што се сведоци на судските процеси од висок профил, и покрај негодувањата, видоа дека македонските граѓани го одобруваат ловот на корумпираните политичари. Анкетите велат дека конечно во Македонија се врати оптимизмот.

Пред ваквата раздвиженост на премиерот, македонските набљудувачи на политичката сцена, како коментаторот на „Фокус“ се запрашуваат:

„Дали Зоран Заев е човекот кој прави премногу или човек кој се сака самиот себеси премногу? Би рекле, дека тој е политичка ѕверка хранета со чувството за стратегија, со тактичката грижа и жедта за резултати, кој оди нанапред не барајќи да се заштити“. Накратко, како што пишува „Фокус“, Заев ја презема одговорноста за сите негови и за потезите на на Владата. Затоа работливиот Заев го зафаќа целиот медиумски простор. Македонците можат да следат како се пилотира државата, речиси во директен пренос.

По трагите на новинарските истражувања #3

Submitted by Новица on

Tags: 

Една година подоцна можеме да ја затвориме приказната за наводната фабрика за пасоши и кредибилитетот на делови од македонското истражувачко новинарство.

Во ноември 2014 неделникот Фокус излезе со ексклузивна приказна за фалслификување пасоши за изборите во пролетта истата година. Авторот на тоа новинарско истражување тврдеше дека во МВР нема 2 АФИС уреди кои што се искористени за правење на фалсификувани документи. Сите овие тврдења беа осуетени на овој блог и беа понудени докази кои што укажуваа на тоа дека приказната на Фокус тешко ги исполнува критериумите за веродостојност: 1, 2, 3.

И покрај јавно достапните аргументи зошто приказната на Фокус не држи вода, сервисите за проверка на факти ги игнорираа написте, а неделникот и неговиот новинар ги собраа македонските новинарски награда и тоа прва награда од МИМ и втора награда од ЕУ инфо центарот, двете за истражувачко новинарство.

На 11 ноември 2015 во служба стапи новиот министер за внатрешни работи. До денес 02.12.2015 министерот не изјавил дека е отворена истрага за двата АФИС уреди што недостасуваат од МВР, како што тврдеа написите во ФОКУС. Но, министерот потврди дека АФИС служи само за проверка на отпечатоци во кривични истраги, како што тврдеа текстовите на овој блог, и дека истиот е во МВР (иако е исклучен и не работи). Патем, нема најва ни за истрага на наводните фалсификувани пасоши.

Од гледна точка на јавноста ова значи две работи: или новиот министер е корумпиран како и неговиот претходник и не поведува истрага за очигледни дела кои што го загрозуваат легитимитетот на изборите или приказната на Фокус не држи вода.

Ако треба да му се верува на Фокус, тогаш секој што смета дека треба да имаме фер избори треба да бара од новото МВР да ги најде АФИС-ите. Алтернативно и согласно кодексот на ЗНМ, Фокус може да се извини за FUD написи и новинарот да ги врати наградите.

Софтвер за истражувачки медиуми

Submitted by Новица on

Tags: 

За оние кои во Македонија се бават со истражувачко новинарство, First Look, издавачот на The Intercept - медиумот каде што продолжи да работи Глен Гринвалд откога замина од Гардијан, објави две софтверски алатки што ја олеснуваат работата на новинарите.

Едната е AutoCanary, алатка која што автоматски ја известува јавноста дека медиумот не добил „наредба за молчење“ од страна на некоја владина служба.

Другата е PDF Redact Tools, алатка со чија помош може да се анонимизираат (т.е. отстранувааат метаподатоци) и уредуваат PDF документи.

Двете алатки се достапни за GNU/Linux и MacOS, додека за Windows сега за сега ја има само AutoCanary.

Значи правец https://firstlook.org/code/project/.

Црвениот телефон и статус-квото во Готам

Submitted by Новица on

Tags: 

Што всушност сака да ни каже Телма?

Пред повеќе од две години пишував за суперхероите и новинарството:

Она против што суперхероите се борат со своите ласерски очи и пајакови мрежи е истото за кое новинарите мора да пишуваат без страв. Според Џенифер Робинсон, новинарството е професија која е посветена на транспарентноста, вистината и отчетноста, и професија која треба да ги руши корумпираните влади, да зборува за неправдата и нееднаквоста и да им даде глас на безгласните.

Денес дознав дека трескањето на црвениот телефон било кампања.

Имала ли поп-култура повторно влијание во тоа како е смислена оваа кампања?

Најпознатиот црвен телефон е телефонот на кој одговара Бетмен кога му е потребен на Готам.

Што ни кажува црвениот телефон?

1. Во контекст на вообичаеното читање дека Бетмен е супер-херој кој што треба да го спасува градот од криминалците, некревањето на црвениот телефон би значело дека супер-херојот одбива да одговори на повикот за помош што му е потребна на градот и неговите жители.

Ако новинарите се супер-херои што треба да зборуваат на место на немоќните, тогаш одбивањето на кревањето на слушалката е знак дека новинарите ја одбиваат улогата за луѓе кои ја зборуваат вистината во лицето на моќта.

Во контекст на македонскиот пејсаж на неслободни медиуми (117 место според индексот на Репортери без граници за 2015 година), со некревањето на телефонот нашите присакувани супер-херои всушност кажуваат дека сѐ уште не се спремни да ја заземат оваа општествена улога.

2. Во контекст на читањето што го нудат Падник и Жижек каде Бетмен е плутократот кој го поседува Готам и оттука само си ги штити своите интереси кога се бори против тие што сакаат нешто поинаку (нешто против статус-квото), некревањето на црвениот телефон би значело дека супер-херојот сменил страни.

Ако Бетмен не истрчува (како и секогаш до сега) да им помогне на богатите кои по секоја цена сакаат да го одбранат својот статус и привилегија, тогаш нешто поинаку се случува.

Во контекст на случувањата во земјава, тоа би значело дека Телма понатаму одбива да одговара на повиците на власта. Ако е така, тогаш конечно браво, но останува горчината дека до сега црвениот телефон функционирал за власта.

На крај, можеби нема ништо толку елаборирано во кампањата со црвениот телефон, па и кој да ја смислувал сакал само да направи лесна поента.

Сепак, не штети да прашаме што всушност сака да ни каже Телма?

Слободата на говор како политичка платформа

Submitted by Новица on

Tags: 

„Нема такво нешто како лажна идеја“ — Врховен суд на САД, 1974 г.

Случувањата во Франција со Шарли Ебдо и во Македонија со Томислав Кежароски ја отвараат дебата за границите на слободата на говор.

Мислам дека има две поенти, барем од либерална гледна точка, зошто ваквата дебата всушност е дебата против слободата, бидејќи не може да се биде малку или средно слободен. Тие се:

1. Навредата не смее да биде забранета или било како поинаку регулирана. Можеби сум глупав што ќе те навредам, но штом не добивам награда кога ти ласкам, не треба да добивам ни казна кога те навредувам.

2. Јавните личности (вклучувајќи ги тука пред сѐ политичарите) и сите центри на моќ во едно општество треба да се навикнат на коментари на нивна сметка, без разлика какви се тие. Во робустна демократска традиција тоа би можело да биде дел од утврдената пракса. Во Македонија тоа треба да биде дел од законодавството: Политичар и/или институција не би смеел да тужи новинар (или друг граѓанин) па макар и овој за нив зборувал дека ја украле месечината.

Во долгата либерална традиција, почнувајќи уште од принципот на штета на Џон Стујард Мил, единствениот момент кога Републиката би требала да интервенира е да спречи говор кој што директно повикува на насилство. (Според многумина, токму овде и потфрлува нашата Република.)

Ова би требало да бидат линиите на размислување на оние што тврдат дека имаат либерални вредности. А за оние од овој камп кои размислуваат за некои идни политички битки, централно прашање на политичката програма би требало да биде менување на законите што го ограничуваат говорот за да ги одбранат нежните чувства на моќниците.

30.1.2015 — Објавено на ОКНО: http://okno.mk/node/44184

Залудната потрага по општествено-одговорни е-бизниси

Submitted by Новица on

Tags: 

Подолго време off.net.mk е на тапет дека не објавува доволно вести за активистичките активности што се случуваат во Македонија, а од скоро дел од критиките се насочија и кон newmadia.mk (поради учеството на Драган Павловиќ Латас на нивната конференција) и blogirame.mk (поради сплетот на околности што доведе до тоа 2 дена по големите студентски протести каде што имаше прекин на мрежата на TMobile, истата команија да дели награди на нивниот настан).

Ваквите „повици за правда“ се беспредметни.

Сите овие (и други) профитни компании (или профитни проекти) немаат мисија да застапуваат никакви општествено значајни прашања (кои и да биле тие), туку имаат мисија да прават профит (некои го прават тоа повеќе или помалку успешно од другите — на пример во случајот на blogirame.mk тоа е само зголемување на видливоста на брендот).

Оттука, воопшто не разбирам зошто да им се поставуваат повисоки барања на овие ентитети одошто на пример им се поставуваат на било кои други фирми (па дури и во пред интернет времето). Единственото објаснување што го гледам е дека овие три или уште неколку други се поврзани со луѓе кои се релативно познати / достапни за комуникација онлајн, па оттука се чини згодно да бидат пингани за сешто.

Залудно е сето тоа, па за сите што мислат дека сепак јавниот простор треба да биде простор за дебата, мало навраќање на Џејкоб Апелбаум и Дмитри Клајнер (Република 2012„Кога зборуваме за права, зборуваме за права во јавниот парк. Но нашиот друштвен простор веќе не е јавниот парк, туку е трговскиот центар каде службата за обезбедување има апсолутна и тотална моќ“.

Приватните ентитети не се јавен парк. Тоа важи и за интернет.

Following the traces of the journalistic research #2

Submitted by Новица on

Tags: 

tl;dr One procurement, one equipment, three affairs.

What is common among the news reports of NovaTV (1 и 2), Fokus (1, 2, 3 и 4) and Bure Vesnik (1)?

They all write about suspicions procurement of equipment. Unfortunately they all assign different properties and usage to the same equipment.

It all begins with a news report on NovaTV. The first part of the news story is OK. The public is being informed about a criminal complaint filed for some equipment that that is allegedly missing from th Faculty of security in Skopje, a subsidiary of UKLO - Bitola.

In the news report on NovaTV professor Frosina Remenski describes the missing equipment: an electronic microscope, AFIS system and digital communication surveillance technology. The AFIS system was bought through the tender No. 43/2010. The other two were procured in different procedures: No. 33/2010 for the electronic microscope and No. 40/2010 for the digital communication surveillance technology.


source— e-nabavki.gov.mk


source— e-nabavki.gov.mk

At the moment when the alarm is sounded at UKLO the description of the equipment is known by one professor and probably an expert too, representatives from Transparency International and journalists. Yet, the alarm does not include danger from illegal production of biometric documents.


source— novatv.mk

However, already in the second story published by NovaTV there are speculation about equipment procured for the state television MRT. It is a speculation because the evidence offered for that procurement is "An announcement for contract for tender“ “ (screenshot from NovaTV page) clearly and unambiguously says that the procured part is just one laboratory from the tender which is divisible i.e. has different and unrelated parts as far as the bidding and buying goes. When one reads what NovaTV writes: — „Ministry of educatoin was buying crime and forensic labs for the Macedonian radio-television."-one gets the impression that NovaTV did not click on the tender documentation where it is stated that the parts of the tender planned for MRT are a studio and a audio-video lab.

After this the story is taken on by Bure Vesnik. In theirs research they too speak of the missing UKLO equipment and suspicious procurement practices. They provide screenshots from the Macedonian official gazette containing detail list of the equipment.

This time, however, even we can clearly read what is the equipment, the news report insists that this is a surveillance equipment. A quick Google search will easily dispute that: an electronic microscope (33/2010) is a microscope, Morpho's AFIS is a forensic database (43/2010) and FRED is a mobile forensic station (40/2010) —probably something like the tools they show on CSI when they do a their work outside.

Finally, Fokus takes the story of the same equipment. Suspicious procurement practices, Universities, deans and the same equipment. It is the same equipment that a while ago was surveillance equipment. Now the AFIS system becomes something with which one can produce biometric passports and identity cards.

However, Fokus does the same mistake as NovaTV. Without checking the documentation for the 43/2010 tender -- where it is clear that one AFIS is being procured, they claim that three were bought and two of them are missing.

For clarification: What is AFIS?

We constantly read that there were three AFIS and that two are missing. Where are they? When I read this, and before I knew that AFIS is an acronym for Automated Fingerprint Identification Systems, I had the idea that we are talking about three devices -- let's say three printers -- and two of them are gone.

