македонија

Како Македонија ја загуби својата софтверска невиност

ПрилогГолемина
HTML icon softverska_nevinost.html65.47 KB

Tags: 

Овој текст е еден прилично документарен осврт за и околу дружбата на Владата на Република Македонија и корпорацијата Мајкрософт која се случуваше од мај 2003-тата до март 2004-тата. Текстот ги бележи (скоро) сите активности од (скоро) сите актери во оваа сага, и ви дава уште едно чудо линкови како препорачана литература. Текстот е добар ресурс за сите што сакаат да знаат што се случуваше во тој период. Читајте.

(Забелешка: Заради историски и практични причини текстот е посебен html документ.)

ИКТ и развојот, некои прашања за Македонија

ПрилогГолемина
PDF icon biznis_medium.pdf61.65 KB

Tags: 

Како follow-up на мојата дипломска, а на иницијатива на мојот ментор д-р. Сашо Ќосев, во декемврискиот број (08.12.2005) на Бизнис медиум се појави текст (PDF) со наслов „Глувчето во рацете на Владата“, кој на некој начин ги сумираше поважните работи од дипломската. Бизнис медиум е весник на Стопанската комора на Македонија кој еднаш месечно излегува како прилог во Утрински весник.

Нелсон Мандела

Tags: 

Притворањето на Владо Бучковски покрена многу прашања. Жарко прибележа некои од нив: врска. Во целата приказна јас, под влијание на приказните за американскиот устав, сум заинтересиран за вредностите кои нашиот устав ги промовира. Исто така загрижен сум што прашањето за правата на граѓаните се појавува во медиумите со апсења на познати личности, додека правата на анонимните граѓани ги газеле сите влади до сега, а за тоа никој не реагирал. За жал сите граѓани не си ги знаат своите права. Ова се важни теми за дискусија, но сакам да се вратам на насловот.

Нелсон Мандела го запознав пред многу години во реклама за The Economist како објаснува дека научил многу работи читајќи го весникот во затвор. Демек, чуварите му го давале, а не знаеле дека му даваат моќна образовна алатка... реклама. Нема да го цитирам текстот за Мандела во Википедија. Она што сите веројатно го знаат е дека неправедната репресивна бела влада во црната држава го има стрпано во затвор. Тој таму лежи триесетина години, излегува и станува претседател... се дружи со Боно, добива Нобелова награда... итн.

Размислете за нашава ситуација. Можеби нашата влада е неправедна и репсресивна. Сака да им се свети на политичките противници, да прави медиумски спектакли. Владо Бучковски е невин и сето ова е местенка. Но, Владо Бучковски не е било кој. Тој е професор и поранешен премиер и претседател на политичка партија. Тешкаш во својата категорија. Секако, на обичниот човек Владо Бучковски треба да му биде непријатно и лошо од самата идеја што неговата држава станала таква и што го бута во затвор, ама на политичарот Владо Бучковски треба ова да му биде повод (под претпоставка дека причините веќе ги има доволно на број) за отварање на широк фронт за борба за подобра Македонија. Од затворот. Без имунитетот. Бидејќи како што вели Henry David Thoreau:

Under a government which imprisons any unjustly, the true place for a just man is also a prison... the only house in a slave State in which a free man can abide with honor.

Но мислам дека на сите ни е јасно дека во Македонија нема политичари од ковот на Нелсон Мендела. Нема ни од ковот на блискиот Методија Андонов Ченто со кој во последно време многумина од нив се маваат во гради. Да завршам со уште еден цитат, овој пат од популарната кулутра:

You fight the fights you can win? You fight the fights that need fighting!

За жал во Македонија се водат само битките кои може да се победат. И тоа била доминантна одлика на сите досегашни влади и опозиции во нашата држава.

Републиката во пламен

Tags: 

Не знам веќе:

  • дали да ми биде смешно што веќе со години ниедна служба во државава не е спремна да ја заврши работата (сетете се на службите за снег кои секоја зима - освен оваа - беа изненадени кога ќе паднеше снег во декември/јануари) и тоа се повторува со пожариве;
  • дали да бидам загрижен што медиумите во Македонија (конечно после долгогодишно гледање на cnn вести) научија да прават сензација, да профитираат на несреќата и да шират паника;
  • дали да се чудам на тоа како јавните претпријатија самите си ги поткопуваат напорите за штедење на вода: кога комунална хигиена собира ѓубре (барем по мојата улица) прави депонија - пола од ѓубрето во камион, пола на улица, и тоа така смелено и смрдливо. Тогаш луѓето го прават она што им доаѓа природно. Го земаат цревото и прскаат за да го соберат и зачистат ѓубрето. Потоа улицата едно пет минути изгледа како ноемвриски дожд да се истурил на нејзе (Водовод извини!);
  • дали да бидам немоќно изнервиран од ситуацијата во која сиромашниот југ најмногу го јаде од глобалното затоплување кое воглавно го предизвикува развиениот север и која е маѓепсан круг бидејќи северов продолжува по старата пракса (добро и Кина);
  • или дали да барам информации како се купува имот на Гренланд или нешто слично.

А да, Републиката во пламен. Баш некако пригодно пред Илинденските празници. :)

Цензура на Интернет?

Tags: 

Пред пар години бев на еден состанок во OSCE со Кристијан Молер од http://osce.org/fom. Човекот си замина среќен од тој состанок бидејќи повеќе луѓе со своја историја на Интернет, секој на свој начин, кажаa дека во Македонија нема цензура на Интернет.

Дали такво нешто сега е на повидок?

Не верувам дека било која Влада може да се брчка така лесно во така осетливи прашања кои постојано се под будното око на повеќе меѓународни организации. Но, ми се чини дека ова често е еден од главните проблеми во македонската граѓанска свест. Штом некој друг пази, ние ќе се опуштиме. Ова можеби фунцкионира за некои работи, но секако ако сами не се грижиме за сопствената слобода тешко дека на другите ќе им биде многу важно тоа.

Ако сте навистина загрижени за можните импликации од текстот објавен во „Време“, напишете ги своите реакции до „Време“. E-mail пораки и записи на блог не се доволни. Напишете писма на хартија и испратете ги. Напишете доволно писма и тоа порано или подоцна ќе произведе резултати.

А, што да се прави со авто-цензурата? Штета што блогот на мечето Ушко не е под некоја слободна (или неслободна, но CC) лиценца. Така ќе можевме лесно да го спасиме од самоуништување.

Поврзана лектира: http://www.eff.org/br/.

Зелено: Космофон штеди хартија

Tags: 

Откако се ребрендира со зелени бои, Космофон можеби ќе стане и зелена компанија. Денеска ми стигна сметката со значително помалку хартија отколку минатите месеци. Извештаите почнале да ги печатат двострано што значи 3-4 листа хартија помалку за секоја сметка.

Не знам колку дрва се спасуваат со ова, но некако ми се допаѓа гестот.

Патем, се уште се буљаши за други работи.

Можеби интересно за оние кои се занимваат со род, пол, дискриминација и сл.?

Tags: 

Во Дал Мет Фу ресторанот, кој се наоѓа на плоштадот Македонија во Скопје, ставиле апарат за кондоми.

Апаратот е ставен во машкиот тоалет. Прашањето е: зошто не во заедничкиот простор на тоалетите или пак ако има во машкиот зошто нема и во женскиот?

:)

Коментар од Даниела: Сега по маил да исконемтирам. Мислам дека насекаде во градските кафулиња има ставено апарат за кондоми и тоа во женските тоалети. Сега прво ми текнува на Дел торос, Бастион и сл.

Не знам дали оваа идеја со апаратите со кондоми е дел од натпреварот за бизнис план. Мислам дека типот со ваква идеја влезе во финале. Дали знаеш која фирма ја нуди таа услуга?

Јас не знам која фирма ја нуди таа услуга.

Македонија во nettime-l

Tags: 

Текстот на Гудбајтс Специјален извештај на Financial Times за Македонија ме потсети на еден скорешен текст на Иво Шкориќ (забелешка: не знам кој/што точно е Иво Шкориќ, но ми се чини дека откако следам nettime (веќе 8-9 години), тој речиси цело време пишува за Балканот и сл.) во кој тој зборува за Македонија.

Текстот: New Business Heaven in Europe.

Многу врева за ништо

Tags: 

Мора да признаам. Поразен(и) сме. Би, во право си. Ние намерно го бојкотиравме настанот во Холидеј ин. Ние сме крајно елитистичка организација/заедница, туку речи како секта. Ние сме искушувачи, арогантни, самобендисани, герилци, пирати. Ние настапуваме со потценување кон другите, за нас, обични смртници. Секоја почит за храброста да го изнесеш ова јавно, па луѓето да можат да дознаат со кого си имаат работа.

