За оние кои во Македонија се бават со истражувачко новинарство, First Look, издавачот на The Intercept - медиумот каде што продолжи да работи Глен Гринвалд откога замина од Гардијан, објави две софтверски алатки што ја олеснуваат работата на новинарите.

Едната е AutoCanary, алатка која што автоматски ја известува јавноста дека медиумот не добил „наредба за молчење“ од страна на некоја владина служба.

Другата е PDF Redact Tools, алатка со чија помош може да се анонимизираат (т.е. отстранувааат метаподатоци) и уредуваат PDF документи.

Двете алатки се достапни за GNU/Linux и MacOS, додека за Windows сега за сега ја има само AutoCanary.

Значи правец https://firstlook.org/code/project/.

„Нема такво нешто како лажна идеја“ — Врховен суд на САД, 1974 г.

Случувањата во Франција со Шарли Ебдо и во Македонија со Томислав Кежароски ја отвараат дебата за границите на слободата на говор.

Мислам дека има две поенти, барем од либерална гледна точка, зошто ваквата дебата всушност е дебата против слободата, бидејќи не може да се биде малку или средно слободен. Тие се:

1. Навредата не смее да биде забранета или било како поинаку регулирана. Можеби сум глупав што ќе те навредам, но штом не добивам награда кога ти ласкам, не треба да добивам ни казна кога те навредувам.

2. Јавните личности (вклучувајќи ги тука пред сѐ политичарите) и сите центри на моќ во едно општество треба да се навикнат на коментари на нивна сметка, без разлика какви се тие. Во робустна демократска традиција тоа би можело да биде дел од утврдената пракса. Во Македонија тоа треба да биде дел од законодавството: Политичар и/или институција не би смеел да тужи новинар (или друг граѓанин) па макар и овој за нив зборувал дека ја украле месечината.

Во долгата либерална традиција, почнувајќи уште од принципот на штета на Џон Стујард Мил, единствениот момент кога Републиката би требала да интервенира е да спречи говор кој што директно повикува на насилство. (Според многумина, токму овде и потфрлува нашата Република.)

Ова би требало да бидат линиите на размислување на оние што тврдат дека имаат либерални вредности. А за оние од овој камп кои размислуваат за некои идни политички битки, централно прашање на политичката програма би требало да биде менување на законите што го ограничуваат говорот за да ги одбранат нежните чувства на моќниците.

30.1.2015 — Објавено на ОКНО: http://okno.mk/node/44184

tl;dr Една набавка, една опрема, три афери.

Што е заедничко за сториите на НоваТВ (1 и 2), Фокус (1, 2, 3 и 4) и Буре весник (1)?

Сите зборуваат за сомнителни набавки на опрема. Но, за жал, сите на опремата ѝ доделуваат различни својства и намена.

Сѐ започнува со сторијата на НоваТВ. Првиот дел од сторијата е коректен. Како граѓани добиваме информации за кривична пријава за опрема што недостасува во Факулетот за безбедност во Скопје при УКЛО — Битола.

Во сторијата на НоваТВ професорката Фросина Ременски ја опишува опремата што недостасува на факултетот. Тоа се: електронски микроскоп, систем AFIS и опрема за пресретнување електронски комуникации. Системот AFIS e делот што е набавен со тендерот 43/2010. Другите два се набавувани во други тендерски постапки: 33/2010 за електронскиот микроскоп и 40/2010 за опремата за пресретнување.

извор — e-nabavki.gov.mk

извор — e-nabavki.gov.mk

Во моментот кога е огласен алармот на УКЛО, описот на опремата што била набавувана го знаат еден професор и веројатно експерт, претсавници на Транспарентност интернационал и новинари. Но, алармот не вклучува опасност за незаконито правење на биометриски документи.

Но, веќе во втората сторија на НоваТв се шпекулира за опрема набавена за МРТ. Велам — се шпекулира, затоа што доказот што е понуден за таа набавка е „Известување за склучен договор за јавна набавка“ (screenshot има на страницата на НоваТВ) јасно и недвосмислено вели дека набавена е една лабораторија по тендерот кој што е делив. Кога се чита тоа што НоваТв го пишува: — „Министерството за образование набавувало криминалистички и форензички лаборатории за Македонската радио телевизија.“ — се добива впечаток дека тие не кликнале на тендерот каде што пишува дека за МРТ се бараат студио и ауидио-визуелна лабораторија.

По ова, приказната продолжува да ја обработува Буре весник. Во тамошното истражување повторно се зборува за опремата што недостасува на Факултетот за безбедност и спорните набавки. Приложени се слики од Службен весник на РМ со попис на опремата.

Но, овој пат, и покрај тоа што може да се прочита што е таа опрема, се инсистира на тоа дека тоа е опрема за прислушување. Брзо гуглање вели дека тоа не е така: електронски микроскоп (33/2010) е микроскоп, AFIS на Morpho е база за форензика (43/2010) и FRED е мобилна станица за форензика (40/2010) — нешто налик на она што во серијата CSI го вадат од кола кога ќе излезат на терен.

На крај приказната за истата опрема ја зема Фокус. Спорни набавки, факултети, декани и истата опрема. Тоа е истата опрема што до пред малку беше опрема за следење на комуникации. Сега наеднаш системот AFIS станува систем со кој што можат да се прават биометриски пасоши и лични карти.

Но, Фокус ја повторува и истата грешка како НоваТВ. Без да ја провери документацијата на тендерот 43/2010 — каде што јасно се гледа дека се набавува еден AFIS — пишува дека набени се три AFIS системи, поентирајќи со тоа дека 2 од нив фалат.

Заради појаснување: Што поточно е AFIS?

Постојано читаме дека имало три AFIS-а и дека два фалат. Каде се AFIS-ите? Барем кога јас читав вака, а пред да знам дека AFIS е акроним за Automated Fingerprint Identification Systems, мислев дека тоа се три уреди — да речеме три принтери и дека два од нив фалат.

Но, AFIS всушнсот е многу опрема. Само тој едниот за кој што сигурно се знае дека е набавен, според пописот од Службен весник на РМ содржи (ако точно избројав) 104 поедниечни парчиња хардвер меѓу кои има и маси, столчиња и кабинети.

извор — burevesnik.org

Така, тврдењето дека два фалат наеднаш изгледа многу чудно. Всушност, ако навистина фалат, фалат две цели соби со опрема. Не сакам да речам дека две цели лаборатории не може да се украдат. Секако дека може. Но, тогаш барем би сакал да прочитам некој доказ повеќе од референца кон тендер за што се добива впечаток дека никој не го прочитал.

Прашања за теоретичарите на заговор

Безразлика на сѐ — како што велат во американските филмови — сѐ е можно. Лаптопите од набавката на FRED може да се користат за следење на комуникации, како што може за тоа да се користи и обичен лаптоп. Принтерите и фотоапаратите од што се купени во AFIS системот може да се корисат за правење на биометриски документи, како што може и било кој принтер и фотоапарат (се сеќавате на ефтиниот избор на фотоапарати во станиците каде што се сликаме за лична карта). Можно е целата документација од тендерот 43/2010 да е фабрикувана, и не само од него туку и од сите други 200 тендери за универзитети за кои Буре весник вели дека се тендери за прислушна опрема.