In fact, AFIS plenty of equipment. Only the one for which we are sure that was bought, according to the list from the official gazette, has (if I counted correctly) 104 pieces of individual equipment including tables, chairs and cabinets.


source— burevesnik.org

Suddenly, the claim that two AFIS systems are missing seems very strange. In fact, if two are really missing, we are missing two whole rooms of equipment. I do not want to say that two rooms full of equipment can not be stolen. They can be, but at least there should be more to support that claim that a reference towards procurement documentation which looks like no one has read.

Conspiracy theory time

Like they say anything is possible. Laptops from the FRED purchase can be used for surveillance, which is true also for any ordinary laptop. Printers and cameras bought with the AFIS can be used for making biometric documents, which is true also for any printer and camera (Macedonian readers will remember the cheap cameras used at the Identity cards boots). It is possible that the whole documentation for the 43/2010 tender is fabricated and fake. And all of the other 200 university procurements for which Bure Vesnik claims that are surveillance equipment shopping may have fake documentation.

However, the journalists so far failed to offer any source that three AFIS systems were bought. As far as I know they failed to offer an analysis of what was sought, bought, delivered and installed with the tenders 20/2010, 25/201, 26/201 33/2010, 34/2010, 40/2010, 41/2010, 43/2010, for all labs for all public institutions

Anything is possible.

But we can only judge on what we can research and confirm.

Previously on the same topic:
Following the traces of the journalistic research
The metadata in the photos of the passports

Update 8.12.2014: The text was fully published in Oknohttp://okno.mk/node/42899

Following the traces of the journalistic research

Submitted by Новица on

Tags: 

tl;dr There is only one AFIS laboratory in the tender documentation.

„The journalist has an obligation to educate himself in public.“ —says Joseph Campbell in the series of interviews "The Power of Myth". I did the same today when I decided to find out something more about our passport affair.

First of all, the affair of the missing equipment or an equipment which is controversial is not new. This equipment was the subject of an article published by Nova TV in August 2013. Still, it is very indicative that this "criminal equipment" (NovaTV) from 2013 became an equipment for which "it is known that it could have been used in the making of biometric documents-passports and ID cards" (Fokus No. 994) in 2014.

In fact, this is the unknown. If the equipment as Fokus claims is AFIS, the same as the one used by the American FBI, that had been provided by the daughter of Safran — Morpho, then this equipment can not be used for the making of biometric documents due to the fact that it is only a forensic equipment.

The procurement of this equipment is indisputable even with regards to the information published by Fokus (No. 994, page 13) where the document for handover between Safran and the Ministry for education and science is shown. That equipment is MetaMorpho.

French Safran sells equipment for the making of passports and ID cards, but there has never been information from anyone that this equipment was purchased in Macedonia, nor that Macedonia is on the list of clients for biometric documents of this company. As a reminder, Macedonia purchased passport equipment in 2003. That equipment according to information from the past costs 23 million EUR.

I think that this dismisses the claims of a possible connection between the tenders of the Ministry of education and science and the the passport making equipment.

Still, we can do research of whether there was a purchase of 3 AFIS devices in Macedonia, because even a fingerprint verification equipment and the maintenance of the forensic databases should not be in any other property other than in the property of the Ministry of Internal Affairs (the alleged hand-overs of equipement among the Ministry of Education and Science, the University Saint Kliment Ohridski in Bitola and the Ministry of Internal Affairs aside).

For that purpose we can go back to the acceptance certificate (Fokus No. 994, page 13). If Safran really brought and mounted three sets of the equipment than this equipment should have three acceptance certificates-each for the three locations it was mounted on. Further on, Agreement no. EP 18–60/22 dated 26.09.2011 should be checked (it was made between the Ministry of Education and Science and Safran) and to look for information about the quantity and the type of equipment that was shipped. It would be logical to expect that Safran would ask for these documents to be accurate and authentic prior to signing them because if the acceptance certificate proves one thing and the Agreement another, then the Ministry of Education and Science could ask at some point that this Agreement is fully realized. Safran would not allow that for sure.

But, if all this seems complicated, it is enough to see tender documentation no. 43/2010 that is available on the web site of the Public Procurement Office (no permalink could be found, but you can check it at https://e-nabavki.gov.mk/).

The purchased laboratories are 1 AFIS and 2 sets of studio equipment for the Macedonian Radio Television.

If I start plotting theories of conspiracy then I would say that maybe all of the equipment could be used to make fake passports. However it should be checked if the Macedonian Radio Television has a new studio and audio-visual equipment and whether this equipment was also bought by Safran. But, tender 43/2010 is divisible and according to the documentation only one part of it was purchased-AFIS:

Updated December 4th 2014: According to the information provided for in the public procurement documents of 2007 in the state of West Virginia the procurement costs of the basic AFIS system of the same manufacture are 2.950.000 USD.

The procurement costs in Macedonia according to all sources are 152 million MKD or round 2.5 million EUR.

Previously on the topic: The metadata in the photos of the passports

Next on the topic: Following the traces of the journalistic research #2

Published in Okno on December 5th 2014: http://okno.mk/node/42836

The metadata in the photos of the passports

Submitted by Новица on

Tags: 

tl;dr Dated September 2014, taken by Samsung Galaxy S4 GT-I9515.

The news published by Fokus caused a lot of interest and therefore this additional information could be of use to the public debate.

Six photos are published on the newspaper’s website. Five of these photos are made between the 9th and the 10th of September 2014. This could be concluded from the metadata of the photos.

The sixth photograph is edited in Photoshop most probably by the editorial team of Fokus in order to hide the identity of the person.

According to the metadata the photos are taken with Samsung Galaxy S4 (GT-I9515), a phone which is on sale since May 2014. Even if it was bought immediately after its release for sale it could have not been used to take a photo of something related to the previous elections. (The last elections ended on April 27th 2014.)

Given the aforementioned and unless someone had already engaged in “playing” with the metadata of these photos ( which can be simply done in Photoshop as shown in photo no.6) these photos really are taken in September 2014 with a device not older than 6 months and one which is relatively expensive( more than 20.000,00 MKD, approximately 325 EUR retail price).

Updated on 30.11.2014: In the printed edition of Fokus there is one more photo, one which shows some kind of a machine. This photo is not published on the web site. This photo shows several letters of the machine’s brand. The research in the brand database of WIPO (World Intellectual Property Organization) provides information about a brand that is very similar to the one shown on the photo. This brand is Original Perfecta, a brand owned by a company that produces paper cutting machines.

The brand was used by the Werner Lamberz company from Leibzig, East Germany, registered for the Dannish jurisdiction in 1963.

Uptade—FAQ:

1. Wasn’t Samsung Galaxy S4 available on the market since 2013?

There are two types of Galaxy S4 models. The first one was released in 2013. This is the GT-I9505 model.. (Link to T-Mobile.mk website.) he second one is the Galaxy S4 Value Edition model GT-I9515 released for sale in May 2014 as provided for by the link in the text above.

2. Is it possible that the photos are taken in September 2014 by photographing the video?

Focus published that it received both video and photos:

Without entering into discussion whether or not taking a photo of a video and getting good quality photos is an easy job, the video published by Fokus does not contain the same footages shown on the photos. This either means that Fokus did not receive the whole video material; the published material is not complete or the photos are taken independently. There are too many possibilities.

Updated 01.12.2014:

The incomplete version of this text was published in Kurir: http://kurir.mk/makedonija/vesti/180825-FOTO-Sto-pokazuvaat-metapodatoci...

With small changes the text was published in: Republika - with small changes: http://republika.mk/?p=352925, Evesti - http://evesti.mk/2014/12/01/sto-pokazuvaat-metapodatocite/, RSM - http://rsm.mk/web/?p=21192, Puls 24 - http://puls24.mk/makedonija/vesti/foto-sto-pokazuvaat-metapodatocite-na-..., Mreza.mk - http://www.mreza.mk/%D1%88%D1%82%D0%BE-%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B6%D1....

Updated 02.12.2014:

The text was fully published in Okno: http://okno.mk/node/42741.

Parts in Vecer: http://vecer.mk/makedonija/n-snimkata-so-pasoshite-ne-e-pravena-vo-maked...

All the news fromtime.mk: http://www.time.mk/?q=%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D...

Next: Followinng the traces of the journalistic research

Зошто сме измамени со дебатата за говорот на Саше на собраниската расправа

Submitted by Новица on

Tags: 

„Компетентноста на говорникот не е релевантна за вистината на тоа што тој го говори.“

Ретвитајте ако се сеќавате на дебатата дали блогерите се новинари.

Не?

Една од клучните дебати за модерното новинарство е таа помеѓу Липман и Дјуи од почетокот на 20-тиот век. Двајцата Американци зборуваат за улогата на новинарството и новинарите во демократијта.

Во кратки црти, Липман смета дека улогата на новинарите е да интерпретираат случувањата за популацита која што, генерално земено, не се разбира. Тој смета дека тие се медијатор помеѓу елитите и граѓаните. Дјуи, од друга страна, смета дека јавноста е сосема способна да донесува одлуки, да заклучува и дека новинарите се само уште еден дел од таа постојана дискусија, но никако не се надредени над граѓаните, иако нивната експертиза се цени. (За повеќе — Википедија).

Зошто ова теоретско навраќање? А за што друго, ако не за надзорната расправа во Собранието на РМ и настапот на (веројатно?) единствениот опозициски новинар и реакциите што следеа по него (и на барање на @estavrevska).

Всушност дебатата е едноставна: јавноста, во светот што го сликаат двајцата Американци, е или способна или неспособна да ги разбере дејствата на елитите. Реалноста е покомплицирана и веројатно се соочуваме со нормална дистрибуција на луѓе кои можат, не можат, можат малку или не можат целосно да ги интерпретираат елитите на своето општество. Но, во обата случаја тоа што Саше Политико го кажал (и содржината и формата) е ОК. Ако го следиме Липман тогаш ни требало „оглупување на јазикот за да сфати мнозинството“. Ако го следиме Дјуи тогаш тоа само уште еден глас во разговорот и ние сме сосема способни да препознаме што се случува.

Дебатата што недостасува, наместо ова повторно наддвање кој е колку новинар и зошто, е: што можело да се направи поинаку однапред, и дали тоа што тоа не се направило ни кажува повеќе или доволно (без разлика дали тоа сами ќе го интерпретирам или некој тоа ќе го стори за нас). Така, при недостаток на деталите што, зошто и како беше расправата и кој можел да присуствува, можеме само да шпекулираме, но останува отворено прашањето зошто, на пример, првонаградениот новинар од страна на ЕК, со награда „Жан Моне“, не бил на расправата? Или некој друг… и ако била јавна расправата, некој што би дошол и непоканет.

Но, бидејќи податоци речиси и да нема, и сѐ што имаме е наддавање во обвинувања и ad-hominem напади, останува да го цитираме Роберт Пирсиг: „Старо логичко правило е дека компетентноста на говорникот не е релевантна за вистината на тоа што тој го говори. Најголемата светска будала може да каже дека сонцето сјае, но тоа нема да го затемни сонцето.“

Белешки за носење од „Мала школа за антифашизмот – медиумите и отпорот“

Submitted by Новица on

Tags: 

Гостување на Борис Буден за мене секогаш е интересно, па така и овој пат појдов во „Мала станица“ да видам и чујам што има. Овој пат темата беше „нови форми на фашизам“ или „препознавање на фашизмот денес“.

Мојот впечаток од тоа што како воведничар го зборуваше Буден е дека погрешно е да зборуваме дека фашизам наеднаш се појавил. Тој долго зборуваше за линии на континуитет и ми се чини дека токму ова го утнаа домашните говорници и дел од публиката кога настапија со својата позиција на чудење дека нам, овде во Македонија, фашизам наеднаш почнал да ни се случува по 2006 година. Друг впечаток е тоа што ми се чини дека економските прашања ќе остане неотворени ако за тоа не се погрижеше другиот гостин од Хрватска — Томислав Медак. (Се разбира имам резерва дека не сум разбрал сѐ што се зборувало, па молам и за коментари.)

Но, еве, два-три збора повеќе за она што го разбрав: подоцнешната дебата за Скопје 2014. Прво, тука беше амнезијата за потеклото на плановите. Јавна тајна е дека дел од тие планови се правени за време на владеењето на СДСМ, т.е. пред 2006. Чудењето „како ова ни се случи“ речиси ја дополнува таа амнестија и секако ги игнорира линиите на континуитет. Второ, тука беше (постојано) наивното верување дека естетиката и архитектурата се најважни. На пример, коментарот: „каде се хард-кор националистите да се бунат за некои не националистички аспекти на проектот“ комплетно го игнорира факторот пари — т.е. дека и хард-кор националистите имаат цена и можеби нивната е неколку тендери или неколку парцели градежно земјиште што ќе им дозволат мирно да спијат покрај ненационалистичкиот споменик.