Се разбира, на било кој што може да собере два и два ова нема да му личи на точно и логично, но што знаат луѓето. Работите не се такви какви што се, туку какви што изгледаат.

Веќе три дена се обидувам да откријам која е тезата која сакаш да ја савиш пред сите нас за дискусија. Навистина не можам да ја најдам во сиот тој густо чукан текст. Вториов запис ти е без врска. И самата ќе си го признаеш тоа ако размислиш малку и си искрена кон себе. Без врска ти е бидејќи што и да си сакала да кажеш за CC, за настанот, за нас, за било што - тоа не е таму. Записот е за ти да не останеш неразбрана, бидејќи така се чувствуваш после реакциите од првиот запис. Записот е за тебе. Можеш колку сакаш да објаснуваш дека „ти се допаѓа што нешто размрда во однос на размислувањата за CC, слободниот софтвер и слободната култура“. Внимателниот читател ќе види дека тоа е ефтин изговор за одбрана на суетата.

Првиот запис исто така ти беше без врска. Таму исто така нема теза. Сакала ти да призаеш или не, со првиот запис заземаш страна во прашањето „Ито во Точка“ и тоа го правиш без да ги прашаш двете страни (зошто заборави да ги прашаш тие кои си одлучила да ги напаѓаш?). И откако ја заземаш страната правиш напад над луѓето од Слободен софтвер Македонија. Иако не ги пишуваш нивните имиња, јасно може да се прочита од поттекстот кон кого е насочен нападот.
Потоа, во коментарите кај тебе и на своите блогови, луѓето се бранат себе си. Тоа е тоа што луѓето го прават кога ќе бидат нападнати - се бранат. Можеби не си мислела така да ти излезе текстот, но така излегол. А тоа не е начин да се води дискусија и за тоа учевме уште во средно училиште на часовите по логика и филозофија.

Дали сум разочаран од тебе?

Да разочаран сум. Не можам да поверувам дека човек со високо образование кој е на постдипломски студии може да напише таков троловски текст, со ad hominem напад кон луѓе со кои претходно немал никави замерки.

Но, да се позабавиме малку со ова. Дали си едноставно таков човек? Значи, дали ова не е нешто што си го направила намерно кон нас, туку твоја постојана пракса? Или дали можеби си имала искрени намери кон прашњето за CC во Македонија?

Само со читање на твојот прв запис јасно се гледа одговорот на овие прашања. Одговоро е не. Бидејќи ако беше да, и ако беше ти вистински загрижена за тоа кој присуствувал, а кој не, на настанот во Холидеј ин текстот немаше да ти започнува со „Зошто не бевте присутни вие од слободен софтвер?“, ами со „Зошто не бевте присутни вие што поддржувате CC, па блоговите ви се такви, фотографиите ви се такви итн“. Значи, повторно, ова е директен напад со точен фокус и повоторно, тоа не е начин да се води дискусија. Во вториот запис ќе се обидеш да се извадиш од оваа ситуација со: „прво морам да нагласам дека јас не нападнав никого лично и воопшто не нападнав личност“. Но навистина, само неколку реда погоре ги набројуваш сите на кои се однесувал твојот прв запис, кој дефакто беше напад. Да, секогаш можеш да речеш дека си ја осудила постапка која си сметала дека не е во ред. Гледај, и јас овде не те напаѓам тебе, туку осудувам постапка која сметам дека не е во ред.

Доследноста во твојата недоследност се гледа и преку тоа што баш сега одлучи да изреагираш на прашањето за тоа кој и каде присуствувал на настани кои се за промовирање на CC. Веќе долго време не сум те видел на некое кино во Точка каде воглавно се пуштаат CC филмови. Впрочем најголем дел од проекциите ние сами себе си ги пуштаме филмовите. Каде е тука загриженоста? Каде се сите пропагаротри на CC да дојдат и да гледаат и да дадат поддршка на CC? Каде е критиката (нападот?) кон нив поради тоа што не го прават тоа?

Дали сум разочаран од тебе?

Да разочаран сум. Не можам да поверувам дека човек со високо образование кој е на постдипломски студии може да биде така лесно изманипулиран и да биде доведен во ситуација да биде гласноговорник на Метаморфозис, да им ги пере валканите алишта.

Знам, срање е кога човек ќе сфати како го изиграле и што направил, па потоа со сите напори се труди да објасни дека едно било како што изгледа, друго било како што е.

Дали сум разочаран од тебе?

Да разочаран сум. Се уште не можам да ја најдам тезата што ја поставуваш пред нас. Можеби само сакаш да знаеш е тоа дали, ако се одржуваше презентацијата на Џои во Точка, ќе присуствувавме на настанот? Ако е така, ќе ти го одговорам прашањето, иако не ми е воопшто јасно зошто пишуваш толку многу текст за да поставиш само едно прашање:

Одговорт е не знам. Не знам што мислиш под тоа „дали ќе присуствувте“, бидејќи не знам на кого се однесува. Ако ја прашуваш „Слободен софтвер Македонија“, тогаш одговорот во втора итерација е не. Слободен софтвер Македонија како правно лице, на настани организирани од други правни лица, присустува само ако добило покана. Тоа не мора да биде некоја фенси покана, иако се радуваме на такви, доволна е само една порака на службената адреса на организацијата - info_на_slobodensoftver.org.mk. Ако ја прашуваш „заедницата“, тогаш колку јас знам заедницата беше таму без разлика на тоа дали Ито ќе доаѓал во Точка или не. Колку јас знам и ти си дел од заедницата бидејќи користиш Убунту. Сепак и ова е интересно бидејќи ти ги нападна другите луѓе од заедницата кои биле таму, за нивното однесување, а луѓето поставиле сосема легитимни прашања. Ако ме прашуваш мене, тогаш можам да ти одговорам дека во тој момент имав поважни и повозбудливи работи за правење одошто да присуствувам на некој промотивен настан. И ако Ито доаѓаше во Точка, тогаш веројатно пак ќе отсуствував од Холидеј ин бидејќи ќе требаше да се подготват работите во Точка за кога човекот ќе дојдеше да предава се да биде спремно. Извини ако моето отсуство некако посебно те навредило тебе или некој друг од присутните.

Се разбира, нема да ти се допаѓаат сите реакции кои ги доби како одговор. Мудрите филозофи советуваат дека човек на нападот треба да возврати со исти мерки - мислам дека воглавно тоа го правиме. Можеш да оцениш дали и мојов текст е како твојот, или пак не е? Или пак изгледа како да е, ама не е? Или изгледа како да не е, ама е? И можеби ако мислиш дека е, а изгледа како не е, тогаш навистина е? Уф, заебано.

Значи, дали сум разочаран од тебе? Да разочаран сум. Читај: Р А З О Ч А Р А Н!

Сепак, како што вели една хакерска поговорка: човечки е да се греши, за навистина да заебеш треба да си root. Направи грешка, прифати го тоа. Ние ќе прифатиме дека си немала зла намера.

Се надевам дека и во иднина ќе ги следиш случувањата околу слободниот софтвер и слободната култура и ќе бидеш и понатаму бескомпромисна, но со повеќе аргументи и луцидност, кога ќе пишуваш.

А, ако сакаш навистина да поттикнеш корисна дискусија, секогаш можеш тоа да го направиш на некоја поштенска листа. Впрочем тие за тоа служат.

CC е Creative Commons, ц ц е македонски прекор

Tags: 

Честитки до сите по повод лансирањето на CC Македонија.

Задолжителна лектира пред лудото славење: Towards a Standard of Freedom: Creative Commons and the Free Software Movement.

Работам на ова: http://freedomdefined.org/Definition, па ако некој сака да помогне бујрум.

Патем, разочаран сум што на http://creativecommons.org.mk/ гледам дека договорот е најрестриктиовниот можен договор - by-nc-nd, особено кога http://creativecommons.org/ е само by. Башка, и врската не води до македонскиот deed.

Приватизација на македонското културно наследство

Tags: 

Награда на Светскиот самит за информатичко општество - Македонија 2007 се приближува кон крајот и тоа ме поттикна да сурфнам јас да видам кој се пријавените: врска.