Новинарите до сега не понудиле ниту еден извор дека навистина се набавени 3 AFIS уреди. Колку што знам не понудиле никаква анализа за тоа што сѐ е барано, купено, распределено и ставено во употреба со тендерите 20/2010, 25/201, 26/201 33/2010, 34/2010, 40/2010, 41/2010, 43/2010, сите за лаборатории за научни институции.

Сѐ е можно.

Но, можеме да судиме само по она што можеме да го потврдиме.

Претходно на темата:
По трагите на новинарските истражувања
Метаподатоците на фотографиите со пасоши

Дополнето 8.12.2014: Текстот е објавен на Окно http://okno.mk/node/42899

tl;dr Од септември 2014, со Samsung Galaxy S4 GT-I9515.

Веста што ја објави Фокус предизвика голем интерес, па затоа овие дополнителни информации може да бидат исто така од корист во јавната дебата.

На веб страницата на весникот објавени се шест фотографии. Пет од тие фотографии најверојатно се фотографирани на 9 и 10 септември 2014 година. Тоа може да се види од метаподатоците на фотографиите.

Шестата фотографија е уредувана во Photoshop најверојатно од страна на редакцијата на Фокус за да се скрие идентитетот на лицето.

Според метаподатоците фотографиите се направени со Samsung Galaxy S4 (GT-I9515) телефон кој што се продава од мај 2014 година. Дури и да бил купен веднаш по пуштањето во продажба, овој телефон не би можел да се користи за фотографирање на нешто што би било поврзано со минати изборни процеси. (Последните избори завршија на 27 април 2014 г.)

Оттука освен ако некој не си играл претходно со метаподатоците на овие фотографии (а тоа е можно и лесно со обично уредување во Photoshop како во фотографија бр.6), овие фотографии навистина се направени во септември 2014 година со уред кој што не е постар од 6 месеци и патем е релативно скап (20.000+ МКД малопродажна цена).

Дополнето 30.11.2014: Во печатеното издание на Фокус има уште една фотографија каде што е прикажана некаква машина. Таа фотографија не е објавена на веб страницата. На фотографијата може да се видат неколку букви од брендот на машината. Истражувањето на датабазата на брендови на WIPO покажува еден бренд што многу наликува на исечокот од фотографијата. Тоа е Original Perfecta брендот на компанија за производство на машини за сечење хартија.

Брендот бил во сопственост на комбинатот Вернер Ламберц од Лајпциг, Источна Германија, регистриран за Данска јурисдикција во 1963 година.

Дополнето — најчести прашања:

1. Нели Samsung Galaxy S4 е достапен на пазарот од 2013?

Постојат два модели на Galaxy S4. Едниот објавен во 2013. Тоа е моделот GT-I9505. (Врска до продажба на T-Mobile.) Вториот е Galaxy S4 Value Edition модел GT-I9515 пуштен во продажба во мај 2014 како што потврдува и информацијата од врската погоре во текстот.

2. Дали е можно фотографиите да се направени во септември 2014 така што е фотографирано видеото?

Фокус објави дека добил видео и фотографии:

Без да разгледуваме колку е лесно со мобилен телефон да се фотографира видео што се прикажува на монитор и притоа да се добијат солидни фотографии, видеото што е објавено од страна на Фокус не ги содржи истите кадри што се прикажани на фотографиите. Така што или Фокус не го добил целиот видео материјал, или објавениот материјал не е целосен, или фотографиите се направени независно. Во секој случај премногу „или“.

Дополнето 01.12.2014:

Нецелосна верзија на овој текст е објавена на Курир: http://kurir.mk/makedonija/vesti/180825-FOTO-Sto-pokazuvaat-metapodatoci...

Со ситни измени текстот е објавен и на: Република http://republika.mk/?p=352925, Евести http://evesti.mk/2014/12/01/sto-pokazuvaat-metapodatocite/, Радио Слободна Македонија http://rsm.mk/web/?p=21192, Пулс 24 http://puls24.mk/makedonija/vesti/foto-sto-pokazuvaat-metapodatocite-na-..., Мрежа.мк http://www.mreza.mk/%D1%88%D1%82%D0%BE-%D0%BF%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B6%D1....

Дополнето 02.12.2014:

Текстот е во целост објавен на Окно: http://okno.mk/node/42741.

Делови во Вечер: http://vecer.mk/makedonija/n-snimkata-so-pasoshite-ne-e-pravena-vo-maked...

Сите вести од time.mk: http://www.time.mk/?q=%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D...

Следно на темата: По трагите на новинарските истражувања

Гостување на Борис Буден за мене секогаш е интересно, па така и овој пат појдов во „Мала станица“ да видам и чујам што има. Овој пат темата беше „нови форми на фашизам“ или „препознавање на фашизмот денес“.

Мојот впечаток од тоа што како воведничар го зборуваше Буден е дека погрешно е да зборуваме дека фашизам наеднаш се појавил. Тој долго зборуваше за линии на континуитет и ми се чини дека токму ова го утнаа домашните говорници и дел од публиката кога настапија со својата позиција на чудење дека нам, овде во Македонија, фашизам наеднаш почнал да ни се случува по 2006 година. Друг впечаток е тоа што ми се чини дека економските прашања ќе остане неотворени ако за тоа не се погрижеше другиот гостин од Хрватска — Томислав Медак. (Се разбира имам резерва дека не сум разбрал сѐ што се зборувало, па молам и за коментари.)

Но, еве, два-три збора повеќе за она што го разбрав: подоцнешната дебата за Скопје 2014. Прво, тука беше амнезијата за потеклото на плановите. Јавна тајна е дека дел од тие планови се правени за време на владеењето на СДСМ, т.е. пред 2006. Чудењето „како ова ни се случи“ речиси ја дополнува таа амнестија и секако ги игнорира линиите на континуитет. Второ, тука беше (постојано) наивното верување дека естетиката и архитектурата се најважни. На пример, коментарот: „каде се хард-кор националистите да се бунат за некои не националистички аспекти на проектот“ комплетно го игнорира факторот пари — т.е. дека и хард-кор националистите имаат цена и можеби нивната е неколку тендери или неколку парцели градежно земјиште што ќе им дозволат мирно да спијат покрај ненационалистичкиот споменик.

Трето инсистирањето на тоа дека „општина Центар е значајна победа во борбата против режимот — затоа што таму каде што најмногу се вложило, таму изгубија“ зрачи со ароганција типична на дебатата Скопје-провинција, но и на реалната игнорантност за тоа што се случува во другите делови на нашата не така голема Македонија. Сосема е можно на други места да се доволни две-три сијалици, или чешма и резервоар за вода, или нови прозорци во школото, или само шљунак на патот за да се добие слика за успешна Влада. Но во Центар, каде што живее најголем дел од естаблишментот на земјата, поранешните партизани, сите станови во градски ѕид кои им припаѓаат на луѓето на позиции од претходната држава и куќите на Водно и што уште не, за да се добие тој успех потребно е повеќе — очигледно не се доволно 400 милиони евра на 2 квадратни километри. Но, ова не е успех на отпорот против владењето што токму таму најмногу се потретира како фашистичко, ниту пак е неуспех на владата. Зошто би бил било што кога е тоа само мало делче. Како приказните (на пример) за гордата и независна Црна Гора во Отоманско време — тоа баш ја прави империјата неуспешна, нели?