Трето инсистирањето на тоа дека „општина Центар е значајна победа во борбата против режимот — затоа што таму каде што најмногу се вложило, таму изгубија“ зрачи со ароганција типична на дебатата Скопје-провинција, но и на реалната игнорантност за тоа што се случува во другите делови на нашата не така голема Македонија. Сосема е можно на други места да се доволни две-три сијалици, или чешма и резервоар за вода, или нови прозорци во школото, или само шљунак на патот за да се добие слика за успешна Влада. Но во Центар, каде што живее најголем дел од естаблишментот на земјата, поранешните партизани, сите станови во градски ѕид кои им припаѓаат на луѓето на позиции од претходната држава и куќите на Водно и што уште не, за да се добие тој успех потребно е повеќе — очигледно не се доволно 400 милиони евра на 2 квадратни километри. Но, ова не е успех на отпорот против владењето што токму таму најмногу се потретира како фашистичко, ниту пак е неуспех на владата. Зошто би бил било што кога е тоа само мало делче. Како приказните (на пример) за гордата и независна Црна Гора во Отоманско време — тоа баш ја прави империјата неуспешна, нели?

Што уште? Не ми се верува дека сѐ уште има луѓе што можат да кажат дека СДСМ е левица и притоа да бида озбилни. Ајде да не коментирам повеќе за тоа.

И конечно, кукањето дека „ние тука немаме никакви ресурси“. Ебате, настанот е поповод 20 годишина од Хрватско анти-воено списание од време на војната. Зар тие тогаш имале повеќе ресурси? Мислам дури и да не се повикам на едноставниот „еј па имате интернет“ аргумент, очигледно е дека ова е полошо од жалење. Печатењето на хартија денес е поефтино од пред 20 години, компјутерите за ДТП се поефтини, дистрибуцијата (веројатно) е поефтина. Дали ќе биде тешко? Веројатно, но сигурно не потешко од факинг Загреб во 1993.

Социјалните медиуми и моќта

Submitted by Новица on

Tags: 

Во извонредната и во интернет време стара книга „Мрежната илузија“, авторот Евгениј Морозов ќе напише: „Твитовите нема да ги замаглат сите наши национални, културни и религиски разлики; тие можат всушност да ги акцентираат. Сајбер-утопиското верување дека интернет ќе нѐ претвори во убер-толерантни граѓани на светот, кои ќе ги тргнат на страна злите предрасуди и ќе го отворат умот кон она што го гледаат на мониторите, се покажа како неосновано. Во повеќето случаи, единствените луѓе што сѐ уште веруваат во идеалот на електронското глобално село се оние што ќе станеа толерантни космополити и без интернет: шетаната интелектуална елита. Обичните луѓе не читаат страници како Global Voices - агрегаторот на најинтересните блогерски написи од целиот свет. Наместо тоа многу поверојатно е тие да го користат интернет за повторно да ја откријат нивната култура - и ако смееме да речеме, нивната национална нетрпеливост.“

Морозовската визија за интернет за многумина е мрачна и неговото пишување е предмет на чести критики. Но, ако можеме барем делумно да се согласиме со горната оценка, тогаш за очекување е да најдеме пресликување на општеството - вистинскиот живот во онлјан светот - на интернет.

Од друга страна, еден од клучните аргументи на луѓето вообичаено поврзувани со Силиконската долина [Клеј Ширки, Итан Цукерман, меѓу другите и за разлика од Морозов], е дека алатките на интернет, ако не веднаш тогаш на крајот на денот, ќе помогнат во општеството и тоа не само во високоразвиените земји од Запад, туку на Глобалниот југ, онаму каде што често нема демократија, слобода на печат или економски развој. Глорификацијата на интернет и на технологиите надградени над него кажува дека пресликувањето навистина е можно, и дека шансите всушност се поголеми за либерален, демократски исход.

***

На медиумите, воглавно се гледа како на организации кои имаат две [главни] функции: една да ја разградуваат моќта и втора да ја воспоставуваат моќта. Првата е поочигледна и за неа почесто се зборува. [На пример, тоа до сега било тема на три мои текстови на РСЕ: „Поп културата и новинарството“, „Идеалот за четвртиот столб“ и „Пирамидата на цензурата“.] Но, како што забележува Роберт Рајт во неговата книга „Логиката на човековата судбина“ со појавата на печатницата на Гутенберг за прв пат во историјата имало инструмент за ефикасна комуникација кој можел да мобилизира широки групи на луѓе на основа на нивните сличности кои и понатаму ќе ги хармонизира, и тоа се случувало токму со првите испечатени весници. Како што вели Рајт, печатницата го засилила националното владеење со креирање на заедничка културна база на голема територија, стандардизирајќи ги обичаите, митологијата и пред сѐ јазикот. Создавањето на националните држави веројатно ќе било потешко без печатницата. Исто така и создвањето на јавното мислење и неговото управување.

[Мојот впечаток е дека во Македонија речиси и да не се зборува за оваа втора фунција на медиумите, но и дека токму таа е таа која е подоминантна и можеби затоа и повеќе пишуваме за првата. Примери за [обиди за] хомогенизација на јавното мислење има безброј. „Нашиот јужен сосед“ прв ми паѓа на памет, па можеби и обидите се успешни.]

***

Ако медиумите играат клучна улога во разградување и воспоставување на моќта и ако интернет денес сигурно игра некаква улога, тогаш кои се можните расплети?

Мислам дека интернет и социјалните медиуми носат демократизација на каналите [со секоја задршка дека воопшто може да се зборува за демократизација на платформи кои наликуваат на трговски центри], но не и на вештините. Вистина, денес е полесно од кога било да се објави, но што е тоа што ќе се објави сепак останува целосно зависно од вештината, а не од платформата. Во однос на медиумите, тоа ми се чини уште повеќе важно. Ако зборуваме за воспоставување на моќта, за хомогенизирање на јавното мислење и доминирање во јавните теми и дебати, тогаш технологиите се како алатки од соништата. Ако имате медиумски пејсаж што е доминиран од определен центар, тогаш тој денес лесно може од печат и екран да стигне преку апликација од фејскбук до сите компјутери, до мобилни уреди, до промовирани твитови и статуси, и со помош на верната публика што секако ја има да се сподели доволно пати и на доволно места што ќе го направи сеприсутен. Ако зборуваме за разградување на моќта, тогаш работите стануваат покомплицирани, затоа што едноставно предусловите за тоа се потешки.

Во моето сеќавање одекнува еден краток текст од Сет Годин од 2006 година. Како експерт по маркетинг, Годин ја објаснува разликата меѓу добра и лоша повратна информација. Накратко: никој не го бара вашето мислење, потребна е вашата анализа. Социјалните медиуми отвараат канали за сите и наеднаш секој може да го каже неговото мислење, но ретко кој снабдува анализа. А анализата е клучната особеност на онаа медиумска работа чија цел е првата функција: разградување на моќта и надгледување на власта.

Можеби токму затоа, во презентацијата за „Трите работи што новинарите ќе ги работат во 2050 година“, Анали Њуиц зборува за новинарите како професионални кои ќе мора да научат програмски јазици и други специфични технологии, а не да бидат на пример – вешти твитерџии.

Можат ли новинарите да бидат хакери? Или хакерите новинари? Или едноставно – дали можеме да очекуваме дека ќе се појават луѓе кои своите аналитички способности ќе ги поткрепат со технолошки вештини и ќе изнесат вистинити информации и детална анализа во јавноста, така што граѓаните ќе можат да носат информирани одлуки и покрај експлозијата на канали каде преовладуваат мислења? Ако можеме да сметаме дека примерите од нашата околина се доволно веродостојни тогаш одговорот е да.

Игралиштето уште еднаш се помести. Споделувањето на напишаниот текст на Фејсбук можеби е доволно за оние новинари кои сакаат да учествуваат во воедначување на јавното мислење, но не е доволно за оние новинари кои сакаат опстојат на идеалот за чувари на демократијата. Ова се стари вести на интернет.

Текстот е објавен на РСЕ: http://www.makdenes.org/content/article/24996086.html

Овој текст е изведен од предавањето „Социјалните медиуми и новинарството“ прв пат одржано на 25 април 2013 на на Високата школа за новинарство при МИМ, а потоа уште еднаш на 16 мај 2013 во хаклабот КИКА.

Пародија на демократијата

Submitted by Новица on

Tags: 

@Parmakovski на твитер сподели досетка за политичката ситуација во Македонија.

Но, поентата на Пармаковски [за жал] не е само хумористична.

Пол Колиер во „Милијардата од дното“ ја опишува „пародијата на демократија“ во која може да заглават државите. „Изборната конкуренција може брзо да се воведе и во условите кои ветуваат најмалку“ - вели тој. Но, истовремено предупредува дека изборната конкуренција не е доволна бидејќи може да ги направи работите полоши со тоа што клиентелизмот ќе ја победи чесната политика во борбата за гласови. „Изборите одредуваат кој ја има моќта, но не и како таа моќ се користи“, - нѐ потсетува Колиер. Оттука, прашањето што треба да се одговори, е дали епизодата на избори без проверки и контроли ќе биде само минлива фаза или ќе се претвори во главна одлика на општеството.

И токму тоа е прашањето на кое треба да го бараме одговорот за Република Македонија по тромесечната политичка криза [по 24 декември 2012 г.].

Колиер предлага дека бранот на избори треба да биде следен од ентзузијазам за политички ограничувања. Инстументите што можат да помогнат за ова се два. Првиот е минимум стандард за слобода на медиумите кои сѐ уште фигурираат како ефикасна алатка за детаљна инспекција на политичарите и политиката. Вториот е начинот на прибирање и трошење пари во изборната конкуренција со цел да се обезбедат избори во кои гласачите нема да бидат потплатувани.

Мислам дека овие две се соодветни за да се одреди позицијата на Македонија во пародијата на демократијта. На рангирањето на Репортери без граници, државата паѓа во континуитет веќе четири години. Исто така, финансиите на партиите остануваат темна тема во Македонија.

Ова се „помалку видливите аспекти на демократијата“ кои недостасуваат во Македонија. Во држава [речиси] без проверки и контроли, изборната конкуренција без ограничувања, за разлика од економската конкуренција која обезбедува преживување на способните, создава нови услови на политичка конкуренција каде клиентелизмот обезбедува преживување на корумпираните.

Со Тери Гилијам барем можеме да се насмееме.

Текстот е објавен на РСЕ: http://www.slobodnaevropa.mk/content/article/24918746.html

Влијателен?!

Submitted by Новица on

Tags: 

Па, денес ја добив следнава порака од Владимир Поповски:

Zdravo,porakava e od Vladimir Popovski urednik vo MTV sektor Vesti...Procitav nekolku statii za vas i za vasata rabota i zatoa bi sakal da bideme vo komunikacija i se razbira koga ke ima nesto znacajno povrzano so vas bi sakale da ja izvestime javnosta vo Makedonija.Bi bilo dobro koga ke doagjate vo Makedonija da dogovorime gostuvanje vo MTV.Vo MTV vo ovoj period se slucuvaat promeni uveren sum kon podobro,ja obnovuvame programata i tehnikata i se nadevam za kratko vreme ke bideme vistinski nacinalen servis;.Zatoa atraktivni gosti i ekskluzivi ke ni bidat predizvik,Pozdrav i sekoe dobro...

Не знам кој е Владимир, но Google враќа информација дека некој Владимир Поповски сепак по затварањето на А1 станал уредник во МТВ.

Еве го мојот одговор:

Здраво Владимир. Ми се чини дека имате пишано на погрешна адреса. Пред сѐ јас живеам во Скопје, а понатаму - ништо значајно со мене не се случува. Се надевам ќе го најдете вистинскиот соговорник и Ви посакувам успех во работата. Поздрав.

Пирамидата на цензурата

Submitted by Новица on

Tags: 

Во најновата книга на Џулијан Асанж, Cypherpunks: Freedom and the Future of the Internet, четворицата автори дискутираат за тоа како Интернет е погодна технологија и за напредување на слободата, но и за напредување на надзорот и цензурата. Во своето објаснување за тоа како цензурата функционира „на Западот“ [каде, ако ништо друго, и Р. Македонија посакува да вбројува], Асанж нуди компарација со пирамида чиј врв се гледа над песокот.

Врвот е јавен. Тоа се тужбите за клевета, убиствата на новинарите, запленувањето на камерите. Но, најголем дел од цензурата е скриен. Под врвот први се луѓето што се само-цензурираат. Потоа се економскиот и други форми на поттик што им се даваат на луѓето да пишуваат за една или друга работа. Потоа се економските фактори – т.е. она за што економично да се пишува кога нема да се земе предвид поттикот од горното ниво. Следат предрасудите на читателите кои имаат определно ниво на образование и кои од една страна можат лесно да бидат манипулани со лажни информации, а на кои од друга не може да им се каже нешто што е софистицирана вистина. И најдолу е дистрибуцијата – т.е. достапот на содржинина определен јазик (стр. 133).