Случајно око ми фати Порталот за дигитизација на националното наследство (мртва врска). На дното на порталот стои страшниот копирај знак и:

Овој материјал не смее да се издава, емитува, препишува и повторно дистрибуира во било која форма освен со претходна дозвола

Баш сакам да ги прашам луѓето од Центарот за дигитизација на националното наследство од каде побараа и добија дозвола за да го дигитализираат нашето наследство. (...ми доаѓа да употребувам погрдни зборови, се воздржувам...)

Ако јас се прашувам овој портал токму поради ова (а и други ако исто направиле) треба да бидат шкртнати од изборот на WSA.

Парите или децата? Велес вели парите... :(

Tags: 

Повеќе медиуми ја проследија веста дека општина Велес вовела современ портал за образование. Еве ја кај Утрински: врска.

Една од тие вести кои што ги чув/видов (не знам која точно) тврдеше дека на оваа веб страница децата од училиштата во Велес ќе можат да ги закачуваат своите домашни работи, а професорите ќе можат да ги преземат и да ги читаат. Тоа, меѓу другото, нели „силно ќе ги поттикне процесите на учење и ИКТ-образование“.

И еве сум јас, сурфам на страницава за да видам што направиле. Кликам на врската „Моја страница“ каде според описот можам да гледам лични документи и е-мејл пораки, кога ми се појавува грешка:

Образовен портал на Велес

Баталете секакво промовирање на слободен софтвер. Ако сум одлучил да користам Firefox од било кои причини, јас не можам да ги поднесам своите домашни на новиот сервис на општина Велес. Пробајте да го пренесете ова во физичкиот свет на тетратки и пенкала: домашната да можам да ја предадам само ако користам пенкало и тетратка произведени од некој таму производител.

Веќе ми е досадно да пишувам за проблемите кои што можат да произлезат од партнерствата со Мајкрософт за вакви работи, но мора пак и пак - и еве повторно сме на почеток како никој ништо да не прочитал и научил до сега. Образованието не треба да поддржува/подучува за/употребува неслободен софтвер.

Тажно е што гледаме дека политичарите, професорите и другите одговорни за училиштата ја жртвуваат иднината на децата за да ќарат некој проект и да заработат некој денар повеќе.

Дали пеењето е слобода на говор?

Tags: 

Денешен „Шпиц“ е со вест за новиот Закон за јавен ред и мир. Меѓу другото според новиов закон глобата за пеење на улица е 300 евра. Според Уставот на Републикава (Член 16, став 2) пак се гарантира слободата на говорот, јавниот настап, јавното информирање и слободното основање на институции за јавно информирање.

Е сега некој стручен мене да ми каже како тоа не смеам да пеам на улица ако имам слобода на говор и јавен настап и ако одлучам јавно да говорам или информирам пеејќи? Кој е тој што ќе рече дека пеењето не е говор? Не знам дали е некомпетентност или е намерно ова вака направено...

А знам дека се спрема и нов закон за Авторски права. Тоа колку гадно ќе биде не сакам ни да замислам откако ги видов последните измени во стариот закон.

Да не е ова нешто муабетот со новата КИТ каде што конечно почнаа да гледаат кон слободниот софтвер целосно би ја отпишал Владава. Сега ми се онака на работ...

Што да се очекува од правнициве и законодавциве... Утрински вели дека идните правници би жртвувале две години во затвор за два милиона евра!

Како да го прекршите Законот за авторскoто право и сродните права во 5 чекори

Tags: 

Кратко упатсво за кршење на Членот 184 aka DMCA член

Значи испадна дека Републикава наша е DMCA земја. DMCA&Co. надолго и нашироко се критикувани низ целиот свет, па еве да се надеваме дека ова ќе придонесе кон подигнување на свеста за овие прашања и кај нас. Инаку, во презентацијава користам целосно легален софтвер за да остранам глупа заштита за копирање на нешто што и така не би требало да ја има (совет: кој не ја гледал презентацијата на Лери Лесиг за слободна култура - да ја гледа, а на тие што ја гледале веројатно ќе им текне за моментот со книгата од Аристотел која е во јавен домен, а сепак благодарение на DMCA не може да се копира). Одиме.

1. Во KPDF (на KDE на GNU/Linux) отворете го Законот за авторскoто право и сродните права

Слика 1 за член 184 од Законот за авторски права на Македонија

Ако го немате, можете да го преземете од pravo.org.mk.

2. Одберете ја опцијата за копирање текст/слика...

Слика 2а за член 184 од Законот за авторски права на Македонија

...одберете го текстот што сакате да го копирате...

Слика 2б за член 184 од Законот за авторски права на Македонија

...и ќе видите дека копирањето на PDF документот е оневозможено. Опцијата е засивена.

3. Одете во менито „Поставувања“ и потоа во „Конфигурирај KPDF...“. Таму, во „Општо“ изгасете ја заштитата за DRM.

Слика 3 за член 184 од Законот за авторски права на Македонија

4. Повторете ја акцијата за копирање...

[html Слика 4 за член 184 од Законот за авторски права на Македонија]

...сега опцијата за копирање е активна. Копирајте го текстот со лев клик на глушецот.

5. Вметнете го текстот во друга апликација по ваш избор...

Слика 5 за член 184 од Законот за авторски права на Македонија

...и voila имате копија од текстот и го прекршивте Член 184 од Законот за авторското право и сродните права.

Добредојдовте, Р3пу6лик4 М4к390ниј4 е DMCA земја

Tags: 

Изминативе години, откако почнавме на разни места да држиме предавања за слободен софтвер/слободна култура/слободно општество, постојано нагласуваме дека во САД има едно лошо нешто чие име е DMCA и дека слично такво има во ЕУ - EUCD и дека тоа кај и да е ќе не снајде и нас. Потоа раскажуваме дека поради овие причини луѓето треба да бидат свесни за прашањата поврзани со авторските права, софтверските патенти, копирањето музика и филмови и сл.

Сето ова зборување за тоа што им се случува на обичните сурфери во развиените земји и потпишувањето на разни петииции за ЕУ и САД ни го одвлекло вниманието од нашата ситуација. Сигурно, немаше да го пишувам ни ова, ако случајно не одлучев да давам пример за тоа дека Законите издадени во Република Македонија треба да бидат достапни во Отворениот формат за документи.

Така, средувајќи го Законот за авторското право и сродните права налетав на Член 116 кој вели:

Се смета дека некое лице ги повредува исклучивите права според овој закон, кога знаело или можело да знае дека дистрибуира или поседува за комерцијални цели која било технологија, средства или нивни составни делови чијашто цел е неовластено отстранување или менување на технолошки мерки од член 184 став 3 на овој закон, користени да ја заштитат компјутерската програма.

Потоа лизгав надолу до споменатиот Член 184:

Се смета дека некое лице ги повредува исклучивите права утврдени со овој закон кога знаело или можело да знае дека врши дејствија за изигрување на технолошките мерки кои служат за заштита на тие права од овој закон.

Како повреда на исклучивите права утврдени со овој закон, се смета и кога некое лице произведува, увезува, дистрибуира, продава, изнајмува, рекламира за продажба или изнајмување или посредува во комерцијални цели средства, производи и нивни составни делови или врши (нуди) услуги, на кои било делотворни технолошки мерки, кои:

- се промовирани, рекламирани или се во продажба заради изигрување;

- имаат само ограничено комерцијално значајна цел или користење, освен заради изигрување;

- првенствено се креирани, произведени, прилагодени или функционираат за да се овозможи или олесни изигрување.

Технолошките мерки, во смисла на овој закон, е која било технологија, средства или нивни составни делови, кои во текот на своето редовно работење, се наменети за спречување или за ограничување на повреда на правата, утврдени со овој закон. Овие мерки се сметаат за делотворни, доколку користењето на авторските дела или на предметите на сродните права или на базите на податоци со "суи генерис" заштита е контролирано од носителите на правата заради остварување на заштита преку примена на контрола на пристап, преку процесот на заштита (како што е нивно кодирање, преметнување или друг вид на промена на делата или предметите на сродните права), како и преку механизмите за контрола на копирање.

Членот 185 кој следи дава некои олеснувања во смисла на тоа кога и како оној што ги поставил овие технолошки мерки е должен да интервенира за да овозможи остварување на некои права за оние лица кои имаат законски пристап до делото. Сепак, не можам да речам дека сум оптимистички расположен во врска со тоа.