Што уште? Не ми се верува дека сѐ уште има луѓе што можат да кажат дека СДСМ е левица и притоа да бида озбилни. Ајде да не коментирам повеќе за тоа.

И конечно, кукањето дека „ние тука немаме никакви ресурси“. Ебате, настанот е поповод 20 годишина од Хрватско анти-воено списание од време на војната. Зар тие тогаш имале повеќе ресурси? Мислам дури и да не се повикам на едноставниот „еј па имате интернет“ аргумент, очигледно е дека ова е полошо од жалење. Печатењето на хартија денес е поефтино од пред 20 години, компјутерите за ДТП се поефтини, дистрибуцијата (веројатно) е поефтина. Дали ќе биде тешко? Веројатно, но сигурно не потешко од факинг Загреб во 1993.

@Parmakovski на твитер сподели досетка за политичката ситуација во Македонија.

#СеМоли Тери Гилијам да престане со режирање на македонската политика.

— 3 (@Parmakovski) February 21, 2013

Но, поентата на Пармаковски [за жал] не е само хумористична.

Пол Колиер во „Милијардата од дното“ ја опишува „пародијата на демократија“ во која може да заглават државите. „Изборната конкуренција може брзо да се воведе и во условите кои ветуваат најмалку“ - вели тој. Но, истовремено предупредува дека изборната конкуренција не е доволна бидејќи може да ги направи работите полоши со тоа што клиентелизмот ќе ја победи чесната политика во борбата за гласови. „Изборите одредуваат кој ја има моќта, но не и како таа моќ се користи“, - нѐ потсетува Колиер. Оттука, прашањето што треба да се одговори, е дали епизодата на избори без проверки и контроли ќе биде само минлива фаза или ќе се претвори во главна одлика на општеството.

И токму тоа е прашањето на кое треба да го бараме одговорот за Република Македонија по тромесечната политичка криза [по 24 декември 2012 г.].

Колиер предлага дека бранот на избори треба да биде следен од ентзузијазам за политички ограничувања. Инстументите што можат да помогнат за ова се два. Првиот е минимум стандард за слобода на медиумите кои сѐ уште фигурираат како ефикасна алатка за детаљна инспекција на политичарите и политиката. Вториот е начинот на прибирање и трошење пари во изборната конкуренција со цел да се обезбедат избори во кои гласачите нема да бидат потплатувани.

Мислам дека овие две се соодветни за да се одреди позицијата на Македонија во пародијата на демократијта. На рангирањето на Репортери без граници, државата паѓа во континуитет веќе четири години. Исто така, финансиите на партиите остануваат темна тема во Македонија.

Ова се „помалку видливите аспекти на демократијата“ кои недостасуваат во Македонија. Во држава [речиси] без проверки и контроли, изборната конкуренција без ограничувања, за разлика од економската конкуренција која обезбедува преживување на способните, создава нови услови на политичка конкуренција каде клиентелизмот обезбедува преживување на корумпираните.

Со Тери Гилијам барем можеме да се насмееме.

Текстот е објавен на РСЕ: http://www.slobodnaevropa.mk/content/article/24918746.html

Во најновата книга на Џулијан Асанж, Cypherpunks: Freedom and the Future of the Internet, четворицата автори дискутираат за тоа како Интернет е погодна технологија и за напредување на слободата, но и за напредување на надзорот и цензурата. Во своето објаснување за тоа како цензурата функционира „на Западот“ [каде, ако ништо друго, и Р. Македонија посакува да вбројува], Асанж нуди компарација со пирамида чиј врв се гледа над песокот.

Врвот е јавен. Тоа се тужбите за клевета, убиствата на новинарите, запленувањето на камерите. Но, најголем дел од цензурата е скриен. Под врвот први се луѓето што се само-цензурираат. Потоа се економскиот и други форми на поттик што им се даваат на луѓето да пишуваат за една или друга работа. Потоа се економските фактори – т.е. она за што економично да се пишува кога нема да се земе предвид поттикот од горното ниво. Следат предрасудите на читателите кои имаат определно ниво на образование и кои од една страна можат лесно да бидат манипулани со лажни информации, а на кои од друга не може да им се каже нешто што е софистицирана вистина. И најдолу е дистрибуцијата – т.е. достапот на содржинина определен јазик (стр. 133).

Во последните 15-тина дена во Р. Македонија можеа да се видат сите слоеви на пирамидата. Исфрлувањето на новинарите од Собранието на Р. Македонија на денот на гласањето на буџетот е она што најлесно може да се сврсти во врвот на пирамидата. Колку што е тоа погубно за слободата на печатот и јавното информирање, толку е и видливо и препознатливо.

Но, новогодишните празници нѐ пречекаа и со вест дека воочливо популарната политичка емисија на ТВ Алфа Win-Win нема повеќе да се емитува. Новинарката која е автор на емисијата објави на Facebook дека тоа е направено на барање на телевизијата. Реакциите во [интернет] јавноста беа од разочарување за губитокот на омилената ТВ забава преку објаснување дека сѐ е бизнис до поставување на прашања за цензура.
Мислам дека е корисно да го погледаме укинувањето на емисијата Win-Win [и генерално на промените во Алфа ТВ] преку пирамидата на Асанж. Еве што се вели во изјавата на новинарката Трајковска:

1. „Ве информирам дека емисијата Win-Win е прекината и повеќе нема да се емитува на Алфа телевизија!“ и „Емисијата е укината на барање на телевизијата.“

Првиот дел го става укинувањето на емисијата некаде во четвртиот слој на пирамидата Нејзиното понатамошно емитување не е економично. На ниво на телевизија, како што пишуваат повеќе медиуми, се случуваат повеќе промени [и други новинари и емисии си одат] и така телевизијата се прилагодува на своето ново опкружување. Оние емисии што ќе останат веројатно ќе се поместат во третиот слој на пирамидата. „Новинарите ретко добиваат наредби“, вели Асанж “Тие ги разбираат интересите на луѓето со кои сакаат да бидат блиски или на кои сакаат да им удоволат.“

2. „Доколку циклусот емисии продолжи да се емитува на друга телевизиска фрекфенција, пред завршувањето на оваа сезона, ќе бидете навремено информирани.“

Новинарката на Win-Win веќе е во вториот слој на пирамидата. Нема да ја гледаме таа емисија се додека не се најде друга телевизија да ја емитува. Таа, ако сака, веројатно ќе може да се префрли во третиот слој на „удоволување“ и така во македонскиот ТВ пејсаж можеби пак би се нашло место за ваква емисија. Но, вистинскиот тест ќе биде дали новинарката ќе се одлучи да продолжи да објавува и евентуално да се помести во последноит слој – т.е. да влезе во цензура на дистрибуција и да ја гледаме само на интернет [исклучувајќи го мнозинството навикнато на ТВ уред]. Дури потоа, ако ваквото емитување и ширење на пораките стане успешно, ризикот од цензура ќе биде од класичниот и препознатлив вид т.е. онаа што се гледа над песокот. Во двата случаја тоа ќе биде корисно за јавноста бидејќи на крајот ќе служи како тест демократските потенцијали на земјата. Значи - win-win.