Во последните 15-тина дена во Р. Македонија можеа да се видат сите слоеви на пирамидата. Исфрлувањето на новинарите од Собранието на Р. Македонија на денот на гласањето на буџетот е она што најлесно може да се сврсти во врвот на пирамидата. Колку што е тоа погубно за слободата на печатот и јавното информирање, толку е и видливо и препознатливо.

Но, новогодишните празници нѐ пречекаа и со вест дека воочливо популарната политичка емисија на ТВ Алфа Win-Win нема повеќе да се емитува. Новинарката која е автор на емисијата објави на Facebook дека тоа е направено на барање на телевизијата. Реакциите во [интернет] јавноста беа од разочарување за губитокот на омилената ТВ забава преку објаснување дека сѐ е бизнис до поставување на прашања за цензура.
Мислам дека е корисно да го погледаме укинувањето на емисијата Win-Win [и генерално на промените во Алфа ТВ] преку пирамидата на Асанж. Еве што се вели во изјавата на новинарката Трајковска:

1. „Ве информирам дека емисијата Win-Win е прекината и повеќе нема да се емитува на Алфа телевизија!“ и „Емисијата е укината на барање на телевизијата.“

Првиот дел го става укинувањето на емисијата некаде во четвртиот слој на пирамидата Нејзиното понатамошно емитување не е економично. На ниво на телевизија, како што пишуваат повеќе медиуми, се случуваат повеќе промени [и други новинари и емисии си одат] и така телевизијата се прилагодува на своето ново опкружување. Оние емисии што ќе останат веројатно ќе се поместат во третиот слој на пирамидата. „Новинарите ретко добиваат наредби“, вели Асанж “Тие ги разбираат интересите на луѓето со кои сакаат да бидат блиски или на кои сакаат да им удоволат.“

2. „Доколку циклусот емисии продолжи да се емитува на друга телевизиска фрекфенција, пред завршувањето на оваа сезона, ќе бидете навремено информирани.“

Новинарката на Win-Win веќе е во вториот слој на пирамидата. Нема да ја гледаме таа емисија се додека не се најде друга телевизија да ја емитува. Таа, ако сака, веројатно ќе може да се префрли во третиот слој на „удоволување“ и така во македонскиот ТВ пејсаж можеби пак би се нашло место за ваква емисија. Но, вистинскиот тест ќе биде дали новинарката ќе се одлучи да продолжи да објавува и евентуално да се помести во последноит слој – т.е. да влезе во цензура на дистрибуција и да ја гледаме само на интернет [исклучувајќи го мнозинството навикнато на ТВ уред]. Дури потоа, ако ваквото емитување и ширење на пораките стане успешно, ризикот од цензура ќе биде од класичниот и препознатлив вид т.е. онаа што се гледа над песокот. Во двата случаја тоа ќе биде корисно за јавноста бидејќи на крајот ќе служи како тест демократските потенцијали на земјата. Значи - win-win.

Текстот е објавен на РСЕ: http://www.makdenes.org/content/article/24819936.html

RE: Идеалот за четвртиот столб: кога тролот ја засилува поентата

Submitted by Новица on

Tags: 

Мојот текст „Идеалот за четвртиот столб“ добил 2 коментари на страницата на Радио слободна Европа. Еден од нив е класично тролање (нема пермалинкови до коментарите на РСЕ, скројалте најдолу за да го видите). Но и покрај тоа, е вреден и затоа сега правам дополнителен осврт на темата.

Коментарот вели: потсетиме уште еднаш Новица, кој те плаќа тебе и вашиот „слободен“ 4 столб од РСЕ? Како беше, чичко... чичко Сем ли беше... или Цијата ли беше...

http://en.wikipedia.org/wiki/Radio_Free_Europe/Radio_Liberty#Relationshi....

Историјата на РСЕ е полна со контроверзи. Нивната поврзаност со ЦИА е само една од спорните точки. Впрочем РСЕ е формирана за анти-комунистичка пропаганда во Европа (според истата страница на Википедија).

Мојот текст никаде не вели дека РСЕ е пример за т.н. „четврт столб“. Напротив, за пример го зема Викиликс, кој и во САД не може да ги ужива правата кои ги имаат другите традиционални медиуми. Но, бидејќи не живеам во Америка, немам што многу да правам за нивните медиуми.

Затоа, настрана од анализата на фактите за РСЕ, самото постоење на испостава на РСЕ во Македонија е доволно кажувачко: истата страница на Википедија вели дека РСЕ постои во земји каде „слободниот проток на информација е или забранет од владата или не е целосно развиен“. РСЕ е под јурисдикција на Конгресот на САД значи, по мислењето на некој комитет таму (меѓу парламентарците на САД) ние (Македонија) припаѓаме на оваа група на земји, кои не се претерано фино друштво (мапа има тука: https://en.wikipedia.org/wiki/File:RFE_Broadcast_Regions_crop.jpg). Со ова не сакам да ги омаловажам или поинаку навредам другите земји, но анализата ја сместувам од гледната точка на САД која патем е најголемиот сојузник на Македонија.

Со други зборови, накратко речено, што се однесува до САД, медиумите во Македонија се горе-долу на исто ниво како во Русија, и оттаму испостави на РСЕ. А кај нас, од истата таа позиција на сојузништво со САД всушност во домашниот печат лесно се коментира за Путинизацијата на Русија и намалувањето на човековите права и медумските слободи.

Сѐ на сѐ, коментарот кој алудира на циашката поврзаност на РСЕ ја потврдува главната поента на текстот - дека во Македонија нема независни медиуми, кои пред се се одговорни на јавноста, и кои ја зборуваат вистината за граѓаните да можат да носат информирани демократски одлуки.

На крај, можеби сосема пригодно, текстот кој се обраќа на состојбата на медиумите во земјава за жал се појави во РСЕ, а не во некој од домашните медиуми.

Идеалот за четвртиот столб

Submitted by Новица on

Tags: 

Поранешниот американски аналитичар на ЦИА и советник на неколку претседатели, Реј Мекговерн, цитиран во „Викиликс, откривање, слобода на говор и демократија: Новите медиуми и четвртиот сталеж“ (PDF), вели: „Четвртиот сталеж е мртов... заробен од владата и корпорациите, воено-индустрискиот комплекс и разузнавачкиот апарат“.

Ниту една друга професија во историјата на човештвото не била толку ценета во општеството, и од неа тоа толку не се плашело, за да ѝ додели епитет како што е четвртиот сталеж: четвртиот столб на општеството, покрај благородниците, свештенството и обичниот народ, или како што е седмата сила, мислејќи тука светска сила покрај останатите шест во Европа во 19-тиот век: Обединетото Кралство, Франција, Австрија, Прусија, Руското и Отоманското Царство.

Поскорешна ознака е четвртата власт, покрај законодавната, судската и извршната. Сите три се однесуваат на новинарството, на замислените идеални медиуми кои стојат како последна проверка за политичката власт.

Кое и да е нивното поетско име, често зборуваме дека тие се мртви. Да ја цитираме повторно Џенифер Робинсон: „Корпоративната сопственост на новинарските организации (понекогаш од истите корпорации кои поддржуваат одредени политичари и имаат интерес во државни тендери), комбиниран со економските притисоци на изумирачкио бизнис модел на традиционалните медиуми, значи помал фокус на традиционалната улога на медиумите и повеќе фокус на економските интереси и односите со моќта што ги штитат тие интереси. Некои велат дека традиционалните медиуми се поместиле од својата улога да бидат четврт столб, замислен дел од владеењето во демократија, во буквална „четврта гранка“ каде стариот печат е одвнатре и според тоа веќе го нема спротиставениот однос со тајноста, концетрацијата на моќ и корупцијата, однос кој е потребен за правилно да ја исполнува својата улога“.

Горниот параграф лесно може да се употреби за да се опише медиски могул како што е на пример Руперт Мардок. Но, иако не од толку голем размер, сепак сосема соодветствува и на македонскиот новинарско-медиумски пејсаж. Сопствениците на сите поголеми медиуми во Македонија се секојдневен дел од чаршиските разговори, а нивните односи со политичките елити се незаобиколив дел од фолклорот. (Службен преглед на електронските медиуми и детали за нив има на веб-страницата на Советот за радиодифузија.)

Дека потребата за независно новинарство кое пред сѐ ќе одговара пред граѓаните, не е само едно видување, говори и студијата на Бил Ковач и Том Росентил насловена „Елементите на новинарството: Што треба новинарите да знаат и јавноста да очекува“. Во ова дело базирано на опширно истражување, авторите изнесуваат 9 јасни принципи за новинарството меѓу кои се обврската кон вистината, лојалност кон граѓаните и независно надгледување на моќта. Авторите предупредуваат дека ако не ѝ се вратиме на теоријата за слободен печат, новинарите ризикуваат нивната професија да исчезне.

Слика од: http://www.toonpool.com/cartoons/Wikileaks_107207.

Која е тогаш иднината на новинарството?

Робинсон ги гледа Викиликс и нивниот модел како добар пример за новинарска организација која тежнее кон идеалот за четвртиот столб. Поради тоа што се финансирани од јавноста преку мали донации, тие остануваат единствено одговорни кон јавноста. Нивниот модел исто така ја отвора вратата за научното новинарство. Џулијан Асанж вели дека научното новинарство овозможува не само читање на новинска вест, туку и проверка на оригиналниот документ кој е основа за таа вест. Така читателот сам ќе може да оцени дали веста е вистинита или не. Јасно ова е и начин да се види дали новинарот ја исполнил обврската кон вистината.

Огромно прашање е дали и колку моделот на Викиликс - да се биде финансиран од јавноста и да се објавува вистина, може да се прилагоди во Македонија. Но, ова прашање оди рака под рака со прашањето дали демократија може да опстане без медиуми кои се стремат кон овој идеал. И додека работиме на појавувањето на новинарската организација која ќе биде отелотворување на четвртиот столб, да се потсетиме на познатата мисла на Томас Џеферсон: „Онаму каде печатот е слободен и секој човек знае да чита, сѐ е безбедно“.

Текстот е објавен на РСЕ.мк.

Овој текст е втор дел од пишувањата за новинарството. Првиот дел е „Поп-културата и новинарството“.

Поп-културата и новинарството

Submitted by Новица on

Tags: 

Краток преглед на списокот на измислени новинари, открива интересна појава помеѓу суперхероите што се појавуваат во стриповите, филмовите и тв сериите: голем број од нив се новинари, репортери, фотографи. Од попознатите Супермен е Кларк Кент, новинар од Дејли Планет, Спајдермен е Питер Паркер фотограф од Дејли Багл, Капетан Марвел е Били Батсон, радиски новинар. Со ненадприродни моќи го имаме Тин Тин кој исто така е репортер, Снапер Кар кој е дел од Лигата на правдата и Ејприл О'Нил од екипата на Нинџа желките.

Улогата на суперхероите во општествата, па и во оние измислените, е да им помагаат на беспомошните, обесправените и загрозените. Тие ѝ се спротистават на моќта која нe одговара пред никој друг. Нивната задача е бидат последната контролна точка која злоупотребите на моќниците никако не смеат да ја поминат.

Од друга страна, со зборовите на Едмунд Бурк, задача на печатот е да обезбеди функционирање на претставничката демократија со тоа што ќе остане независен од владината контрола, ќе ја испитува владината работа и ќе ги држи политичарите до одговорност со тоа што ќе ја снабдува јавноста со информации потребни за носење на информирани демократски одлуки. Кажано поинаку, печатот треба да ја зборува вистината за моќта.

Слика од: https://5yearproject.wordpress.com/tag/wardrobe/.

Дали е тогаш случајно што токму ликови на новинари се чести алтер ега на (супер)хероите?

Она против што суперхероите се борат со своите ласерски очи и пајакови мрежи е истото за кое новинарите мора да пишуваат без страв. Според Џенифер Робинсон, новинарството е професија која е посветена на транспарентноста, вистината и отчетноста, и професија која треба да ги руши корумпираните влади, да зборува за неправдата и нееднаквоста и да им даде глас на безгласните.

Слободата на печатот, како и слободата на говорот, се концепти кои се сметаат за едни од најголемите достигнување на западните демократии. Оттука, не е чудно што поп-културата ги прифаќа и поттикнува истите нив преку своите дела, мешајќи го јавниот и тајниот живот, дневната и ноќната работа на новинарите-суперхерои.