Овие членови се додадени во Законот со измените од 2005 година. Ги има во Службениот весник бр. 04/2005 од 17 јануари 2005. Во сила се значи повеќе од две години. Добро е што никој не ги применил до сега, но не знам до кога ќе биде така бидејќи во последно време очигледни се зголемените активности околу „интелектуалната сопственост“ кај нас. Последно нешто што го видов е дека Владата на Република Македонија донела одлука за Координативно тело за интелектуална сопственост (Службен весник на Република Македонија бр. 56/2007 од 7 мај 2007) кое се формира за воспоставување на координација во спроведување на заштита на правата од индустриска сопственост и на авторското и сродните права.

Минатата недела на листа се зезавме нешто за оној бројот и имаше и дискусија дали во Република Македонија е дозволено или не тој да се објавува и сега го знаеме одговорот - не е дозволено. Република Македонија е DMCA земја.

What is a song if you can't sing along

Tags: 

Денес си го купив првиот албум на Pikolomini насловен „From Subway to My Way“ (хм... еве Плагијат пишале нешто за албумов: врска). Ова е првото CD издание на новото здружение на граѓани „Стотројка“ кое очигледно ќе се занимава со издавање на музика.

Ако името нешто значи, тогаш веројатно во „Стотројка“ работат истите луѓе од „Канал 103“ - радиото кое важи за напредна струја во македонскиот етер. На бројните емисии, каде што се пушта свежа музика, често може да се чуе водителот како го благословува Интернет за можноста да набави нова музика уште пред истата воопшто официјално да е излезена во САД или ЕУ.

Затоа и ми беше големо разочарувањето кога на дното на корицата на CD-то на Pikolomini видов строго известување на авторско право:

All rights of the producer and of the owner of the works reproduced reserved. Unauthorised copying, hiring, lending, public performance and broadcasting of this redording prohibited.

Штета, навистина штета, што не го фатиле CC возот. По се изгледа имаме уште многу да учиме од нашите хрватски пријателчиња. Тие се баш така - на работ на авторските права.

Се готви ли нешто во ИТ кујната на Македонија?

Tags: 

Две интервјуа во три дена во Утрински на тема ИКТ. Денешното е со некоја фаца од Мајкрософт: врска.

Ај може некој ќе ги и праша локалните слободни софтверџии нешто повеќе за интероперабилност.

На тендер за мнооооооооооогу компјутери и така треба да се јават само производители

Tags: 

Доцнам еден ден, ама еве: вчера го читав интервјуто на Васко Кроневски од МАСИТ за тендерот на Владата на РМ за компјутери за училиштата: врска.

Воглавно г. Кроневски се жали дека тендерот не бил ОК за нашите компании. Впрочем и насловот на интервјуто е таков: „Тендерот за компјутери е нерамноправен за домашните фирми“.

Колку што знам тендерот е за набавка на хардвер. Баш и не ми е јасно зошто се жалат кога тие не произведуваат, туку само препродаваат хардвер. Мене баш ми е логично на тендерот да се јават џинови како Lenovo и HP и да здилаат компјутери по пониски цени одошто оние на ситните трговци.

Индустријата е мртва, да живее индустријата

Tags: 

Велигденските празници ги поминав во еден планинарски дом близу селото и рудникот „Тајмиште“ во кичевско. Рудникот што бил таму сега е само рушевина. Кој што успеал да украде - украл. Тоа што не може дома да се носи останало да зјае така празно.

Некои слики за илустрација има на http://www.flickr.com/photos/novica/tags/индустрија.

Било како било, останува да видиме дали иднината ќе донесе замена на тешката метална со лесна туристичка индустрија, бидејќи местото сепак е поубаво за шетање, отколку за копање.

:)

Зар поединецот автор не е народ?!

Tags: 

Денес, со неколкудневно задоцнување (еден блог запис подоцна :)), во раце ми падна книга за Александар Сариевски од Кирил Тодевски насловена „Од Галичник до легенда“, издадена од Дирекција за култура и уметност - Скопје во 2002 година.

Во неа, во поглавјето што го носи исиот наслов како овој запис може да се
прочита дека песната „Зајди, зајди, јасно сонце“ е авторско дело на Александар
Сариевски што е спротивно од она што го пишува на CD-то (врска).

Понатаму, според податоците во книгата „Зајди, зајди, јасно сонце“ е кант-авторска песна на Александар Сариевски, заведена во евиденцијата на ЗАМП под број I бр.33.

Да не се ашкам многу, еве го во целост поглавјето од книгата (нормалниот текст се зборови на Тодевски, а закосениот на Сариевски):

Авторската песна или популарно наречена „новокомпонирана“ во духот на народната песна долги години го немаше третманот на на програмите на тогашното Радио Скопје. Но, и покрај ова таа спонтано се создаваше, се пееше на концертите и се снимаше за дискографската продукција.

„Тогаш беше таква програмската политика на радиото. Штом на песната ќе се потпишеше авторот, работата беше готова. Беше тешко, не можевме да се пробиеме на тој план. Овој став на Радиото имаше позитивни и негативни работи. Имаше доста примери авторите да се откажат од авторството. Губиш некоја паричка од тантиемите, но што ти вреди тоа, ако не ја слушнеш песната на програмите. Кога на овој став ќе се навратам, во мене се буди мислата дека се што е испеано некој поединец го создал. Не се знае кој ја создал народната песна, но таа произлегла од некого на слава, свадба или во кој знае каква пригода. Песната ја чуле, им се бендисала, била прифатена и останала понатаму да живее. Тој што ја создал во тоа време, не бил свесен, односно не размислувал како денес за некој „ќар“ од неа. Нема песна што не ја создал некој поединец, надарен од Бога за тоа. Зар тој поединец не е дел од народот?

Ставот на тогашната програмска политика на Радиото бил таков и, како самиот Сариевски вели има позитивни и негативни работи. Но, процесот никој не можел да го сопре и многу од песните создадени во тоа време со текот на времето си го најдоа местото меѓу народот, на програмите на Радиото и Телевизијата. Некои од нив денес веќе се обнародени, народот ги знае како свои, пред се како неповторливи интерпретации, но и како комплетно осмислени музичко-поетски пораки, со потребните естетско-уметнички вредности. И Сариевски како многу автори од неговото време, кои го бараа потребниот третман, има создадено и испеано песни што денес претставуваат наши антологиски вредности. Една од тие песни е и „Зајди, зајди, јасно сонце“ за која со право ќе кажеме дека претставува и врвен авторски дострел.

Еве како тој си припомнува на настанувањето на оваа песна:

„Песната „Зајди, зајди, јасно сонце“ настана по примерот на народната „Чернеј горо, чернеј сестро“. Слушајќи ја таа песна и пеејќи ја понекогаш, од мене произлезе идеја да направам нешто слично по содржина, но со сосема друга мелодија. Така, полека ја испеав песната, која што набргу стана многу популарна секаде каде што ја пеев. Таа песна мене ми значи многу зашто ја прифатија многу луѓе што се занимаваат со народната музика, но пред се многу ми значи што ја прифати народот. Секогаш кога некаде ќе настапев мислам дека секој од присутните очекуваш оваа песна да ја испеам“.

Прашањата кои се поставуваат после ова во контекст на филмот „300“ и авторските права се:

1. Дали Сариевски (како и другите автори од тоа време) се откажал од авторството и ја оставил песната во јавен домен?

2. Дали народната „Чернеј горо, чернеј сестро“ е слична со „Зајди, зајди, јасно сонце“, па истата може да се користи така што ќе се добие впечаток дека се користи „Зајди, зајди...“?

3. За кое време станува збор, т.е. кога е напишана „Зајди, зајди...“ и дали тогаш имало Закон за авторски права според кој се регулирале вакви прашања?

4. Кога е регистирана песната во ЗАМП: дали веднаш по создавањето, или подоцна?

5. Како е регулирано прашањето за законите и авторските права во Македонија, во смисла дали новиот закон од РМ се применува наназад за дела објавени во СФРЈ?

6. Што велеле законите за авторски права од СФРЈ за вакви прашања?

И бонус прашање: Зошто никој од носителите на авторските права не се побунил што веќе споменатото CD ја прикажува песната како народна?

Пиратите од Вардарската долина

Tags: 

Значи чија е „Зајди, зајди...“? Ја прашав баба ми. Таа вели дека уште од турско ја пееле таа песна. Да не остане на нејзиното, јас направив увид во CD-то со песни испеани од Александар Сариевски издадено во Македонија:

Предна страна на CD

Задна страна на CD

Ако ја видите втора слика во нејзината поголема верзија (врската води до Flickr) ќе прочитате дека под „ZAJDI, ZAJDI, JASNO SONCE“ стои зборчето „traditional“. Не стои име на автор на текст нити на музика... значи и Сариевски кој ја отпеал знаел дека „Зајди, зајди...“ е македонска народна песна.