Текстот е објавен на РСЕ: http://www.makdenes.org/content/article/24819936.html

Поранешниот американски аналитичар на ЦИА и советник на неколку претседатели, Реј Мекговерн, цитиран во „Викиликс, откривање, слобода на говор и демократија: Новите медиуми и четвртиот сталеж“ (PDF), вели: „Четвртиот сталеж е мртов... заробен од владата и корпорациите, воено-индустрискиот комплекс и разузнавачкиот апарат“.

Ниту една друга професија во историјата на човештвото не била толку ценета во општеството, и од неа тоа толку не се плашело, за да ѝ додели епитет како што е четвртиот сталеж: четвртиот столб на општеството, покрај благородниците, свештенството и обичниот народ, или како што е седмата сила, мислејќи тука светска сила покрај останатите шест во Европа во 19-тиот век: Обединетото Кралство, Франција, Австрија, Прусија, Руското и Отоманското Царство.

Поскорешна ознака е четвртата власт, покрај законодавната, судската и извршната. Сите три се однесуваат на новинарството, на замислените идеални медиуми кои стојат како последна проверка за политичката власт.

Кое и да е нивното поетско име, често зборуваме дека тие се мртви. Да ја цитираме повторно Џенифер Робинсон: „Корпоративната сопственост на новинарските организации (понекогаш од истите корпорации кои поддржуваат одредени политичари и имаат интерес во државни тендери), комбиниран со економските притисоци на изумирачкио бизнис модел на традиционалните медиуми, значи помал фокус на традиционалната улога на медиумите и повеќе фокус на економските интереси и односите со моќта што ги штитат тие интереси. Некои велат дека традиционалните медиуми се поместиле од својата улога да бидат четврт столб, замислен дел од владеењето во демократија, во буквална „четврта гранка“ каде стариот печат е одвнатре и според тоа веќе го нема спротиставениот однос со тајноста, концетрацијата на моќ и корупцијата, однос кој е потребен за правилно да ја исполнува својата улога“.

Горниот параграф лесно може да се употреби за да се опише медиски могул како што е на пример Руперт Мардок. Но, иако не од толку голем размер, сепак сосема соодветствува и на македонскиот новинарско-медиумски пејсаж. Сопствениците на сите поголеми медиуми во Македонија се секојдневен дел од чаршиските разговори, а нивните односи со политичките елити се незаобиколив дел од фолклорот. (Службен преглед на електронските медиуми и детали за нив има на веб-страницата на Советот за радиодифузија.)

Дека потребата за независно новинарство кое пред сѐ ќе одговара пред граѓаните, не е само едно видување, говори и студијата на Бил Ковач и Том Росентил насловена „Елементите на новинарството: Што треба новинарите да знаат и јавноста да очекува“. Во ова дело базирано на опширно истражување, авторите изнесуваат 9 јасни принципи за новинарството меѓу кои се обврската кон вистината, лојалност кон граѓаните и независно надгледување на моќта. Авторите предупредуваат дека ако не ѝ се вратиме на теоријата за слободен печат, новинарите ризикуваат нивната професија да исчезне.

Слика од: http://www.toonpool.com/cartoons/Wikileaks_107207.

Која е тогаш иднината на новинарството?

Робинсон ги гледа Викиликс и нивниот модел како добар пример за новинарска организација која тежнее кон идеалот за четвртиот столб. Поради тоа што се финансирани од јавноста преку мали донации, тие остануваат единствено одговорни кон јавноста. Нивниот модел исто така ја отвора вратата за научното новинарство. Џулијан Асанж вели дека научното новинарство овозможува не само читање на новинска вест, туку и проверка на оригиналниот документ кој е основа за таа вест. Така читателот сам ќе може да оцени дали веста е вистинита или не. Јасно ова е и начин да се види дали новинарот ја исполнил обврската кон вистината.

Огромно прашање е дали и колку моделот на Викиликс - да се биде финансиран од јавноста и да се објавува вистина, може да се прилагоди во Македонија. Но, ова прашање оди рака под рака со прашањето дали демократија може да опстане без медиуми кои се стремат кон овој идеал. И додека работиме на појавувањето на новинарската организација која ќе биде отелотворување на четвртиот столб, да се потсетиме на познатата мисла на Томас Џеферсон: „Онаму каде печатот е слободен и секој човек знае да чита, сѐ е безбедно“.

Текстот е објавен на РСЕ.мк.

Овој текст е втор дел од пишувањата за новинарството. Првиот дел е „Поп-културата и новинарството“.

Највозбудливиот текст што го читав деновиве е трудот на Џејмс Фридман насловен „Заштита на државните тајни како интелектуална сопственост: Стратегија за гонење на Викиликс“. Трудот е достапен на ssrn.com и за да се преземе не се потребни лозинки или слично.

Фридман во својот труд не се занимава со нормативното прашање дали треба да се користи законот за авторски права против новинарско-разоткривачка организација како што е Викиликс, туку со тоа дали може да се користи штом заинтересираните страни ќе одговорат на прашањето за потребата.

Заклучокот е да, и како што вели тој, иако изгледа непрактично, сепак можната употреба на законот за авторски права во оваа насока е фасцинантна - од гледна точка на академскиот работник во правните науки.

Текстот оди точка по точка и ги разгледува можните употреби на законот со оглед на некои ограничувања кои постојат во речиси сите закони за авторски права што се важечки во државите. Заедничките ограничувања произлегуваат од конвенциите и договорите што ги имаат потпишано државите (Берн, ТРИПС и сл.), и токму тоа што се заеднички може да биде добар предуслов заеднички да се надминат.

На пример, тука е одредбата дека „авторски права не се достапни за ниту едно дело на владата на САД“ кое во македонскиот закон е напишано во член 16 став 2: „Како авторско дело, во смисла на овој закон, не се сметаат: службените текстови од политичка, законодавна, административна и судска природа и нивните службени преводи“. Никаде до сега не сум прочитал правна анализа за обемот и опфатот на оваа одредба за Македонија, но според Фридман сосема е можно доколку ваква одредба (во трудот е анализирана Шведската јурисдицкија поради фактот што серверите на Викиликс беа воглавно сместени таму) нуди некаква заштита на некои дела поврзани со работата на македонските власти, истата да може да се побара и за дела на САД (диполоматските телеграми), и според тоа САД да поведе постапка во соодветните држави за своите дела.