Поради сето ова ми беше интересно да побарам, барем на интернет, референца за измислен новинар од Македонија. Колку што успеав да најдам, нема таков истанкат лик во нашите книги или филмови. Ниту пак најдов суперхерој кој во својата дневна работа е новинар.

Се разбира, причините за ова може да се целосно економски: локалниот пазар можеби е премногу мал. Или пак можеби се артистички: домашните стрип-цртачи, на пример, можеби повеќе сакаат да цртаат на други теми. За конечен заклучок потребно е повеќе истражување. Во меѓувреме, останува да се надеваме дека недостатоток на новинарите-суперхерои било одраснати дома, било преведени од странство не е индикатор за тоа колку нам овде ни значат вредностите за кои зборува Бурк.

Овој текст е објавен на Радио Слободна Европа: http://www.makdenes.org/content/article/24630046.html

Авторски права и државни творби

Submitted by Новица on

Tags: 

Највозбудливиот текст што го читав деновиве е трудот на Џејмс Фридман насловен „Заштита на државните тајни како интелектуална сопственост: Стратегија за гонење на Викиликс“. Трудот е достапен на ssrn.com и за да се преземе не се потребни лозинки или слично.

Фридман во својот труд не се занимава со нормативното прашање дали треба да се користи законот за авторски права против новинарско-разоткривачка организација како што е Викиликс, туку со тоа дали може да се користи штом заинтересираните страни ќе одговорат на прашањето за потребата.

Заклучокот е да, и како што вели тој, иако изгледа непрактично, сепак можната употреба на законот за авторски права во оваа насока е фасцинантна - од гледна точка на академскиот работник во правните науки.

Текстот оди точка по точка и ги разгледува можните употреби на законот со оглед на некои ограничувања кои постојат во речиси сите закони за авторски права што се важечки во државите. Заедничките ограничувања произлегуваат од конвенциите и договорите што ги имаат потпишано државите (Берн, ТРИПС и сл.), и токму тоа што се заеднички може да биде добар предуслов заеднички да се надминат.

На пример, тука е одредбата дека „авторски права не се достапни за ниту едно дело на владата на САД“ кое во македонскиот закон е напишано во член 16 став 2: „Како авторско дело, во смисла на овој закон, не се сметаат: службените текстови од политичка, законодавна, административна и судска природа и нивните службени преводи“. Никаде до сега не сум прочитал правна анализа за обемот и опфатот на оваа одредба за Македонија, но според Фридман сосема е можно доколку ваква одредба (во трудот е анализирана Шведската јурисдицкија поради фактот што серверите на Викиликс беа воглавно сместени таму) нуди некаква заштита на некои дела поврзани со работата на македонските власти, истата да може да се побара и за дела на САД (диполоматските телеграми), и според тоа САД да поведе постапка во соодветните држави за своите дела.

Покрај ова тука се и ограничувањата од Уставот на САД кои се однесуваат на авторските права, потоа првиот амандман, и соодветно на нив законите за слобода на говор или слободен печат кои важат во другите јурисдикции (Шведска). Џејмс Бојл од Универзитетот Дјук е цитиран во трудот со: „Да се гони Ал Капоне за даночно затајување, наместо за продажба на алкохол е една работа, но ова е мост предалеку“.

Она што мислам дека би било одлична дополнителна анализа на можниот случај против Викиликс со употреба на законот за авторски права е преглед на одредбите од ACTA и тоа во врска со наведените ограничувањата што ги носи денешниот режим на авторски права. На пример, ако ACTA содржи одредби кои ги олеснуваат правните бариери за успех на една ваква замислена тужба, тогаш тоа дефинитвно ќе даде друго значење на овој договор и ќе создаде уште помрачна слика за неговите заговорници.

Да. Прочитајте го текстот.

Отаде печатот: некои идеи за весниците (дури и во Македонија)

Submitted by Новица on

Tags: 

Дополнето: Септември 2012. Се чини токму таква идеја како што се предлага во текстов е реализирана од страна на македонска команија: Македонскиот Ambio.me е финалист на WebFest, има шанса да оди на ТеchCrunch Disrupt.

Пред (околу) две недели веста за дигиталните изданија на македонските весници одекна во јавноста (и на интернет, пример: За претплатата на Вест и дигиталните изданија на Дневник и Утрински). Се разбира, нема што многу да се каже на примерот на „Вест“. Тоа е технолошки ќор-сокак, комплетно несоодветен со интернетската инфраструктура и идеја воопшто.

Но, сѐ не е загубено.

Замислете весник што ќе продава пред сѐ електронска претплата. Да, како „Вест“, но со веб-страница што ќе изгледа современо (модерно), по сите најнови технолошки нишани (html5, permalinks, location aware, разни интеграции и сл.), апликација за мобилните уреди што ќе наликува на Google+ или Facebook, постојано освежувани содржини со дневник на промени, врски до подолгите извори во странство и многу, многу локална содржина. И замислете исто така многу локални реклами. На пример, кога ќе го отворите весникот од мобилниот уред, а сте на пат во Охрид, покрај текстот што ги читате да се појави дискретна реклама за локалниот ресторан (бидејќи мобилниот уред знае каде сте и знае колку е часот - дали е ручек време на пример). Замислете и дека дневно на sms добивате QR код (или слично) со кој во трафиката можете да земете печатено издание, бесплатно, ако баш сакате да го имате тој број засекогаш, на хартија.

Секако, ова не звучи како нешто што би можел да го направи некој печатен медиум. Попрво би рекол дека некој како Тime.mk ќе успее да ја склопи инфраструктурата на интернет и потоа ќе направи договор со некој весник за последниот чекор (локалната содржина) во имплементацијата.

Уште повеќе што идејава гледа со двете очи кон иднината (нови генерации - публика што не е носталгична кон хартија, нови технологии - мобилен интернет и уреди, постојана достапност и постојани вести), а би рекол дека денешниве наши весници повеќе мислат како да продадат копија повеќе на пензионерите (и сега како „Вест“ на дијаспората).

Да завршам со најчестата аналогија која се користи за судирот меѓу стариот бизнис и новите технологии (веројатно на Сет Годин), за тоа дека бројот на железнички компании во авионскиот превоз е нула, бидејќи железничките компании мислеле дека се во железничкиот бизнис, а не во транспортниот бизнис.

Па ако често не сме во бизнисот во кој што мислиме дека сме, тогаш треба почесто да се прашаме во кој точно бизнис сме. Ова не може да не важи и за медиумите.

Репринт: Маестралната уметност на владеење на Груевски

Submitted by Новица on

Tags: 

На 1.8.2007 година дописникот на Утрински од Париз испратил еден многу позитивен текст за Саркози до својата редакција во Скопје. Текстот го има во архивите на Утрински. Се вика: Маестралната уметност на владеење на Саркози. Не се сеќавам што тоа друго сум правел пред Илинден 2007, освен што блогов забележал преработка на текстот во македонски контекст. Па бидејќи се избори, и така весело е, еве уште еден репринт од архивите на airborne.

Пред да продолжите со читање, задолжително видете го текстот од Утрински весник.

Маестралната уметност на владеење на Груевски

Скопје - Откако дојде на премиерската функција во Македонија Никола Груевски секој ден изненадува, па и неговите противници признаваат дека потезите кои ги влече не ги остава рамнодушни Македонците. Никола Груевски е на сите страни, во Брисел, во Трново, Скопје, на Водно, во Охрид, новинарите се опсипани со комуникеа од Илинденска бб и преку нив Македонците се запознати со сите постапки на нивниот сеприсутен премиер.

Никола Груевски, исто како и за време на предизборната кампања за чија оркестрација се интересираа дури и штабовите на американските претседателски кандидати стана вистински мајстор во уметноста на владеењето и комуникациите. „Тој го надминува се' она што ги имавме видено до денес“, пишува колумнистот на еден од најтиражните македонски регионални весници „Република“.

Премиерот кој сака да го промени начинот на владеење, по првите денови поминати на Илинденска бб изгледа дека успеа, барем засега. Тој не го слуша државниот апарат, техноструктурите, кои во една технократска да не речеме бирократска држава како Македонија, сака да провери се', Груевски секојдневно испишува по едно поглавје од уметноста за владеење. Македонските коментатори се согласуваат дека тој веќе успеа во едно: да му завидуваат. На последниот самит на Нато во Охрид, тој ја претстави Македонија во одлично светло и лобираше за прием во светската безбедносна организација иако тоа не беше на агендата. Заедно со министрите, без разлика на полемиката предизвикана во Македонија, спроведува компјутеризација на училиштата во Македонија. Тој е еден од творците на даночната реформа во Македонија. Начинот на неговото делување е одраз на еден нов стил на владеење.

На внатрешен план неговиот стил исто така ги дезориентира Македонците. Изборот на социјал-демократот Ивица Боцевски за гласноговорник на Владата, иако главниот збор го има Груевски, потоа на Габриела Коневска Трајковска (без политички стаж) за вицепремиер и раководител со секретаријат за европски прашања, кооптирањето на млади кадри, како Зоран Ставревски и Миле Јанакиевски, назначувањето на еден од ретките „преживеани“ политичари од социјализмот во Министерството за правда ја докрајчи македонската опозиција.

Груевски не ги заборави ни обичните Македонци. Тој беше со селаните кога им беше најтешко - кога оганот, беснеејќи по локалните шуми, пламтеше пред нивните черги. Премиерот на македонската држава не запира никогаш – тој беше со јуниорските репрезентивци во мал фудбал за да им го честита трофејот, а на 2 јуни на скопското сајмиште на концерт на Зубин Мехта, чија организација ја побара лично тој.

Гледајќи го како владее и работи се добива впечатокот дека неговите министри имаат многу мака да го следат. Министрите мораат да се задоволат со улогата на извршители на програмските определби на Груевски. Тие што се сведоци на апсењата од висок профил, и покрај негодувањата, видоа дека македонските граѓани го одобруваат ловот на криминалците. Анкетите велат дека конечно во Македонија се врати оптимизмот.

Пред ваквата раздвиженост на премиерот, македонските набљудувачи на политичката сцена, како коментаторот на „Република“ се запрашуваат:

„Дали Никола Груевски е човекот кој прави премногу или човек кој се сака самиот себеси премногу? Би рекле, дека тој е политичка ѕверка хранета со чувството за стратегија, со тактичката грижа и жедта за резултати, кој оди нанапред не барајќи да се заштити“. Накратко, како што пишува „Република“, Груевски ја презема одговорноста за сите негови и за потезите на на Владата. Затоа работливиот Груевски го зафаќа целиот медиумски простор. Македонците можат да следат како се пилотира државата, речиси во директен пренос.

Суперхероите и новинарството

Submitted by Новица on

Tags: 

Забележав нешто интересно:

In Metropolis, Superman (as Clark Kent) works as a reporter at the Daily Planet.

Captain Marvel is the alter ego of Billy Batson, a youth who works as a radio news reporter.

Over the years, the Peter Parker character has developed from shy, high school student to troubled but outgoing college student, to married high school teacher to, in the late 2000s, a single freelance photographer, his most typical adult role.

Можеби има и други примери, но и од овие е доста да се забележи како американската поп кулутра ги цени новинарите.

Суперхероите се новинари, или новинарите се суперхерои?

Тешко прашање и за Македонија.

Саботна лектира: Premediation

Submitted by Новица on

Tags: 

Не се сеќавам како, но изминатава недела сум налетал на еден нов блог: http://premediation.blogspot.com/, пишуван од Ричард Грусин од Универзитетот во Висконсин.

Имав 4 текста отворени, и со ништо посебно друго за правање вечерва почнав да ги читам (заедно со другите 30-тина јазичиња што изминатава недела се насобрале во Firefox-ов).

Ми се видоа интересни, па да ги споделам. Не се чувстувам доволно информиран да пишам нешто со свои зборови на темите што ги отвара Ричард.

Еве ги текстовите (врски и цитати):
Violence, Agency, and Technical Mediation in Arizona

...an angry man who finds a gun becomes a different agent that an angry man without one; the alliance of man and gun produces the potential for a different action than an angry man alone, transforming the possibility of say violent words or physical violence into the possiblity of gun violence. Similarly a gun on the shelf of a gunstore is a very different agent than a concealed weapon brought to an Arizona Congresswoman's meet and greet.

Jared Lee Loughner and the Affective Contagion of Violent Rhetoric

In his brilliant 2008 book, Affective Mapping, Jonathan Flatley details the ways in which Heideggerian stimmung, or mood, and Raymond Williams' structure of feeling, describe how individual and collective affect can be influenced by the affective environment created by natural, social, cultural, and technical factors. Mood, Flatley argues, extrapolating from Heidegger, is how "historical forces most directly intervene in our affective lives." Flatley follows Heidegger (whose experience in Nazi Germany made this evident almost daily) in seeing moods as "an atmosphere, a kind of weather," which are not inner states but work through us both individually and collectively. "Stimmung is a collective, public phenomenon, something inevitably shared. Moods constitute the 'way in which we are together.'"