Што сега? Законот за авторското право и сродните права (најдете го некаде на http://www.pravo.org.mk + забелешка: не знам дали оваа верзија од законот што ја имам е најсвежата) во Член 6 вели:

Преработка на авторско дело, на друго дело или на дело од народното творешво (мое нагласување), што претставува индивидуална и интелектуална творба, е самостојно авторско дело.

А потоа во Член 58 објаснува:

Слободно е користење на народното творештво.

При користењето од став 1 на овој член, се наведува изворот и потеклото на делото. Неговото сакатење и недостојно користење не е дозволено. За остварување на правата од став 2 на овој член надлежен е Институтот за фолклор „Марко Цепенков“ - Скопје.

Казната за прекршување на овој член наведена подоцна во Член 196 е од 60.000,00 до 300.000,00 денари.

Значи, пенста е народно творештво, внукот на Сариевски нема што да тужи (освен ако не сака да докажува дека токму верзијата на неговиот дедо е таа што се користи во филмот „300“), Warner Bros. му должи на Институтот за фолклор некои 300.000,00 денари.

Ај сега да си склопам ogg-ови од CD-во кога веќе го имам при рака. :)

Во СССР листата се претплатува на тебе

Tags: 

Размислував долго за тоа дали да напишам уште еден follow-up а случајот
„поштенски листи“ - и очигледно одлучив да напишам. Пред тоа сепак неколку
пати ги прочитав претходните записи: мојот и тој на Филип.

Мене ми се чини дека прашањето што е пред нас е: небарана/несакана пошта или спам (ако грешам, поправете ме). Накратко, Филип во порака на листа чија архива веќе не е достапна за оние кои не се претплатници спорел за тоа дали некој смее да го претплатува на листа без негово знаење. Јас го искористив тоа за да потенцирам дека истото мене ми се случило со претплата на поштенска листа на организацијата каде што работи Филип. Тој потоа одговори со запис кој многу малку го третира ова прашање, туку повеќе се занимава со некои други работи (што може да биде тема за некое друго пишување).

Сепак, она што сепак може да се прочита од записот на Филип, а што е релевантно за дискусијата е дека постоела листа:

На таа мејлинг листа „на времето“ (далечната 2005 година)...

- за што нема ништо спорно (и јас ја чувам архивата).

Потоа дека листата била неактивна:

Мејлинг-листата во меѓувреме беше неактивна и никој од Метаморфозис не ја употребувал.

- за што исто нема ништо спорно (не сум добил нова порака од 10.01.2006 година).

Дека провајдерот правел надградба на софтверот:

Интернет-провајдерот каде што е хостирана мејлинг-листата баш денес инсталира/реконфигурира нови системи за е-пошта, што е веројатно причината за реактивација на листата - со автоматска порака.

Тезата на Филип е дека пораките кои што стигнаа во моето сандаче (важно бидејќи претходно никаде не пишувам дека стигнале на било кое друго место, како што тврди Филип во својот запис), се од истата таа поштенска листа, која постоеше 2005/2006 година, а која тој суден ден била надоградена од интернет провајдерот каде е хостирана.

Ова е тоа со кое што јас не се сложувам. Пораката што ја добив на 27.03.2007 год. е од друга поштенска листа (која можеби само во дел го преземала името од претходната). Како знам? Филтрите за е-пошта што ги имам ми кажаа - не ја ставија новата порака во иста папка со претходните (оние на кои се повикува Филип). Хедерите на пораките не се исти: пораките не доаѓаат од ист сервер (старите се од wsmg.sonet.com.mk [212.120.1.60], а новите од hamurabid.sonet.com.mk [212.120.16.70]. Софтверот на кој работи листата не е ист: стариот не ми е познат, а новиот е Mailman (X-Mailman-Version: 2.1.5), и колку што знам не е возможна некаква автоматска миграција од еден на друг ваков софтвер.

Значи, човечка рака веројатно била вклучена: некој ги земал адресите од едната листа и ги ставил во другата листа и некаде кликнал на „YES“ или „OK“ за да биде испратена автоматската порака. Ако тоа биле луѓе од Метаморфозис, тогаш да го цитирам пак Филип од неговата порака на НМП листата:

5. Тоа што мојата адреса е објавена на мојот блог или на официјалниот ми веб-сајт , не значи дека може да се приклучува во мејлиг-листи без моја согласност. Капиш?

Се надевам овде може да се додаде и тоа дека тоа што адресата е на една листа, не значи дека автоматски може да биде на друга листа.

Ако не биле луѓе од Метаморфозис, тогаш да не зборувам за тоа што јас адресата сум ја дал тогаш (во 2005) на Метаморфозис, а не на интернет провајдер кој ги хостира нивните листи (ама, признавам не знам дали и како ова е решено со Закон или што).

На крај, дури и да го прифатам тоа што Филип го вели - дека тоа е една иста листа само надградена, сепак мислам дека во рамките на некаков бон-тон е да се известат претплатниците во врска со тоа. Така направивме ние (Слободен софтвер Македонија, заедницата на корисници на слободен софтвер) на времето (во 2003 година) кога старата LUG листа (која веќе не е на Интернет - но и тие архиви ги чувам, па еве можам да проверам), поради технички причини ја заменивме со новата ossm-members листа.

Се друго е шум.

П.С. Можеби му должам извинување на Филип поради тоа што ја употребив неговата порака на НМП листата за да ги критикувам активностите организацијата каде што тој работи, но мислам дека тоа (заедно со насловот на мојот претходен запис кој може да предизвика мала забуна) беше важно за да им се даде контекст на работите. Се разбира, јасно ми е дека личните ставови на еден човек може да не бидат во согласност со ставовите на организацијата каде што истиот тој работи, иако веројатно може да се спори колку тоа е дел од приказната на непрофитниот сектор... но, сето тоа е надвор од темата (и можеби ќе биде згодно за некој друг запис). Впрочем јас никаде не велам дека Филип земал учество во оваа приказна со поштенските листи, така што - тоа е тоа.

Моите 2 ноти за Сариевски и 300

Tags: 

Читам на планета и на Он.нет за ова приказнава со „Зајди зајди...“ и мислам дека како прочуени пирати, како големи сркачи на музика, филмови и друг материјал кој подлежи на авторски права од Интернет, луѓето од Македонија (вклучително и носителите на авторските права за „Зајди, зајди...“), треба да му простат на Холивуд. Вака да си подадеме рака, па може и да се нагодиме да бидеме пата-пата со нив во врска со пиратирањето.

ПС. Тоа 300 да ти било филм за Спарта нешто? Јас го гледав постерот пред некое време и ми заличе на ЗОО - како зоолошка градина. Си реков нема што да гледам филм на таква тема. :)

Eat your own dogfood

Tags: 

Насловот на записов е чест во светот на софтверот. Во основа значи дека програмерите на некој софтвер и самите го користат софтверот што го развиваат.

И Википедија вели: „To say that a company "eats its own dog food" means that it uses the products that it makes.“ (Врска.)

Во нашата традиција веројатно попозната е една поговорка што ми се чини воглавно се однесува на поповите: „Не гледај што правам, слушај што зборувам.“, и што очигледно е со спротивно значење од оваа англискава.

Така, пред некое време Филип му зборувал на Дамјан за некој инцидент со некоја поштенска листа. Приказната, да не ја раскажувам, ја има на Интеренет (врска - update: 28.03.2007 - архивата на НМП листата веќе не е достапна јавно, т.е. достапна е само за претплатници на листата.), прочитајте ја. Станува збор за листата на link НМП на која Филип бил претплатен без да сака/знае. Цитат:

(...)

2. Мејлинг листи со опт-аут функција каква што сакаш да воведеш, не се препорачани од ЕУ. ЕУ препорачува опт-ин листи: членовите сами да изберат да влезат, а не некој да го направи тој избор за нив, па потоа да молат да излезат. Неследењето на препораките преточени во национални закони повлекува парични и затворски казни. Корисен линк <http://www.spamlaws.com>.

(...)

5. Тоа што мојата адреса е објавена на мојот блог <http://razvigormk.blogspot.com> или на официјалниот ми веб-сајт <http://filip.stir.org>, не значи дека може да се приклучува во мејлиг-листи без моја согласност. Капиш?

Дури ни на мајлинг листи од сајтови за кои сум се изразил пофално јавно, на пример во рецензија на „Сајт на денот" и слично.