Покрај ова тука се и ограничувањата од Уставот на САД кои се однесуваат на авторските права, потоа првиот амандман, и соодветно на нив законите за слобода на говор или слободен печат кои важат во другите јурисдикции (Шведска). Џејмс Бојл од Универзитетот Дјук е цитиран во трудот со: „Да се гони Ал Капоне за даночно затајување, наместо за продажба на алкохол е една работа, но ова е мост предалеку“.

Она што мислам дека би било одлична дополнителна анализа на можниот случај против Викиликс со употреба на законот за авторски права е преглед на одредбите од ACTA и тоа во врска со наведените ограничувањата што ги носи денешниот режим на авторски права. На пример, ако ACTA содржи одредби кои ги олеснуваат правните бариери за успех на една ваква замислена тужба, тогаш тоа дефинитвно ќе даде друго значење на овој договор и ќе создаде уште помрачна слика за неговите заговорници.

Да. Прочитајте го текстот.

На 1.8.2007 година дописникот на Утрински од Париз испратил еден многу позитивен текст за Саркози до својата редакција во Скопје. Текстот го има во архивите на Утрински. Се вика: Маестралната уметност на владеење на Саркози. Не се сеќавам што тоа друго сум правел пред Илинден 2007, освен што блогов забележал преработка на текстот во македонски контекст. Па бидејќи се избори, и така весело е, еве уште еден репринт од архивите на airborne.

Пред да продолжите со читање, задолжително видете го текстот од Утрински весник.

Маестралната уметност на владеење на Груевски

Скопје - Откако дојде на премиерската функција во Македонија Никола Груевски секој ден изненадува, па и неговите противници признаваат дека потезите кои ги влече не ги остава рамнодушни Македонците. Никола Груевски е на сите страни, во Брисел, во Трново, Скопје, на Водно, во Охрид, новинарите се опсипани со комуникеа од Илинденска бб и преку нив Македонците се запознати со сите постапки на нивниот сеприсутен премиер.

Никола Груевски, исто како и за време на предизборната кампања за чија оркестрација се интересираа дури и штабовите на американските претседателски кандидати стана вистински мајстор во уметноста на владеењето и комуникациите. „Тој го надминува се' она што ги имавме видено до денес“, пишува колумнистот на еден од најтиражните македонски регионални весници „Република“.

Премиерот кој сака да го промени начинот на владеење, по првите денови поминати на Илинденска бб изгледа дека успеа, барем засега. Тој не го слуша државниот апарат, техноструктурите, кои во една технократска да не речеме бирократска држава како Македонија, сака да провери се', Груевски секојдневно испишува по едно поглавје од уметноста за владеење. Македонските коментатори се согласуваат дека тој веќе успеа во едно: да му завидуваат. На последниот самит на Нато во Охрид, тој ја претстави Македонија во одлично светло и лобираше за прием во светската безбедносна организација иако тоа не беше на агендата. Заедно со министрите, без разлика на полемиката предизвикана во Македонија, спроведува компјутеризација на училиштата во Македонија. Тој е еден од творците на даночната реформа во Македонија. Начинот на неговото делување е одраз на еден нов стил на владеење.

На внатрешен план неговиот стил исто така ги дезориентира Македонците. Изборот на социјал-демократот Ивица Боцевски за гласноговорник на Владата, иако главниот збор го има Груевски, потоа на Габриела Коневска Трајковска (без политички стаж) за вицепремиер и раководител со секретаријат за европски прашања, кооптирањето на млади кадри, како Зоран Ставревски и Миле Јанакиевски, назначувањето на еден од ретките „преживеани“ политичари од социјализмот во Министерството за правда ја докрајчи македонската опозиција.

Груевски не ги заборави ни обичните Македонци. Тој беше со селаните кога им беше најтешко - кога оганот, беснеејќи по локалните шуми, пламтеше пред нивните черги. Премиерот на македонската држава не запира никогаш – тој беше со јуниорските репрезентивци во мал фудбал за да им го честита трофејот, а на 2 јуни на скопското сајмиште на концерт на Зубин Мехта, чија организација ја побара лично тој.

Гледајќи го како владее и работи се добива впечатокот дека неговите министри имаат многу мака да го следат. Министрите мораат да се задоволат со улогата на извршители на програмските определби на Груевски. Тие што се сведоци на апсењата од висок профил, и покрај негодувањата, видоа дека македонските граѓани го одобруваат ловот на криминалците. Анкетите велат дека конечно во Македонија се врати оптимизмот.

Пред ваквата раздвиженост на премиерот, македонските набљудувачи на политичката сцена, како коментаторот на „Република“ се запрашуваат:

„Дали Никола Груевски е човекот кој прави премногу или човек кој се сака самиот себеси премногу? Би рекле, дека тој е политичка ѕверка хранета со чувството за стратегија, со тактичката грижа и жедта за резултати, кој оди нанапред не барајќи да се заштити“. Накратко, како што пишува „Република“, Груевски ја презема одговорноста за сите негови и за потезите на на Владата. Затоа работливиот Груевски го зафаќа целиот медиумски простор. Македонците можат да следат како се пилотира државата, речиси во директен пренос.

Не се сеќавам како, но изминатава недела сум налетал на еден нов блог: http://premediation.blogspot.com/, пишуван од Ричард Грусин од Универзитетот во Висконсин.

Имав 4 текста отворени, и со ништо посебно друго за правање вечерва почнав да ги читам (заедно со другите 30-тина јазичиња што изминатава недела се насобрале во Firefox-ов).

Ми се видоа интересни, па да ги споделам. Не се чувстувам доволно информиран да пишам нешто со свои зборови на темите што ги отвара Ричард.

Еве ги текстовите (врски и цитати):
Violence, Agency, and Technical Mediation in Arizona

...an angry man who finds a gun becomes a different agent that an angry man without one; the alliance of man and gun produces the potential for a different action than an angry man alone, transforming the possibility of say violent words or physical violence into the possiblity of gun violence. Similarly a gun on the shelf of a gunstore is a very different agent than a concealed weapon brought to an Arizona Congresswoman's meet and greet.

Jared Lee Loughner and the Affective Contagion of Violent Rhetoric

In his brilliant 2008 book, Affective Mapping, Jonathan Flatley details the ways in which Heideggerian stimmung, or mood, and Raymond Williams' structure of feeling, describe how individual and collective affect can be influenced by the affective environment created by natural, social, cultural, and technical factors. Mood, Flatley argues, extrapolating from Heidegger, is how "historical forces most directly intervene in our affective lives." Flatley follows Heidegger (whose experience in Nazi Germany made this evident almost daily) in seeing moods as "an atmosphere, a kind of weather," which are not inner states but work through us both individually and collectively. "Stimmung is a collective, public phenomenon, something inevitably shared. Moods constitute the 'way in which we are together.'"

Egypt, Premediation, and the Liveness of Futurity

What is interesting about the emphasis on liveness in the media coverage of the Egyptian demonstrations is that, unlike many earlier global media events, the focus on liveness is less about immediacy and real-time coverage than it is about trying to determine where these events are heading, what the future will bring. Think, for example, about two major live media events from the summer of 1997, internet and televisual coverage of the Mars Pathfinder's unmanned exploration or the fatal vehicle crash that killed Princess Diana. These late 1990s remediation events emphasized the immediacy of globally networked telecommunication and its hypermediacy in various media formations--the story was immediacy, connectivity, and real-time coverage. In premediation events like those unfolding in Egypt, the story is much more focused on potentiality, or the liveness of futurity.