Egypt, Premediation, and the Liveness of Futurity

What is interesting about the emphasis on liveness in the media coverage of the Egyptian demonstrations is that, unlike many earlier global media events, the focus on liveness is less about immediacy and real-time coverage than it is about trying to determine where these events are heading, what the future will bring. Think, for example, about two major live media events from the summer of 1997, internet and televisual coverage of the Mars Pathfinder's unmanned exploration or the fatal vehicle crash that killed Princess Diana. These late 1990s remediation events emphasized the immediacy of globally networked telecommunication and its hypermediacy in various media formations--the story was immediacy, connectivity, and real-time coverage. In premediation events like those unfolding in Egypt, the story is much more focused on potentiality, or the liveness of futurity.

Was Egypt an Internet Revolution?

While I have no patience with utopian technologically determinist claims that social movements like those currently under way in the Middle East are caused by Facebook or Twitter or YouTube or mobile phones or cable news networks like Al Jazeera, I have even less patience for the stubborn resistance of Gladwell, Rich, and others to the idea that these social media networks have little or no effect on the ongoing events in the Middle East. We do not have to deny the amplifying, intensifying, and co-creative effects of social media in order to recognize the mass popular movements in the Middle East as the expression of revolutionary fervor or agency.

Утрински со свој камен по глава

Submitted by Новица on

Tags: 

Во бројот на Утрински весник од 14.1.2011 во текстот „Култура“ го промовира првиот роман на Фросина Наумовска уредниците и новинарите употребиле моја фотографија достапна на http://picasaweb.google.com/lh/photo/-HrtTJBVmbgepDzlrIBpLw без да го цитираат изворот и да се погрижат за почитување на авторските права.

Со ова ги прекршуваат правилата за интернет содржини што сами си ги зададоа и нормално, Законот за авторското право и сродните права. Сите веројатно се сеќаваат на несреќната епизода со иницијативата Македонските медиуми ги заштитуваат содржините на интернет, каде во точка г) се вели: секој од потписниците на иницијативата се согласува кога ќе пренесе туѓа информација од веб страна, согласно тука наведените услови, коректно да го пренесе и линкот кој што води до изворот на информацијата, а истото ќе го бара и од оние што ги пренесуваат нашите содржини.

За ова пишав две пораки до Утрински, на контакт адресите за електронска комуникација што се оставени на нивната страница. Одговор назад не добив.

Го пишувам ова овде едноставно за да се види со кого си имаме работа. Сѐ уште не сум одлучил дали да преминам на поформална, правничка комуникација.

Асанж и јас

Submitted by Новица on

Tags: 

Денес на пат имав време да го проучам „изворниот код“ на основачот на Wikileaks.

We must understand the key generative structure of bad governance.
Everytime we witness an act that we feel to be unjust and do not act we become a party to injustice. Those who are repeatedly passive in the face of injustice soon find their character corroded into servility. Most witnessed acts of injustice are associated with bad governance, since when governance is good, unanswered injustice is rare. By the progressive diminution of a people’s character, the impact of reported, but unanswered injustice is far greater than it may initially seem. Modern communications states through their scale, homogeneity and excesses provide their populace with an unprecidented deluge of witnessed, but seemingly unanswerable injustices.

Јас на 1.5.2009:

(...)

Имате граѓани, компани и влада кои во различни случаи или ситуации не ги почитуваат законите. Тоа создава совршен простор за притисок и уцена од страна на силите кои сакаат да го контролираат општеството.

(...)

Не знам дали ваквата ситуација во општеството има свој назив во теоријата, ама прилично сум убеден дека во нејзиното создавање активно придонесувале сите досегашни влади на Р. Македонија.

Исто така прилично сум сигурен дека добар начин да се надмине оваа стуација е секој за себе да ги елиминира можните закачки што се создаваат на ваквиот начин. Тогаш, ми се чини, нема да биде толку страшно секој јавно го искажува своето мислење.

Хетеро филм

Submitted by Новица on

Tags: 

Медиумите вчера и денес ја пренесуваат веста дека бројот на заболени од ХИВ СИДА во Македонија се зголемил, а вчера Канал 5 и денеска Вечер, во својата верзија на веста наметнуваат дека причина за ова е хомосексуалноста на мажите.

Постојат повеќе спорни точки во врска со ваквото презентирање на информациите, но јас ќе се задржам на хетеро филмот.

Замислете дека имате група напалени тинејџери со хормони до даска на кои им се дига на соученичките во средно. Замислете сега дека тие тинејџери се изложени на информации дека СИДА фаќаат само педерите. Замислете дека со таа информација тие почнуваат да имаат секс без заштита, посебно форсирајќи ја идејата дека како хетеросексуалци ништо не може да им стане. Резултат?

Ако ви е тешко да замислите погледајте го Kids.

Поздрав до ЗНМ и нивниот етички кодекс или што и да е таму што имаат/немаат.

RE: Децата беспомошни без помошно седиште

Submitted by Новица on

Tags: 

Па да продолжам по „Медиумите во земјата на (ИТ) чудата... и повеќе“. Денес во „Дневник“ фатив статија за седишта за деца во автомобили.

Меѓу книгите што ги исчитав летово е и Freakonomics и кога ја видов статијата ми текна дека ова е тема која сум ја читал и на друго место т.е. во фрикономијата.

Според Левит и Дабнер, односно, според податоците со кои тие располагаат, седиштата за деца не ја подобруваат безбедноста на децата во автомобилите споредено со обичните вградени автомобилски појаси.

Тоа не го вели текстот на Дневник.

А еве и пар референци:
http://pricetheory.uchicago.edu/levitt/Papers/SeatBeltSolution.pdf
http://www.ted.com/talks/steven_levitt_on_child_carseats.html

Медиумите во земјата на (ИТ) чудата... и повеќе

Submitted by Новица on

Tags: 

Денес низ ИТ.мк светот одекна списокот на Глобус за највлијателните личности во ИТ секторот во Македонија. Имаше некои контроверзи во врска со текстот, но не сакам да пишувам сега за тоа. Сепак тоа што вреди да се спомне е дека ова не е прв текст на хм... „старите“ медиуми што го привлекува вниманието на „младината“. Слично беше и со Македонски програми ќе oткриваат грешки во мобилните? Или можеби не! и не, нема пишувам и за прашањата за авторски права и правилата на медиумите.

Туку, за нешто многу поедноставно и поважно. Ако на еден македонски новинар не може да му се верува дека информација што е лесно достапна на интернет, пронајдлива со Google и на друг начин проверлива (а тоа се овие информации како: кој е производител на Ubuntu, или што е функцијата на www.popravi.mk) ќе ја пренесе онака како што треба, тогаш што правиме со другите информации?

Мислам, на крајот на краиштата, и не е посебно важно за јавноста дали навистина, навистина ќе бараме грешки во работата на мобилните, иако ние ќе ја уловиме таа грешка. Но, што правиме со тоа кога еден медиум кој сака да се презентира како медиум со кредибилитет по овакви глупирања ќе напише статија за лекови или храна? Ја следи ли некој работата во овие теми? Има ли блог или што и да е што ќе напише кога утре-задутре весникот ќе излезе од печат со, на пример, некој нонсенс за млекото за бебиња?

Кога ја гледам непрофесионалноста во ИТ текстовите, се плашам за другото.

Кучето и триковите

Submitted by Новица on

Tags: 

Иницијативата „Македонските медиуми ги заштитуваат содржините на интернет“ (достапна и на веб страниците на другите весници), е најновиот потег на македонскиот медиумски естаблишмент во битката со интернетот.

Ако е вистина дека старо куче не може да се научи на нови трикови, тогаш можеби не треба да очекуваме старите медиуми да се научат што е тоа интернет, но за другите тука има лекција што треба да се запамети.

Како потсетување, голем број на старите медиуми се докажаа како вешти непочитувачи на авторските права, па издавачите од редот на обичните граѓани и компании кои издаваат исклучиво на интернет мораа да бараат поголема заштита на нивните авторски и сопственички права од неовластено пренесување на нивните содржини на други места. Веројатно најскорашни се примерите со IT.com.mk и Баждарџијата.

Не знам дали во групата на неовластено пренесување влегуваат и вести како оваа за Џим Кери и Џени Мекарти, но очигледно е дека авторот на текстот не е новинар од соодветната новинска куќа.

Значи на етичко поле, македонските медиуми едноставно немаат кредибилитет. Ваквото нивно однесување лесно ги анулира вредностите кои сакаат да ги промовираат во точките 1 и 2 од нивната иницијатива.

Потоа тука е техничкото прашање. Со точката 3 најверојатно се сака да се насочи сообраќајот кон изворните страници (што само по себе не е лошо), но медиумите пред сѐ треба да се запрашаат зошто сообраќајот од почеток не одел кон нив. Одговорот е веројатно во лошата веб презентација на содржините, застарените веб страници, непрегледноста, лошата навигација, неупотребливата архива, нечитливи URL-а, или накусо ужасно искуство за корисниците кои се навикнати на чист и лесен пристап на содржини насекаде на интернет. Има еден или два исклучоци од ова, но нема да навлегуваме во анализа на сите веб страници.

Вака тие ја уништуваат додадената вредност што агрегаторите ја создаваат без притоа да бараат надомест од нив и ги лишат корисниците од побогато искуство на интернет. Недостатокот на чувство за тоа што корисниците сакаат се гледа и во наложувањето „преземената информација да се отвора со еден клик во нов прозорец на прелистувачот“. Сакам ли прелистувачот вака да ми отвара нови прозорци? Дали ова ќе го подобри моето искуство со Вашиот медиум?

Ова е неуспехот на техничко-маркетинг поле на македонските медиуми.

Последно, барем во однос на интернет, е залагањето кога ќе пренесе туѓа информација од веб страна, согласно тука наведените услови, коректно да го пренесе и линкот кој што води до изворот на информацијата. Со ова, тие ќе треба да склучуваат директен договор со издавачот за секоја вест што ќе сакаат да ја пренесат. Ова ќе значи или целосно непочитување на ова залагање поради сложеноста на постапката на склучување договори, или целосно почитување и нула (или многу мало) преземање на информации од други издавачи на интернет.

Не ми е јасно кој всушност ќе има корист од ваквата правна замка, но таа го комлетира неуспехот на македонските медиуми во прифаќањето на реалноста на интернет.

Лекцијата што треба да се запамети е дека секогаш кога една индустрија ќе се најде пред пораз од новите технологии или новите услови на пазарот, таа се крие зад регулација која често изгледа апсурдно.

Во духот на прогласот на медиумите и овој запис го прогласувам за пазарен производ заштитен со авторски и други сродни права, чие користење за какви било цели, е единствено можно преку директен договор со издавачот (т.е. јас). Секое преземање да биде направено по претходен договор со издавачот, а се преземаат наслов и поднаслов (вовед) на веста во должина до 180 знаци.

Исланд и слободата

Submitted by Новица on

Tags: 

Навистина е интересно да се види како некои земји реагираат на проблеми и кризи. Еве го Исланд, откако банкротираше: Icelandic Modern Media Initiative.

According to Reporters Sans Frontiers (RSF), Iceland went from being placed first in the world for freedom of expression (2007) to 9th (2009). It is time this trend was rectified.

The goal of the IMMI proposal is to task the government with finding ways to strengthen freedom of expression around world and in Iceland, as well as providing strong protections for sources and whistleblowers. To this end the legal environment should be explored in such a way that the goals can be defined, and changes to law or new law proposals can be prepared.

Во суштина спремаат Закон според кој новинарите ќе бидат целосно заштитени. Повеќе има и на Гардијан: Iceland's fight for press freedom.

Што ќе ти е блог, ако не се пофалиш на него #2

Submitted by Новица on

Tags: 

По текстот во Културен живот, малото истражување што го правевме јас и Марија Костовска за тоа дали работодавците се интересираат за интернет активностите на кандидатите за вработување, се најде, во скратена форма, и во ноемврискиот број на списанието за човечки ресурси HRGlobal.

Kudos за нас! :)

Хакирање на медиумите #2

Submitted by Новица on

Tags: 

Не знам кој се сеќава на овој посебно интересен хак на Утрински весник.

За денес, еве уште еден, овој пат на А1:

И слободните софтверџии се придружуваат во одбраната на идентитетот

И... па среќна Стара нова година. :)

Ерес од Лугархија

Submitted by Новица on

Tags: 

Доаѓаат празници и имам нешто повеќе слободно време, па го исполнувам со читање на пропуштени содржини од изминатите месеци. И еве нешто возбудливо за читање. Подолу е целиот текст за ерес во медиумите, пренесен од Лугархија од ноември 2008.