Благодарам на вниманието,
Филип Стојановски
(своерачно)

Овие ми се двете поинтересни точки. :)

И, да се вратам во денешно време... палам компјутер денес и гледам сум добил порака од некоја нова поштенска листа:

Welcome to the Lokalizacija_metamorphosis@metamorphosis.org.mk mailing list!

To post to this list, send your email to:

lokalizacija_metamorphosis@metamorphosis.org.mk

General information about the mailing list is at:
http://mail.metamorphosis.org.mk/cgi-bin/mailman/listinfo/lokalizacija_m...

...итн.

Јас не сум се претплатил сам на листава која ја води Метаморфозис, организацијата каде што работи Филип. Претплата ми траеше неколку часа. Набрзо откако ја видов пораката ја откажав претплатата.

Сега размислувам за тужба против Метаморфозис, но си мислам и да им дадам неколку дена да одговорат со понуда за вонсудска спогодба. А за Филип, не знам зошто тој како свесен и одговорен граѓанин, но и како еден од поглавните луѓе во Метаморфозис, не обратил поголемо внимание на активностите на неговата организација и/или неговите колеги. Се надевам само дека тој лично не е вмешан во овие активности на Метаморфозис.

Update: одговорот на Филип.

Македонија не сака во ЕУ

Tags: 

Секогаш кога патувам кон Србија* гледам дека имаме се подобар и подобар граничен премин. Нови зградички, огради, куќарки... се инвестира на големо. И така, по последново патување ми дојде да се запрашам зошто толку инвестирање во нешто што „кај и да е“ нема да ни треба, бидејќи нели „сите одиме кон ЕУ“.

Чуму толку модерни премини кои ќе зјаат празни за пар години? Па, си мислам... веројатно нема да бидат во прашање пар години. :)

Балканов и така не е некое популарно место. А сега, кога уште ние од „западен балкан“ не сме во ЕУ, колку и да биде пократко од кај нас, србите и хрватите, сите патишта ќе одат низ безграничниот простор. Никој нормален не би се шлаел со џандари и цариници на 3 држави, па макар тоа му заштедило 500 км.

Гњаважата што треба да се претрпи на нашите граници зачудува особено кога се знае дека вистинскиот шверц и слични срања не се случуваат баш на официјалните гранични премини, исто како што се знае дека разни крими линии главниот тек го имаат низ „нашиве млади демократии“.

И се прашувам како тоа кога со маки стекнатите надлежности и права конечно и славно ќе ги предадаме во Брисел, сите сомнежи во врска со патувањата на обичните луѓе ќе исчезнат, па нема да се проверуваат ни пасоши ни бутур...

И пак заради тоа ми се чини дека Македонија (и некои нејзини соседи) не сака баш да оди во ЕУ. Инаку зошто толку би си ги малтретирале граѓаните?

*Опасно добра финта е тоа што иако најчесто патувам до нашиот северен сосед, излегува дека во последниве години всушност сум посетил 3 држави: СР Југославија, Србија и Црна Гора, и сега Република Србија. Топ! :)

Луѓето, медиумите и новите технологии. А во Македонија?

Tags: 

Деновиве во Скопје се одржува конференција каде медиумите се главна тема: врска. За жал, не стигнав да учествувам, а нема да стигнам ни да присуствувам, ама да не биде без ич, ќе прибележам нешто на блогов.

Вчера и завчера офлајн времето го поминав во читање на извештајот на KPMG „Влијанието на дигитализацијата...“: врска PDF. Клучните зборови во текстов, кој се надевам ќе ви биде доволно интересен да го прочитате, се: интернет, (стари и нови) медиуми, општествено вмрежување, генерации - baby-boomers, X, Y.

Извештајот говори за тоа какво влијание имаат новите технологии на различните генерации (и обратно), како тие ги доживуваат и користат медиумите, каква содржина е важна за потрошувачите/корисниците, што ќе се случи кога нашата генерација (Generation Y) ќе стигне до менаџерските функции (пример, дали ќе се случи некое големо поместување кога на влијателните позиции ќе дојдат луѓе на кои не им било многу гајле за авторските права) и сл. Се разбира сето ова е од перспектива на една корпорација, но во случајов тоа не влече многу негативни поени.

Она што мене ми е интересно е пренесување на приказната локално, овде во Македонија и идентификување на споменатите генерации и нивните минати, сегашни и идни улоги. Потоа, дали новите технологии можат да донесат некакви општествени промени во Македонија и дали тие некако (можат да) влијаат на воспоставената медиумска хиерархија, но и дали е тоа воопшто важно во севкупната светска размена на информации и креирање на содржина на Интернет.

Одговор на овие прашања немам, а претпоставките ми се мрачни. Сепак ми се чини дека ова е интересна тема за истражување. Ете, ова нека биде мојот придонес кон дебатите на конференцијата. :)

*Моите* пари

Tags: 

Прилично често ми паѓаат во очи пишувањата во весниците за тоа дека работодавците не плаќаат придонеси или други давачки. Исто така, неизбежни, посебно помеѓу младите, се муабетите за тоа дали да се работи за 10 или 20 илјади и „дали ќе ме пријави газдата“.

Оваа заебана перцепција всушност прави голем проблем во целото држ - не дај прашање за платата која вработените ја земаат.

Така, ако човек добива на рака/сметка 10.000,00 денари плата месечно, неговата плата всушност е 16.097,00 денари од кои 10.000,00 денари му остануваат да ги троши во месецот, а останатите 6097,00 денари ги дава за данок (946,00 денари) и придонеси (5151,00 денари)*.

Значи овие пари не се на работодавачот, па тој да ги плаќа или да не ги плаќа. Тоа се пари на работникот кои одат за неговото здравствено осигурување и за неговата пензија. Во нашиот систем само заради некои причини (и се надевам дека има такви) направено е работодавачите да ги плаќаат тие пари на државните служби.

Всушност, не гледам некој посебен проблем да си ја добијам целата плата од 16.097,00 денари и потоа сам тие пари да ги уплатам на соодветните жиро-сметки во ФПИОМ, УЈП и сл. Ќе биде тоа една обврска повеќе, но барем ќе знам дека тоа се мои пари на кои јас плаќам данок и од кои уплаќам за мојата пензија и за моето осигурување.

Владата, покрај онаа „каде се трошат моите пари“ за даноците, може да воведе и „колку вкупно се моите пари“ за конечно да се расчисти оваа збрка со платите.

* Бројките се со заокружени дени. Не знам зошто не ги укинаа тие дените до сега?

П.С. Еве зошто е важно да се знае бруто платата и договорите да се прават со неа:

Само што прочитав дека Владата размислува за намалување на придонесот и воведување на „здравствен данок“. И А. Салтировска во Вест си напишала:

По воведувањето на рамниот данок како мерка за растоварување на работодавците, во реформата на придонесите се планира и преполовување на придонесот за здравствено осигурување, кој паѓа на товар на газдите на фирмите.

Мене веќе ми личи дека ако ова се спроведе, ќе се случи оној трик како со ДДВ-то за земјоделците кое требаше, но како што пишуваа весниците, не ги намали цените на земјоделските репроматеријали. Овде, ќе испадне повеќе кеш за работодавците, а работниците ќе имаат уште поскапа потрошувачка заради повисоки (нови) даноци.

Значи, ако придонесот за здравство се намалува за 50%, тие пари треба да си ги добие работникот, т.е. неговата нето плата да се зголеми.

Чекајќи... и така.

Tags: 

Коља има некој текст денес во Утрински (врска). Во принцип не сакам да гњавам за вавки работи на блог, ама испадна го прочитав, па нешто ми текна и така...

Вака почнува текстот:
Животот овде ни минува во чекање на подобри денови.

И потоа продолжува за тоа како сите влади имале милион причини зошто не тргала работата на поарно. (Ќе прочитате впрочем - ако ве интересира.)

Што ми беше мене зборот? Кога човек чека автобус, а автобусот никако да дојде, а човеков сака да стигне некаде, на крајот ќе види ќе не види, ќе трнге пешки, ќе фати такси, ќе стопира... зошто тоа не го прават луѓето, наместо бесконечно да ја чекаат владата?

Се сложувам, сите влади требало и треба да направат некои (помалку или повеќе) важни работи. Некои прават и глупости, наместо да прават нешто корисно и виновни се за полно работи. (Ќе се воздржам од давање примери.)

Она со што не можам да се сложам е ова чекањево. Кој се тие луѓе што цело време чекаат и зошто?