Was Egypt an Internet Revolution?

While I have no patience with utopian technologically determinist claims that social movements like those currently under way in the Middle East are caused by Facebook or Twitter or YouTube or mobile phones or cable news networks like Al Jazeera, I have even less patience for the stubborn resistance of Gladwell, Rich, and others to the idea that these social media networks have little or no effect on the ongoing events in the Middle East. We do not have to deny the amplifying, intensifying, and co-creative effects of social media in order to recognize the mass popular movements in the Middle East as the expression of revolutionary fervor or agency.

Денес на пат имав време да го проучам „изворниот код“ на основачот на Wikileaks.

We must understand the key generative structure of bad governance.
Everytime we witness an act that we feel to be unjust and do not act we become a party to injustice. Those who are repeatedly passive in the face of injustice soon find their character corroded into servility. Most witnessed acts of injustice are associated with bad governance, since when governance is good, unanswered injustice is rare. By the progressive diminution of a people’s character, the impact of reported, but unanswered injustice is far greater than it may initially seem. Modern communications states through their scale, homogeneity and excesses provide their populace with an unprecidented deluge of witnessed, but seemingly unanswerable injustices.

Јас на 1.5.2009:

(...)

Имате граѓани, компани и влада кои во различни случаи или ситуации не ги почитуваат законите. Тоа создава совршен простор за притисок и уцена од страна на силите кои сакаат да го контролираат општеството.

(...)

Не знам дали ваквата ситуација во општеството има свој назив во теоријата, ама прилично сум убеден дека во нејзиното создавање активно придонесувале сите досегашни влади на Р. Македонија.

Исто така прилично сум сигурен дека добар начин да се надмине оваа стуација е секој за себе да ги елиминира можните закачки што се создаваат на ваквиот начин. Тогаш, ми се чини, нема да биде толку страшно секој јавно го искажува своето мислење.

Па да продолжам по „Медиумите во земјата на (ИТ) чудата... и повеќе“. Денес во „Дневник“ фатив статија за седишта за деца во автомобили.

Меѓу книгите што ги исчитав летово е и Freakonomics и кога ја видов статијата ми текна дека ова е тема која сум ја читал и на друго место т.е. во фрикономијата.

Според Левит и Дабнер, односно, според податоците со кои тие располагаат, седиштата за деца не ја подобруваат безбедноста на децата во автомобилите споредено со обичните вградени автомобилски појаси.

Тоа не го вели текстот на Дневник.

А еве и пар референци:
http://pricetheory.uchicago.edu/levitt/Papers/SeatBeltSolution.pdf
http://www.ted.com/talks/steven_levitt_on_child_carseats.html

Иницијативата „Македонските медиуми ги заштитуваат содржините на интернет“ (достапна и на веб страниците на другите весници), е најновиот потег на македонскиот медиумски естаблишмент во битката со интернетот.

Ако е вистина дека старо куче не може да се научи на нови трикови, тогаш можеби не треба да очекуваме старите медиуми да се научат што е тоа интернет, но за другите тука има лекција што треба да се запамети.

Како потсетување, голем број на старите медиуми се докажаа како вешти непочитувачи на авторските права, па издавачите од редот на обичните граѓани и компании кои издаваат исклучиво на интернет мораа да бараат поголема заштита на нивните авторски и сопственички права од неовластено пренесување на нивните содржини на други места. Веројатно најскорашни се примерите со IT.com.mk и Баждарџијата.

Не знам дали во групата на неовластено пренесување влегуваат и вести како оваа за Џим Кери и Џени Мекарти, но очигледно е дека авторот на текстот не е новинар од соодветната новинска куќа.

Значи на етичко поле, македонските медиуми едноставно немаат кредибилитет. Ваквото нивно однесување лесно ги анулира вредностите кои сакаат да ги промовираат во точките 1 и 2 од нивната иницијатива.

Потоа тука е техничкото прашање. Со точката 3 најверојатно се сака да се насочи сообраќајот кон изворните страници (што само по себе не е лошо), но медиумите пред сѐ треба да се запрашаат зошто сообраќајот од почеток не одел кон нив. Одговорот е веројатно во лошата веб презентација на содржините, застарените веб страници, непрегледноста, лошата навигација, неупотребливата архива, нечитливи URL-а, или накусо ужасно искуство за корисниците кои се навикнати на чист и лесен пристап на содржини насекаде на интернет. Има еден или два исклучоци од ова, но нема да навлегуваме во анализа на сите веб страници.

Вака тие ја уништуваат додадената вредност што агрегаторите ја создаваат без притоа да бараат надомест од нив и ги лишат корисниците од побогато искуство на интернет. Недостатокот на чувство за тоа што корисниците сакаат се гледа и во наложувањето „преземената информација да се отвора со еден клик во нов прозорец на прелистувачот“. Сакам ли прелистувачот вака да ми отвара нови прозорци? Дали ова ќе го подобри моето искуство со Вашиот медиум?

Ова е неуспехот на техничко-маркетинг поле на македонските медиуми.

Последно, барем во однос на интернет, е залагањето кога ќе пренесе туѓа информација од веб страна, согласно тука наведените услови, коректно да го пренесе и линкот кој што води до изворот на информацијата. Со ова, тие ќе треба да склучуваат директен договор со издавачот за секоја вест што ќе сакаат да ја пренесат. Ова ќе значи или целосно непочитување на ова залагање поради сложеноста на постапката на склучување договори, или целосно почитување и нула (или многу мало) преземање на информации од други издавачи на интернет.

Не ми е јасно кој всушност ќе има корист од ваквата правна замка, но таа го комлетира неуспехот на македонските медиуми во прифаќањето на реалноста на интернет.

Лекцијата што треба да се запамети е дека секогаш кога една индустрија ќе се најде пред пораз од новите технологии или новите услови на пазарот, таа се крие зад регулација која често изгледа апсурдно.

Во духот на прогласот на медиумите и овој запис го прогласувам за пазарен производ заштитен со авторски и други сродни права, чие користење за какви било цели, е единствено можно преку директен договор со издавачот (т.е. јас). Секое преземање да биде направено по претходен договор со издавачот, а се преземаат наслов и поднаслов (вовед) на веста во должина до 180 знаци.

По текстот во Културен живот, малото истражување што го правевме јас и Марија Костовска за тоа дали работодавците се интересираат за интернет активностите на кандидатите за вработување, се најде, во скратена форма, и во ноемврискиот број на списанието за човечки ресурси HRGlobal.

Kudos за нас! :)

Доаѓаат празници и имам нешто повеќе слободно време, па го исполнувам со читање на пропуштени содржини од изминатите месеци. И еве нешто возбудливо за читање. Подолу е целиот текст за ерес во медиумите, пренесен од Лугархија од ноември 2008.