Како да објавите ерес во водечките весници
автор: Ѕврмбат Кркуљ

Францускиот семиотичар Мишел Фуко има покажано дека оние кои ги контролираат мисловните машини (масовните медиуми), ги контролираат умовите на луѓето.

Како и многу други аутсајдери, мене ме вчудоневидува производството на „вести“ од страна на оние кои ги контролираат весниците и телевизиите. Затоа во последно време почнав да експериментирам со методи што му овозможуваат на поединецот да ги разбие редовите на моќниците.

Во весниците има мислења од познати колумнисти. Тие се одбрани со цел да создадат привид на различни гледни точки и богатство на мислења, но во реалноста тие покриваат тесно поле помеѓу екстремната десница и лојалната не толку десна опозиција. Дисидентските текстови, без разлика на тоа колку нивните факти се убедливи или нивната логика брилијантна, имаат многу мала шанса да бидат објавени.

Затоа тука се „писмата до уредникот“. Тоа е единственото место каде што може да се искажат поинакви мислења. Но, ова го знаат и секторите за односи со јавноста на политичките и религиозните групи, па го полнат сандачето на уредниците со пропаганда. Така на овој начин може да се објават екстремни фашистички мислења кои „угледните“ колумнисти не се осмелуваат да ги спомнат. Но, на овој начин, покрај нив може да се протнат и вистински либерални и еретички мислења.

Во последните години имам напишано стотици писма до водечките весници. Оние потпишани со мое име завршуваат во корпата. Но, имам далеку поголема стапка на успех кога пишувам под псевдоним, особено ако општествено-етничкиот призвук на името одговара на содржината на текстот.

Најефективната инфо-хакерска техника е да избегнете отворено искажување на дисидентски мисли. Едноставно присвоете ја моменталнта линија на естаблишментот. Одберете го најзлогласниот и најзапаливиот аспект на закоравената позиција. Преувеличете го малку и бранете го со пасиониран жаргон на вистински верник. Сатирата е најдобар учител за оние кои се глуви за логиката и доказите.

Базирано на: „How to Publish Heresy in Mainline Publications“ од Тимоти Лири, прв пат објавено во „Trajectories“ во 1989 г.

E-mail размена со Герт Ловинк

Submitted by Новица on

Tags: 

Во средношколските денови имав одлично искуство читајќи ги текстовите на Герт Ловинк (патем, ако не се лажам, името правилно му се изговара Херт), и тогаш во раните денови на интернетот во Македонија за прв пат дознав за Linux (и за многу други работи).

Оваа размена на електронска пошта е од тоа време.

Не знам што сум мислел тогаш и како сум доаѓал до прашањата кои сум му ги поставувал на Герт, но се сеќавам дека тогаш за прв пат научив дека на е-пошта се одговара така што се цитира дел и под него се пишува одговор. :)

Прочитајте, можеби ќе најдете нешто интересно.

Бирајќи ги фактите...

Submitted by Новица on

Tags: 

Сакав да пишувам за тоа дека нема поента во вторник во весник да се појави текст за финалето на Вимблдон што било во недела (и плус во живо на Телма). Мислам, кој ќе го чита тоа?

Но, потоа вниманието ми отиде на веста за најмалдите светски лидери (ја има на кајмакот), што беше на некој начин пренесена во два дневни весници: Вест (вчера) и Утрински (денес).

И додека Вест го превел целиот текст од Foreign Policy, трински одлучиле да напишат свој коментар за младоста на македонските политичари. Она што е интересно е што во набројувањето на другите политички младичи од светот заборавиле да кажат дека во истражувањето на FP покрај политичари од Свазиленд и Того, го има Медведев, а повод за самиот текст е тоа што Обама е исто така млад кога станува збор за политиката.

Некој коментатор на сторијата навел и дека млади премиери имало во Норвешка и Шведска...

П.С. Не знам зошто не напишале колку години имаат водечките албански политичари во Македонија.

Тешката задача на медиумите

Submitted by Новица on

Tags: 

Колку интересно. Токму во моментите кога Груевски промрче против медиумите и тие се собраа да му возвратат, самите се изгореа од својата непрофесионалност во случајот со нивниот колега кој беше осомничен за убиство.

За потсетување ова се истите тие медиуми кои до пред некое време коментираа за тоа дека спектакуларните апсења кои ги прави МВР за уапсените лица се судење пред воопшто да стапнат во судница.

Би рекол - сите гомна исто смрдат.

Утринава на РТС

Submitted by Новица on

Tags: 

Додека читам rss во позадина брчи телевизорот на РТС пуштен. Има некоја репортажа за некој српск-босанко-француски бенд. Концерт во Франција ми се чини.

И новинарката шета низ публика и наоѓа две пријателки: една србинка и една французинка. Новинарката нешто ја прашува србинката, си зборат и на крај ја прашува дали може пријателкава да испее некој стих од српска песна. Овие нешто проговоруваат на француски и запева французинкава:

Море сокол пие, вода на Вардарот...

П: Што правам денес по Интернет од ниедно време?

О: Требаше да одам на скијање. :)

За кабелските и некабелските телевизии

Submitted by Новица on

Tags: 

Goodbytes блогирал за развојот на настани во телевизискиот свет, па ми текна на приказната од Слободна култура на Лоренс Лесиг. Да не преведувам:

Cable TV

Cable TV was also born of a kind of piracy. When cable entrepreneurs first started wiring communities with cable television in 1948, most refused to pay broadcasters for the content that they echoed to their customers. Even when the cable companies started selling access to television broadcasts, they refused to pay for what they sold. Cable companies were thus Napsterizing broadcasters' content, but more egregiously than anything Napster ever did--Napster never charged for the content it enabled others to give away. Broadcasters and copyright owners were quick to attack this theft. Rosel Hyde, chairman of the FCC, viewed the practice as a kind of "unfair and potentially destructive competition." There may have been a "public interest" in spreading the reach of cable TV, but as Douglas Anello, general counsel to the National Association of Broadcasters, asked Senator Quentin Burdick during testimony, "Does public interest dictate that you use somebody else's property?" As another broadcaster put it, "The extraordinary thing about the CATV business is that it is the only business I know of where the product that is being sold is not paid for." Again, the demand of the copyright holders seemed reasonable enough: "All we are asking for is a very simple thing, that people who now take our property for nothing pay for it. We are trying to stop piracy and I don't think there is any lesser word to describe it. I think there are harsher words which would fit it." These were "free-ride," Screen Actor's Guild president Charlton Heston said, who were "depriving actors of compensation." But again, there was another side to the debate. As Assistant Attorney General Edwin Zimmerman put it, "Our point here is that unlike the problem of whether you have any copyright protection at all, the problem here is whether copyright holders who are already compensated, who already have a monopoly, should be permitted to extend that monopoly.... The question here is how much compensation they should have and how far back they should carry their right to compensation." Copyright owners took the cable companies to court. Twice the Supreme Court held that the cable companies owed the copyright owners nothing. It took Congress almost thirty years before it resolved the question of whether cable companies had to pay for the content they "pirated." In the end, Congress resolved this question in the same way that it resolved the question about record players and player pianos. Yes, cable companies would have to pay for the content that they broadcast; but the price they would have to pay was not set by the copyright owner. The price was set by law, so that the broadcasters couldn't exercise veto power over the emerging technologies of cable. Cable companies thus built their empire in part upon a "piracy" of the value created by broadcasters' content.

Додека нашите смислат нешто паметно (ух, сега ли сме како САД во 1948?), уште CableTel останува да ги скине А1 и компанија и да пушти преводи на странските канали.

Титл на јазик што го разбирате, законот и влијанието врз културата

Submitted by Новица on

Tags: 

Тие што гледаат телевизија знаат, а јас начув од муабети дека на каналите на кабелска кои се на англиски јазик им се укинати титловите на српски, хрватски и бугарски јазик, по барање на Советот за радиодифузија, а поради одредбите од Законот кој се однесува на јазикот на кои се преведуваат програмите.

Почитувањето на Законот би требало да биде за поздрав, но ми се чини дека има еден интересен момент во целава работа.

Луѓето кои не разбираат англиски (а такви ги има многу) повеќе не можат да ги гледаат тие канали. Во таква ситуација се свртуваат кон она што го разбираат, а тоа се каналите на кои се зборува српски, хрватски и бугарски. Не сакам да ги кудам програмите на овие телевизии, но ми се чини дека секој ќе се сложи дека не можат да се носат со оние на Discovery, Travel или Fox (кој што од скоро го имало?).

Така применувањето на Законот има мал, дури можеби и незначаен ефект, во заштитата на македонскиот јазик (претпоставувам дека тоа му е целта). Луѓето си гледаат програми на кои се зборуваат истите јазици од кои е укинат титлот. Истовремено гледаат помалку квалитетна програма (со чесни исклучоци), што има негативно влијание на културата во нашето општество.

Ако се земе предвид значењето на телевизијата како медиум, тогаш сето ова излегува како лош есап.

П.С. Не знам каде се македонските телевизии во приказнава. :-)

Што е ново со „Вечер“ и мојата слика од Flickr

Submitted by Новица on

Tags: 

„Вечер“ не ми одговорија. Но, добив различни мислења за тоа дали мојата фотка од CD-то што е објавена е прекршување на авторското право, иако ниту едно од правник.

Уште мислам дека тужба е добра идеја. Таман ќе видиме дали една CC лиценца ќе го издржи македонското судство.

Јупииии „Вечер“ ме краде!

Submitted by Новица on

Tags: 

Денешниот (8.11.2007) број на „Вечер“ има текст за „Зајди, зајди“ на Сариевски: Зајди, зајди е украдена.

И ми се виде фотографијата од албумот на Сариевски позната. Тоа да ти биде мојата фотка од Фликр:

Предна страна на CD

Моите слики на Фликр се под CC лиценца: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0/deed.en. Ова значи дека „Вечер“ во случајов треба да го напишат моето име до сликата и на сите посетители да им ги стават до знаење условите под кои таа се дистрибуира. Не знам за печатената, но во дигиталната верзија тоа не е направено. (Разбрав дека нема копии од „Вечер“, се распродал одма, поради некоја статија за Тоше).

Како и да е, им пишувам пошта со информации за ова и ако не добијам одговор си мислам да ги тужам. Некој адвокат да ми помогне во пишување на тужба?

Ново: Уф... контакт формата на страницата на „Вечер“ не работи. Цело време вика: Се случи грешка при испраќањето на информациите. Ве молиме обидете се повторно.

Ќе мора писмово да го праќам со snail mail.

Почитувани,

Не можев да не забележам дека во вашата статија „Зајди, зајди е украдена“ од Дејан Трајкоски објавена во „Вечер“ од 8.11.2007 (http://www.vecer.com.mk/?ItemID=EA241335742B60418A11FE7251B09A06) сте искористиле моја фотографија достапна на: http://www.flickr.com/photos/novica/444850096/.

Ве молам, согласно Законот за авторското право и сродните права и лиценцата под која е достапна фотографијата да го наведете моето име како автор на фотографијата, како и видливо да ги поставите условите под кои истата смее да се дристрибуира.

Очекувам ова да биде поправено на веб страницата, а дополнување и објаснување да биде објавено во некој од наредните печатени изданија на „Вечер“, и за тоа сакам да ме известите.

Доколку не постапите вака, тогаш немате никакви права да ја користите оваа фотографија и јас ќе бидам принуден, против своја желба, да си ги барам правата по судски пат.

Срдечно,

Новица Наков

Ново2 (16:25): Им ги најдов адресите: врска. Пишав до Анета Пауновска одговорна за култура и забава и CC до Главниот уредник и неговиот помошник и заменик.

Re: Топ-шоп влада

Submitted by Новица on

Tags: 

Мирче Јовановски во Утрински весник пишува:

Сепак, за прескокнување на информатичкиот јаз не е доволно само да се има компјутер дома. Потребно е дополнително намалување на цените на Интернетот, изработка на македонска верзија на програмите (барем на оние што најмногу се употребуваат), натамошна обука на населението...

Јас, вака задоцнето, сакам да го потсетам Мирче дека македонска верзија има од WindowsXP и MS Office, а исто така и од сиот софтвер кој се произведува во Македонија од страна на домашните компании.

Се разбира македонски верзии има и од голем број на други софтверски пакети кои се слободен софтвер. Еден нецелосен список има на викито за слободен софтвер: врска.

А натамошна обука се случува постојано на настани како Денот на слободниот софтвер и Сподели знаење. Зошто Мирче не ги известиш граѓаните за ова?