Секако, може да се обвинуваат владите (а и други фактори) за разни работи, но голем дел од проблемите во Македонија се предизвикани од... граѓаните дома и на работното место. Уништеното здравство, образование, култура, медиуми, јавни служби... не е (нити може да биде) исклучиво дело на владеачките гарнитури.

Пример, комплетно сјебаното високо образование (корупција + не во тек со остатокот од светот) нема врска со ниедна влада. Комплетно растурените амбуланти, искршени, исшкртани, валкани исто така нема врска со ниедна влада (забележете како и постари стоматолошки столови во приватни ординации изгледаат попристојно од некои понови на клиника). Доволни се овие примери ми се чини.

Ете тоа ми падна на памет и сега ми останува уште да завршам со некоја шизичка мисла како Коља кој на крајот го цитирал Конески. Еве, така послободно ќе го цитирам Вадим Левитин (еден американец кој беше дојден со албанците кога ги правевме тие работилниците):

Владата (за Владата на САД говореше Вадим) е неспособна било што да направи. Им дозволивме војна да водат, но ни тоа не знаат да го направат како што треба. Од Владата сакам само да не ми стои на патот. Тоа е се.

За медиумите и политичките партии

Tags: 

Покрај повеќето работи што ми паднаа во очи минатава недела, а кои се поврзани со политичариве во земјавава, беше и текстот на Ерол Ризаов во Утрински весник: врска.

Не сакам да пишувам за тоа што рекол премиерот и што за тоа мисли главниот и одговорен уредник на Утрински, туку само да се потсетам на сите оние случаи на телевизија или во весници каде нашите новинари цитирајќи, обработувајќи или известувајќи за вести/настани/луѓе од странство често кажуваат „тој и тој весник“ близок до „таа и таа партија“, или „таа и таа телевизија“ блиска до „таа и таа партија“. Навистина не е атомска физика: можеби никаде не пишува, но секаде се знае дека FOX News нејчесто известува дека „All is well in Iraq“, во основа возејќи го филмот на владеачката републиканска доктрина во САД.

Тетка Вики (како што вели Жарко) во статијата за независни медиуми никаде не го споменува Руперт Мардок.

И сега некој во Македонија ќе тврди дека водечките, mainstream, big-bucks медиуми во земјава се независни? Признајте си луѓе јавно кој со кој си е другарче. Кого лажете?

Стари имиња на месеци

Tags: 

На маса ми фаќа прашина едно ливче со старите(?) имиња на месеците во годината.

Дамјан често ми мрчи дека било глупо да запишувам работи по ливчиња кога постојат компјутери, па еве едно ливче помалку:

Јануари - Коложег

Февруари - Сечко

Март - Цутар

Април - Тревен

Мај - Косар

Јуни - Жетвар

Јули - Златец

Август - Житар

Септември - Гроздобер

Октомври - Листопад

Ноември - Студен

Декември - Снежник

Никако да се сетам од каде сум ги препишал, ама еве ќе седат на блог ако некогаш притребаат за нешто.

investinmacedonia.com и web2.0

Tags: 

Па, страницата е крената на Интернет. Инвестирајте во Македонија. Сепак мислам дека утнале барем една работа. Интернет е во Web2.0 и потребни се разни банерчиња, налепници, светкави копчиња и слични џиџи-миџи. Па блогерите ќе ги земат тие, па ќе изповрзат и а-у со помош на општественото вмрежување ќе ги доведеме Google во Македонија. :)

Нема подобар пример од оној со автомобили

Tags: 

"Suppliers should give us choice. If I buy a Volkswagen car and the supplier demands that I use only Pirelli tires, I wouldn't accept it. In the software world, we all accept that the supplier limits our freedom. Software is an immature market."

Целата приказна за тоа како 10 холандски градови одлучиле да бараат отворени стандарди ја има на Newsforge: (мртва врска).

А Слободен софтвер Македонија и Метаморфозис имаат заедничко соопштение во врска со веќе надолго и нашироко пишуваниот оглас (и тендер) на Владата.

Проблемите на Владиниот тендер за обуки за MS Office

Tags: 

Имам потешкотии да го најдам тендерот за обуките на Интернет. Ако се појави во меѓувреме ќе го дополнам текстов.

Еве што вели Законот за јавните набавки* (Сл.весник на Р. Македонија бр. 19/04 од 30.03.2004 година.):

Содржина на тендерската документација
Член 36

(4) Во тендерската документација набавувачот не смее дадените технички карактеристики на предметот на набавката да ги специфицира на точно одредена марка, модел или тип, потекло на производството и слично.

(5) Кога набавувачот не може во тендерската документација да го опише предметот на набавката на начин спецификациите да бидат доволно разбирливи за понудувачите, наведувањето на елементите како што се заштина марка, патент, тип или производителот мора да биде означено со зборовите „или еквивалентно“.

А од друга страна, еве што вели Националната стратегија за развој на информатичко општество на својата 58 страница, во пиларот 2.6 Е-граѓани:

Потребно е да се поддржи употребата на слободниот софтвер и софтверот со отворен кoд како јавно добро кое е достапно за сите граѓани особено преку правото на избор на платформа во формалното и неформалното ИКТ-образование.

* Законот на страницата на Министерството за финансии е во YUSCII (па морав да го пречукам). Законот пак на онаа pravo.org.mk е во некое заштитено PDF од кое што не може да се копира текст. Ај може некогаш ќе им текне дека сите закони, подзакони и сл. (бидејќи се во јавен домен) треба да ги има на едно централно место обезбедено/одржувано од Владата/Собранието каде што сите граѓани ќе имаат пристап до нив.

Што кажува огласот на Владата на РМ за бесплатните обуки за MS Office

Tags: 

Основниот аргумент против одлуката на Владата на РМ бесплатната компјутерска обука која е дел од кампањата „Македонија - земја на информатичари“ е тоа дека Владата не може за една ваква обука да одбере софтверски пакет од еден производител и да одлучи со него да ја спроведе обуката. Нема да навлегувам во објаснувања зошто е тоа проблематично. Наместо тоа ќе се занимавам со еден пример.

Да речеме дека (слично како што вели огласот) денталната хигиена во земјава не е на завидно ниво. Затоа Владата одлучила да направи кампања за луѓето почесто да си ги мијат забите, но и да научат како се прави тоа правилно. За таа цел Владата одлучила да спроведе обуки на кои луѓето ќе се обучат да користат Colgate пасти и четкици за заби.

Ако вакво нешто да се појави во новини, ќе скокнат сите можни субјекти во Македонија кои имаат нешто да кажат за било што. Зошто се одбрал Colgate, па што ако е најпопуларен, чива тетка била увозник на големо за пастите, кој е главен дистрибутер и со која марка комбиња вози низ град...

И видете, тоа се сосема легитимни прашања бидејќи Владата не може едноставно да одлучи дека со парите на граѓаните ќе промовира некаков и нечив производ. Така огласот за кампањата за денталната хигиена веројатно би изгледал скоро исто како замислениот текст погоре, само тоа Colgate би се избришало.

Проблематичниот избор на канцелариски пакет на страна (сите ќе пишуваме уште за тоа), до сега Владата беше критикувана од премногу луѓе дека пука ќорци. Во делот за ИКТ GoodBytes веќе пишуваше за бесплатниот dial-up. Последниов чекор, овој за бесплатните обуки, исто така ми се чини ќе биде утка.

Зошто?

1. Кампањата е со наслов „Македонија - земја на информатичари“.

Ми се чини под информатичари се подразбираат некакви стручни лица. На стручни лица во основа не им требаат основни курсеви за канцелариско работење. Ако треба да станеме земја на информатичари, веројатно потребни се други курсеви.

2. Компјутерската писменост е на ниско ниво.

Јас не знам ниту еден човек кој што нема основни познавања од Word и Excel (како да напише текст, па Bold, Italic, па Enter, Enter, нов ред и сл. а кој што има компјутер. Па дури и самиот оглас констатира дека „неписменоста“ се должи на неможноста да се купат компјутери. Сепак Владата одлучила да дава обуки. Каде е логиката тука? Ако човек нема компјутер дома брзите обуки од Владата ќе му траат не повеќе од 5 дена. Ако има компјутер дома, вакви обуки веројатно и не му требаат.

3. Ќе се делат дипломи!

И тие веројатно нема да имаат никакво значење ако се зема за точно тврдењето на голем број IT фирми дека факултетските дипломи не им значат многу кога вработуваат нови вработени, туку прво ги ценат нивните вештини. Така сигурно смешна ќе биде ситуацијата кога некој посетител на курсот после 6 месеци доаѓа на интервју, го примаат на работа и седнува да работи, а тој веќе не ни знае кај се вклучува Word-от.