Како да објавите ерес во водечките весници
автор: Ѕврмбат Кркуљ

Францускиот семиотичар Мишел Фуко има покажано дека оние кои ги контролираат мисловните машини (масовните медиуми), ги контролираат умовите на луѓето.

Како и многу други аутсајдери, мене ме вчудоневидува производството на „вести“ од страна на оние кои ги контролираат весниците и телевизиите. Затоа во последно време почнав да експериментирам со методи што му овозможуваат на поединецот да ги разбие редовите на моќниците.

Во весниците има мислења од познати колумнисти. Тие се одбрани со цел да создадат привид на различни гледни точки и богатство на мислења, но во реалноста тие покриваат тесно поле помеѓу екстремната десница и лојалната не толку десна опозиција. Дисидентските текстови, без разлика на тоа колку нивните факти се убедливи или нивната логика брилијантна, имаат многу мала шанса да бидат објавени.

Затоа тука се „писмата до уредникот“. Тоа е единственото место каде што може да се искажат поинакви мислења. Но, ова го знаат и секторите за односи со јавноста на политичките и религиозните групи, па го полнат сандачето на уредниците со пропаганда. Така на овој начин може да се објават екстремни фашистички мислења кои „угледните“ колумнисти не се осмелуваат да ги спомнат. Но, на овој начин, покрај нив може да се протнат и вистински либерални и еретички мислења.

Во последните години имам напишано стотици писма до водечките весници. Оние потпишани со мое име завршуваат во корпата. Но, имам далеку поголема стапка на успех кога пишувам под псевдоним, особено ако општествено-етничкиот призвук на името одговара на содржината на текстот.

Најефективната инфо-хакерска техника е да избегнете отворено искажување на дисидентски мисли. Едноставно присвоете ја моменталнта линија на естаблишментот. Одберете го најзлогласниот и најзапаливиот аспект на закоравената позиција. Преувеличете го малку и бранете го со пасиониран жаргон на вистински верник. Сатирата е најдобар учител за оние кои се глуви за логиката и доказите.

Базирано на: „How to Publish Heresy in Mainline Publications“ од Тимоти Лири, прв пат објавено во „Trajectories“ во 1989 г.

Сакав да пишувам за тоа дека нема поента во вторник во весник да се појави текст за финалето на Вимблдон што било во недела (и плус во живо на Телма). Мислам, кој ќе го чита тоа?

Но, потоа вниманието ми отиде на веста за најмалдите светски лидери (ја има на кајмакот), што беше на некој начин пренесена во два дневни весници: Вест (вчера) и Утрински (денес).

И додека Вест го превел целиот текст од Foreign Policy, трински одлучиле да напишат свој коментар за младоста на македонските политичари. Она што е интересно е што во набројувањето на другите политички младичи од светот заборавиле да кажат дека во истражувањето на FP покрај политичари од Свазиленд и Того, го има Медведев, а повод за самиот текст е тоа што Обама е исто така млад кога станува збор за политиката.

Некој коментатор на сторијата навел и дека млади премиери имало во Норвешка и Шведска...

П.С. Не знам зошто не напишале колку години имаат водечките албански политичари во Македонија.

И, внатре текст за копирајт и копилефт (мртва врска), од Искра Гешоска.

Goodbytes блогирал за развојот на настани во телевизискиот свет, па ми текна на приказната од Слободна култура на Лоренс Лесиг. Да не преведувам:

Cable TV

Cable TV was also born of a kind of piracy. When cable entrepreneurs first started wiring communities with cable television in 1948, most refused to pay broadcasters for the content that they echoed to their customers. Even when the cable companies started selling access to television broadcasts, they refused to pay for what they sold. Cable companies were thus Napsterizing broadcasters' content, but more egregiously than anything Napster ever did--Napster never charged for the content it enabled others to give away. Broadcasters and copyright owners were quick to attack this theft. Rosel Hyde, chairman of the FCC, viewed the practice as a kind of "unfair and potentially destructive competition." There may have been a "public interest" in spreading the reach of cable TV, but as Douglas Anello, general counsel to the National Association of Broadcasters, asked Senator Quentin Burdick during testimony, "Does public interest dictate that you use somebody else's property?" As another broadcaster put it, "The extraordinary thing about the CATV business is that it is the only business I know of where the product that is being sold is not paid for." Again, the demand of the copyright holders seemed reasonable enough: "All we are asking for is a very simple thing, that people who now take our property for nothing pay for it. We are trying to stop piracy and I don't think there is any lesser word to describe it. I think there are harsher words which would fit it." These were "free-ride," Screen Actor's Guild president Charlton Heston said, who were "depriving actors of compensation." But again, there was another side to the debate. As Assistant Attorney General Edwin Zimmerman put it, "Our point here is that unlike the problem of whether you have any copyright protection at all, the problem here is whether copyright holders who are already compensated, who already have a monopoly, should be permitted to extend that monopoly.... The question here is how much compensation they should have and how far back they should carry their right to compensation." Copyright owners took the cable companies to court. Twice the Supreme Court held that the cable companies owed the copyright owners nothing. It took Congress almost thirty years before it resolved the question of whether cable companies had to pay for the content they "pirated." In the end, Congress resolved this question in the same way that it resolved the question about record players and player pianos. Yes, cable companies would have to pay for the content that they broadcast; but the price they would have to pay was not set by the copyright owner. The price was set by law, so that the broadcasters couldn't exercise veto power over the emerging technologies of cable. Cable companies thus built their empire in part upon a "piracy" of the value created by broadcasters' content.

Додека нашите смислат нешто паметно (ух, сега ли сме како САД во 1948?), уште CableTel останува да ги скине А1 и компанија и да пушти преводи на странските канали.

„Вечер“ не ми одговорија. Но, добив различни мислења за тоа дали мојата фотка од CD-то што е објавена е прекршување на авторското право, иако ниту едно од правник.

Уште мислам дека тужба е добра идеја. Таман ќе видиме дали една CC лиценца ќе го издржи македонското судство.

Мирче Јовановски во Утрински весник пишува:

Сепак, за прескокнување на информатичкиот јаз не е доволно само да се има компјутер дома. Потребно е дополнително намалување на цените на Интернетот, изработка на македонска верзија на програмите (барем на оние што најмногу се употребуваат), натамошна обука на населението...

Јас, вака задоцнето, сакам да го потсетам Мирче дека македонска верзија има од WindowsXP и MS Office, а исто така и од сиот софтвер кој се произведува во Македонија од страна на домашните компании.

Се разбира македонски верзии има и од голем број на други софтверски пакети кои се слободен софтвер. Еден нецелосен список има на викито за слободен софтвер: врска.

А натамошна обука се случува постојано на настани како Денот на слободниот софтвер и Сподели знаење. Зошто Мирче не ги известиш граѓаните за ова?

Пред да продолжите да читате надолу прочитајте за маестралната уметност на владеење на Саркози: врска.

ОК. Сега читајте надолу.