Bullet in the Head

Submitted by Новица on

Tags: 

Полицијата повторно апсела. Утрински весник следново го има на насловна:

Власта повторно ги повика новинарите, телевизиските камери и фоторепортери да го снимаат приведувањето на осомничените, не давајќи пет пари за човековите права и слободи. Се' е во рамките на прописите, тврди полицијата

Па се прашувам, кој е тој што не дава пет пари за човековите права и слободи: полицијата или новинарите? Ако јас знам дека со некој чин ќе се нарушат човековите права и слободи и се грижам за тоа нема да одам да го спроведам тоа. Ако Утрински се грижи за пресумцијата на невиност на приведените лица, тогаш на насловна требаше да има слика од МВР и под тоа текст:

Полицијата го повика Утрински да слика, но ние не отидовме бидејќи сме загрижени за човековите права и слободи.

Колку згодно, песната од Rage Against the Machine се надоврзува на темава:

Just victims of the in-house drive-by
They say jump, you say how high
Just victims of the in-house drive-by
They say jump, you say how high

Checka, checka, check it out
They load the clip in omnicolour
Said they pack the 9, they fire it at prime time
Sleeping gas, every home was like Alcatraz
And mutha fuckas lost their minds

No escape from the mass mind rape
Play it again jack and then rewind the tape
And then play it again and again and again
Until ya mind is locked in
Believin' all the lies that they're tellin' ya
Buyin' all the products that they're sellin' ya
They say jump and ya say how high
Ya brain-dead
Ya gotta fuckin' bullet in ya head

Врска.

Хакирање на медиумите

Submitted by Новица on

Tags: 

Пред да продолжите да читате надолу прочитајте за маестралната уметност на владеење на Саркози: врска.

ОК. Сега читајте надолу.

Маестралната уметност на владеење на Груевски

Скопје - Откако дојде на премиерската функција во Македонија Никола Груевски секој ден изненадува, па и неговите противници признаваат дека потезите кои ги влече не ги остава рамнодушни Македонците. Никола Груевски е на сите страни, во Брисел, во Трново, Скопје, на Водно, во Охрид, новинарите се опсипани со комуникеа од Илинденска бб и преку нив Македонците се запознати со сите постапки на нивниот сеприсутен премиер.

Никола Груевски, исто како и за време на предизборната кампања за чија оркестрација се интересираа дури и штабовите на американските претседателски кандидати стана вистински мајстор во уметноста на владеењето и комуникациите. „Тој го надминува се' она што ги имавме видено до денес“, пишува колумнистот на еден од најтиражните македонски регионални весници „Република“.

Премиерот кој сака да го промени начинот на владеење, по првите денови поминати на Илинденска бб изгледа дека успеа, барем засега. Тој не го слуша државниот апарат, техноструктурите, кои во една технократска да не речеме бирократска држава како Македонија, сака да провери се', Груевски секојдневно испишува по едно поглавје од уметноста за владеење. Македонските коментатори се согласуваат дека тој веќе успеа во едно: да му завидуваат. На последниот самит на Нато во Охрид, тој ја претстави Македонија во одлично светло и лобираше за прием во светската безбедносна организација иако тоа не беше на агендата. Заедно со министрите, без разлика на полемиката предизвикана во Македонија, спроведува компјутеризација на училиштата во Македонија. Тој е еден од творците на даночната реформа во Македонија. Начинот на неговото делување е одраз на еден нов стил на владеење.

На внатрешен план неговиот стил исто така ги дезориентира Македонците. Изборот на социјал-демократот Ивица Боцевски за гласноговорник на Владата, иако главниот збор го има Груевски, потоа на Габриела Коневска Трајковска (без политички стаж) за вицепремиер и раководител со секретаријат за европски прашања, кооптирањето на млади кадри, како Зоран Ставревски и Миле Јанакиевски, назначувањето на еден од ретките „преживеани“ политичари од социјализмот во Министерството за правда ја докрајчи македонската опозиција.

Груевски не ги заборави ни обичните Македонци. Тој беше со селаните кога им беше најтешко - кога оганот, беснеејќи по локалните шуми, пламтеше пред нивните черги. Премиерот на македонската држава не запира никогаш – тој беше со јуниорските репрезентивци во мал фудбал за да им го честита трофејот, а на 2 јуни на скопското сајмиште на концерт на Зубин Мехта, чија организација ја побара лично тој.

Гледајќи го како владее и работи се добива впечатокот дека неговите министри имаат многу мака да го следат. Министрите мораат да се задоволат со улогата на извршители на програмските определби на Груевски. Тие што се сведоци на апсењата од висок профил, и покрај негодувањата, видоа дека македонските граѓани го одобруваат ловот на криминалците. Анкетите велат дека конечно во Македонија се врати оптимизмот.

Пред ваквата раздвиженост на премиерот, македонските набљудувачи на политичката сцена, како коментаторот на „Република“ се запрашуваат:

„Дали Никола Груевски е човекот кој прави премногу или човек кој се сака самиот себеси премногу? Би рекле, дека тој е политичка ѕверка хранета со чувството за стратегија, со тактичката грижа и жедта за резултати, кој оди нанапред не барајќи да се заштити“. Накратко, како што пишува „Република“, Груевски ја презема одговорноста за сите негови и за потезите на на Владата. Затоа работливиот Груевски го зафаќа целиот медиумски простор. Македонците можат да следат како се пилотира државата, речиси во директен пренос.

Хакирањето заврши. Благодарност до Котле за идеите.

Радио пренос на ТВ

Submitted by Новица on

Tags: 

Ручам денеска и во позадина слушам пренос од финалето на Вимблдон на Телма. Од време на време се вртам да видам што се случува и после неколку пати сфаќам дека исто ми се фаќа.

Коментаторот цело време раскажува што се случува на теренот - па не морам да погледнувам воопшто. Ова е дефинитивно глупаво бидејќи ако гледам во телевизорот ќе видам дека „Федерер удрил одлично со форхендот“. Тоа се гледа на ТВ. Тоа не треба да го чујам од ТВ коментаторот. Тоа е за на радио.

Никогаш не сум чул како странски (англиски) коментатор коментира тенис, ама сум ги чул разликите, на пример, во коментирање на фудбал и скијање помеѓу нашите и страниците. Нашите општо земено не ги бива. Штета.

Три месеци Авангарда

Submitted by Новица on

Tags: 

Вчера го купив најновиот број од магазинот Авангарда. Ова е третиот број. Првиот го купив дека е прв, вториот за да му дадам поддршка на Зоран, третиот за да видам дали ќе продолжам да го купувам.

И навистина, првиот број пријатно ме изненади со убавиот изглед. Она што веднаш може да се види е дека тимот кој работи за Авангарда посветува големо внимание и вложува многу труд во дизајнирањето и изгледот на списанието.

Јас не сум некој експерт за брендови, но ми се чини дека тоа што одбрале (барем до сега) да имаат исти насловни страници (со половина од женски лик), е добар трик. Списанието добива препознатлив изглед.

Она што некако ме разочара во првите два броја беше содржината. Едноставно не најдов нешто што можам да прочитам, што доволно ќе ме заинтересира. Во третиот број го барав токму тоа. Но, ново изненадување при првото фаќање на списанието во рака. Последниот број е значително потенок од претходните, што со оглед на истиот броја на страници значи помалку квалитетна хартија. Не дека хартијата е пресудна за успехот на еден печатен медиум, но ми се чини дека промената од повисок кон понизок квалитет на хартија може да биде знак на финансиски потешкотии. Ако тоа не е случај, тогаш прилично е глупаво да ја менуваш хартијата после 2 броја.

Во однос на содржината - еве некако се фатив како прочитав повеќе страници од списанието. Сепак ми останува чувството дека тоа не е тоа. Во основа имам два проблема со содржината (не броејќи ги страниците посветени на фотографии од храна и сл.): 1. најголем број од текстовите може да се прочитаат и во други печатени медиуми во даден момент. Не сум гледал телевизија одамна но знам дека САФ имаат некоја нова емисија и спремаат албум. Сигурно оваа тема ќе ја покрие и Теа и додатоците како Антена или Викенд. А да бидеме реални нема некои посебно спектакуларни прашања што Авангарда може да ги постави, а Теа или другите не можат; и 2. (како што разговарав со моите пријатели) списанието на поставува прашања. Некако недостасува оштрица која ќе сече таму-ваму.

Навистина не знам која е мисијата на списанието и не знам која е целната публикаа, а ми се чини дека јас не сум дел од неа. Повеќето работи што се внатре, сум ги видел, прочитал, разгледал на Интернет. Она што го сакам од печатено списание од ваков калибар е некаков поинаков поглед, поставени прашања, критички осврт на тоа што ни е достапно. На пример, читајќи го текстот на Дарко за МајСпејс во бр. 2
некако ми дојде да допишам пасус-два за општествените импликации на МајСпејс и другите места за социјално вмрежување.

Па, дали ќе продолжам да го купувам магазинот? Веројанто ќе му дадам уште една шанса на есен.

Хеј... додека го допишувам ова почна Бушава азбука на МТВ1. Секоја чест. :)

Авторско право за глупчовци

Submitted by Новица on

Tags: 

Во својот денешен број Вест ја продолжува приказната за „Зајди, зајди...“: НЕМА АВТОРСКО ПРАВО ЗА СТАРАТА МАКЕДОНСКА ПЕСНА "Зајди, зајди" е "Црни горо".

1. Нема авторско право за „Црни горо“ - точно, тоа е народна песна: верзии 1 , 2 (со аудио). Благодарам GoodBytes.

2. Не знам дали овие две различно се пеат (т.е. дали имаат различна мелодија). Ако не, тогаш мелодијата на втората песна е очигледно различна од онаа што ја има „Зајди, зајди...“.

3. Ако земеш народна песна и ја преработиш тогаш тоа е твое авторско право. Еве што мислел Сариевски за тие работи: Зар поединецот автор не е народ?!.

4. Оттука, „Зајди, зајди...“ е авторско дело на А. Сариевски (иако има бројни прашања кои остануваат неодговорени во врска со тоа - видете ја горната врска)

5. Се воздржувам од коментари за, цитирам од Вест: „Присвојувањата на македонските народни песни не само од поединци кај нас дома, туку и од другите соседни балкански народи одат во прилог на повеќедецениските напади врз македонскиот идентитет...“.

Во Македонија соништата (сепак) се остваруваат

Submitted by Новица on

Tags: 

Веста што особено ме израдува оваа недела е дека во Скопје излегол нов магазин - Авангарда (avantgarde), чиј уредник е Зоран Зафировски.

Издавањето на магазин е дамнешна идеја на Зоран. Почетоците се уште во студентските денови, кога и јас му помагав. Тесктот за Вилијам Гибсон кој ми стои на блогов беше наменет за тогашниот прв број. Тогаш тој проект не се реализираше воглавно заради недостатокот на пари, што беше и поприлично разорачување бидејќи и јас, како и Зоран, бев gung-ho за идејата.

Така, денес ми е многу мило што Зоран никогаш не се откажа од својот сон да издаде нов магазин во Македонија. Се надевам дека овој пат проектот ќе биде успешен. Честитки!

Луѓето, медиумите и новите технологии. А во Македонија?

Submitted by Новица on

Tags: 

Деновиве во Скопје се одржува конференција каде медиумите се главна тема: врска. За жал, не стигнав да учествувам, а нема да стигнам ни да присуствувам, ама да не биде без ич, ќе прибележам нешто на блогов.

Вчера и завчера офлајн времето го поминав во читање на извештајот на KPMG „Влијанието на дигитализацијата...“: врска PDF. Клучните зборови во текстов, кој се надевам ќе ви биде доволно интересен да го прочитате, се: интернет, (стари и нови) медиуми, општествено вмрежување, генерации - baby-boomers, X, Y.

Извештајот говори за тоа какво влијание имаат новите технологии на различните генерации (и обратно), како тие ги доживуваат и користат медиумите, каква содржина е важна за потрошувачите/корисниците, што ќе се случи кога нашата генерација (Generation Y) ќе стигне до менаџерските функции (пример, дали ќе се случи некое големо поместување кога на влијателните позиции ќе дојдат луѓе на кои не им било многу гајле за авторските права) и сл. Се разбира сето ова е од перспектива на една корпорација, но во случајов тоа не влече многу негативни поени.

Она што мене ми е интересно е пренесување на приказната локално, овде во Македонија и идентификување на споменатите генерации и нивните минати, сегашни и идни улоги. Потоа, дали новите технологии можат да донесат некакви општествени промени во Македонија и дали тие некако (можат да) влијаат на воспоставената медиумска хиерархија, но и дали е тоа воопшто важно во севкупната светска размена на информации и креирање на содржина на Интернет.

Одговор на овие прашања немам, а претпоставките ми се мрачни. Сепак ми се чини дека ова е интересна тема за истражување. Ете, ова нека биде мојот придонес кон дебатите на конференцијата. :)

Pages