Маестралната уметност на владеење на Груевски

Скопје - Откако дојде на премиерската функција во Македонија Никола Груевски секој ден изненадува, па и неговите противници признаваат дека потезите кои ги влече не ги остава рамнодушни Македонците. Никола Груевски е на сите страни, во Брисел, во Трново, Скопје, на Водно, во Охрид, новинарите се опсипани со комуникеа од Илинденска бб и преку нив Македонците се запознати со сите постапки на нивниот сеприсутен премиер.

Никола Груевски, исто како и за време на предизборната кампања за чија оркестрација се интересираа дури и штабовите на американските претседателски кандидати стана вистински мајстор во уметноста на владеењето и комуникациите. „Тој го надминува се' она што ги имавме видено до денес“, пишува колумнистот на еден од најтиражните македонски регионални весници „Република“.

Премиерот кој сака да го промени начинот на владеење, по првите денови поминати на Илинденска бб изгледа дека успеа, барем засега. Тој не го слуша државниот апарат, техноструктурите, кои во една технократска да не речеме бирократска држава како Македонија, сака да провери се', Груевски секојдневно испишува по едно поглавје од уметноста за владеење. Македонските коментатори се согласуваат дека тој веќе успеа во едно: да му завидуваат. На последниот самит на Нато во Охрид, тој ја претстави Македонија во одлично светло и лобираше за прием во светската безбедносна организација иако тоа не беше на агендата. Заедно со министрите, без разлика на полемиката предизвикана во Македонија, спроведува компјутеризација на училиштата во Македонија. Тој е еден од творците на даночната реформа во Македонија. Начинот на неговото делување е одраз на еден нов стил на владеење.

На внатрешен план неговиот стил исто така ги дезориентира Македонците. Изборот на социјал-демократот Ивица Боцевски за гласноговорник на Владата, иако главниот збор го има Груевски, потоа на Габриела Коневска Трајковска (без политички стаж) за вицепремиер и раководител со секретаријат за европски прашања, кооптирањето на млади кадри, како Зоран Ставревски и Миле Јанакиевски, назначувањето на еден од ретките „преживеани“ политичари од социјализмот во Министерството за правда ја докрајчи македонската опозиција.

Груевски не ги заборави ни обичните Македонци. Тој беше со селаните кога им беше најтешко - кога оганот, беснеејќи по локалните шуми, пламтеше пред нивните черги. Премиерот на македонската држава не запира никогаш – тој беше со јуниорските репрезентивци во мал фудбал за да им го честита трофејот, а на 2 јуни на скопското сајмиште на концерт на Зубин Мехта, чија организација ја побара лично тој.

Гледајќи го како владее и работи се добива впечатокот дека неговите министри имаат многу мака да го следат. Министрите мораат да се задоволат со улогата на извршители на програмските определби на Груевски. Тие што се сведоци на апсењата од висок профил, и покрај негодувањата, видоа дека македонските граѓани го одобруваат ловот на криминалците. Анкетите велат дека конечно во Македонија се врати оптимизмот.

Пред ваквата раздвиженост на премиерот, македонските набљудувачи на политичката сцена, како коментаторот на „Република“ се запрашуваат:

„Дали Никола Груевски е човекот кој прави премногу или човек кој се сака самиот себеси премногу? Би рекле, дека тој е политичка ѕверка хранета со чувството за стратегија, со тактичката грижа и жедта за резултати, кој оди нанапред не барајќи да се заштити“. Накратко, како што пишува „Република“, Груевски ја презема одговорноста за сите негови и за потезите на на Владата. Затоа работливиот Груевски го зафаќа целиот медиумски простор. Македонците можат да следат како се пилотира државата, речиси во директен пренос.

Хакирањето заврши. Благодарност до Котле за идеите.

Вчера го купив најновиот број од магазинот Авангарда. Ова е третиот број. Првиот го купив дека е прв, вториот за да му дадам поддршка на Зоран, третиот за да видам дали ќе продолжам да го купувам.

И навистина, првиот број пријатно ме изненади со убавиот изглед. Она што веднаш може да се види е дека тимот кој работи за Авангарда посветува големо внимание и вложува многу труд во дизајнирањето и изгледот на списанието.

Јас не сум некој експерт за брендови, но ми се чини дека тоа што одбрале (барем до сега) да имаат исти насловни страници (со половина од женски лик), е добар трик. Списанието добива препознатлив изглед.

Она што некако ме разочара во првите два броја беше содржината. Едноставно не најдов нешто што можам да прочитам, што доволно ќе ме заинтересира. Во третиот број го барав токму тоа. Но, ново изненадување при првото фаќање на списанието во рака. Последниот број е значително потенок од претходните, што со оглед на истиот броја на страници значи помалку квалитетна хартија. Не дека хартијата е пресудна за успехот на еден печатен медиум, но ми се чини дека промената од повисок кон понизок квалитет на хартија може да биде знак на финансиски потешкотии. Ако тоа не е случај, тогаш прилично е глупаво да ја менуваш хартијата после 2 броја.

Во однос на содржината - еве некако се фатив како прочитав повеќе страници од списанието. Сепак ми останува чувството дека тоа не е тоа. Во основа имам два проблема со содржината (не броејќи ги страниците посветени на фотографии од храна и сл.): 1. најголем број од текстовите може да се прочитаат и во други печатени медиуми во даден момент. Не сум гледал телевизија одамна но знам дека САФ имаат некоја нова емисија и спремаат албум. Сигурно оваа тема ќе ја покрие и Теа и додатоците како Антена или Викенд. А да бидеме реални нема некои посебно спектакуларни прашања што Авангарда може да ги постави, а Теа или другите не можат; и 2. (како што разговарав со моите пријатели) списанието на поставува прашања. Некако недостасува оштрица која ќе сече таму-ваму.

Навистина не знам која е мисијата на списанието и не знам која е целната публикаа, а ми се чини дека јас не сум дел од неа. Повеќето работи што се внатре, сум ги видел, прочитал, разгледал на Интернет. Она што го сакам од печатено списание од ваков калибар е некаков поинаков поглед, поставени прашања, критички осврт на тоа што ни е достапно. На пример, читајќи го текстот на Дарко за МајСпејс во бр. 2
некако ми дојде да допишам пасус-два за општествените импликации на МајСпејс и другите места за социјално вмрежување.

Па, дали ќе продолжам да го купувам магазинот? Веројанто ќе му дадам уште една шанса на есен.

Хеј... додека го допишувам ова почна Бушава азбука на МТВ1. Секоја чест. :)

Веста што особено ме израдува оваа недела е дека во Скопје излегол нов магазин - Авангарда (avantgarde), чиј уредник е Зоран Зафировски.

Издавањето на магазин е дамнешна идеја на Зоран. Почетоците се уште во студентските денови, кога и јас му помагав. Тесктот за Вилијам Гибсон кој ми стои на блогов беше наменет за тогашниот прв број. Тогаш тој проект не се реализираше воглавно заради недостатокот на пари, што беше и поприлично разорачување бидејќи и јас, како и Зоран, бев gung-ho за идејата.

Така, денес ми е многу мило што Зоран никогаш не се откажа од својот сон да издаде нов магазин во Македонија. Се надевам дека овој пат проектот ќе биде успешен. Честитки!