Ете тоа може да се прочита од огласот на Владата, се разбира ако човек ги игнорира печатните грешки.

Слични текстови:
Мора ли обука за Microsoft Office? на GoodBytes,
Знај да направиш разлика на Игор Стаматовски.

Интернет не е дел од MS Office

Tags: 

Пред да почнеме да ја напаѓаме Владата на РМ (а ќе почнеме сигурно) за нејзиниот непромислен потег да нуди бесплатни курсеви за MS Office, морам да ја закачам сликата од огласот:

Ако добро забележувате во набројувањето за тоа што вклучува пакетот MS Office стои и Интернет. Можеби некој прво треба да им објасни на луѓето во Владата дека Интернет не е дел од MS Office.

Владата замеси леб, опозицијата бара погача. Системот функционира.

Tags: 

Кибер котле известува за кршењето леб на Илинденска ББ (мртва врска):

Вечерва Владата традиционално ја кршеше Бадниковата погача. Но, како што дознаваме, оваа година паричето се паднало кај опозицијата, што внесе немир во редовите на Владата.

Повеќе институции веднаш побрзаа со свои изјави (што се покажа како целосно непријатно за новинарите кои едвај земаа здив и се надеваа дека на раат ќе ја варат сармата попладнево).

Од Антикорупциската комисија велат дека постојат сериозни сомневања дека тестото го месела вујна на еден од министрите. Не сакајќи да именуваат никого, тие рекоа дека ќе го тераат случајот до крај и дека нема да замижат пред уште еден пример за непотизам.

На заедничка прес-конфренција од Царината и МВР пак беа покажани фотографии од бело брашно тип 400 кое единиците на овие служби го фатиле веднаш по влезот во Македонија од соседна Бугарија. Тие се сомневаат дека брашното е дел од поголемите количини од кои бугарските власти сакаат да се ослободат, бидејќи во ЕУ не се јаде (толку многу) леб.

Портпаролот на главната опозициска партија и оваа прилика ја искористи да ја критукува Владата дека тера само по свое бидејќи не се консултирала со нив за изборот на паричката, иако таа паднала во нивното парче. Тој најави дека ако и за Василица биде исто, партијата нема да учествува повеќе на никакви прослави, па дури ни на 2 мај.

Вести од други места: Коледе пендрек на Вуна (мртва врска).

Вирус, грип, епидемија...

Tags: 

Макфакс ги има вестите дека 1. Куманово паднало болно од грип, 2. Во Македонија има грип, ама не и епидемија.

Вирусот кој одлучил да напаѓа ова зима е Инфлуенца вирус А. Брзо препребарување на Википедија открива дека во оваа група (тип?) припаѓа и опасниот/оспоруваниот H5N1 (Птичји грип) како и некои други типично човечки верзии.

Она зошто почнав да го пишувам ова беше следново. Не се сеќавам ниту еднаш во Македонија (Скопје) да се прогласи епидемија (во зима) или елементарна непогода (во лето), а секоја година според извештаите стигнуваме прилично блиску до границата. Или имаме премногу среќа па во последен момент вирусите/жешките бранови си одат, или информациите кои се пласираат за овие теми не се точни, или надлежните служби од разни причини одлучуваат да не прогласуваат ништо.

Било како било, ми се чини дека општиот пад на квалитетот на животот (пример: HDI од 2005 до 2006 сме паднале 7 места, поточно само 0,001 поен, но тоа веројатно е добар одраз и на стагнацијата) во РМ допрва ќе почне да се гледа токму на вакви некои појави со типичен предзнак на 19 век.

Како подарив 150 денари

Tags: 

Петокот навечер си го спремав за 103 журката. И ќе одев на журка (добра ли беше?) ако во Милениум играше нешто друго. Арно ама, играше „Како убив светец“ на Теона Митевска. Решив да го гледам филмот бидејќи е македонски филм. Читав негде добил награда за главната машка улога, па бил за нашава ситуација... па си реков не може да биде многу лош. Додуше и некој да ми кажеше дека е лош, ќе одев да го гледам, па и не ми е многу жал што ги подарив 150-те денари на така лош филм.

А да, оние од вас кои сакаат да го гледаат филмот, а го пропуштија во петокот, нека не го читаат текстов надолу. Исто извинете ако нешто е конфузно подолу -- таков беше и филмот. :)

Па да почнеме од почеток. Прво Теона и Лабина дадоа неимпресивна најава на филмот -- добија аплауз. Потоа газдите на Милениум не давеа 15 минути со реклами. Потоа претпремиерата на филмот почна. Чисто информативно, премиерата ќе биде на 1 ноември.

Она што го знам за филмовите е дека филмот мора да го држи вниманието на гледачот 90 минути, да го води за раче, и да не дозволува овој да си поставува премногу прашања (море ич!) од типот зошто ова?, како она? додека трае претставата. Работите кои се случуваат на платното мора да функционираат совршено, да има логика, да биде така како што треба. Ова важи за сите филмови: од големата холивудска продукција, до малата инди продукција. Ако филмот го нема ова, тој нема ништо.

Сега назад на „Како убив светец“. Вниманието ми го држеше мојата одлучност да видам што направиле македонските филм-мејкери. Мојот заклучок - не направиле многу. Ако сакам да ви ја раскажам приказната на филмот - онака на кратко - богами ќе треба да се помачам.

Приказната беше за една девојка - македонка која се враќа од САД во екот на воениот конфликт 2001-та. Зошто се враќа? Добро прашање. Претпоставувам се враќа за да си ја види/земе ќерката... (Претпоставувам додуше, дека Виола (Лабина) е главниот лик, па приказната е за неа.) Приказната може да биде и за младото момче Кокан - братот на Виола и неговиот гнев кон работите што се случуваат наоколу. Во филмот, тој е тој кој ќе го фрли оној каменот кој уби еден НАТО војник. Момакот е гневен нешто, па ќе одлучи и да го убие аташето на Американската амбасада. По играта на судбината, Виола била преведувачка на аташево, и види американецот да ти бил татко на нејзинотот дете. Нема сомнеж дека од ваква материја може да се извади добар филм. Холивуд вадел добри филмови и со помалку од ова. Но можеби Теона требала да поработи уште некоја година на сценариото и филмот. Негде прочитав дека 2-3 години и требале да го направи ова како што сега е.

Океј, можеби филмот и не е за судбината на овие два (и другите) неколку лика. Можеби е за ситуацијата во Македонија -- онака општо, најоптшо: дека е срање и тоа. Ама пак е фаличен, расштркан, нелогичен. Камерата не е ништо посебно. Фотографијата и режијата исто. Сценариото едноставно не чини.

Трета опција: Може филмот има некој мета-текст кој е недофатлив за моето гледачко око. Во ова сериозно се сомневам, ама ќе си повлечам се што реков ако е така. :)

Почнува филмот. Излегува Виола од авион. Си одат дома. Го запознаваме семејството. Нивниот роднина ги вози дома со службената кола - тој е шофер на оној аташето ако ви текнува. Стигаат дома. Кокан нешто се исфурува и си оди. Виола врти кај негде и зборува на англиски (подоцна дознаваме дека сака да прави муабет со својата ќерка). Оди кај својот дедо. Тој спие. Таа вика да го разбуди. Влегува татко и.

Реплика:

Таткото на Виола (тивко)

Шшшшшш, не слуша. .... .... (или нешто така)

Тука се насмеав прв пат. Добро, ако не слуша, зарем може да го разбуди со викање? Рез. Кокан со својот другар албанец кај некои криминалци. Треба да бркаат работа, да шверцаат нешто од Србија. Рез. Нешто подоцна, тие двајца се скаруваат. Рез. Журка во градот. Во диското Шоферот и вели на Виола дека „знае зошто е тука“ - и толку. Караница во тоалетот. Кокан се кара со девојката која е некоја водителка на ток-шоу. Ги крши огледалата во бес(?!?). Рез. Спијат кај албанецот и потоа налутено си одат(?!?). Рез. Одат за Србија. Вечарта додека се таму-ваму, мајката и таткото на Кокан и Виола имаат гости. Од за мене непознати причини постојано ги гледаме нив, меѓу сцени. Се веселат, играат оро. Каква поента имаше ова стварно не ми е јасно.

Значи одат во Србија, зема Кокан тоа што треба да земе. Таму, додека чекаат Виола му се исповеда на Кокан. Ахам, дознаваме што била финтата со зборењето англиски -- не вртела во Америка. И тука сеуште постои шанса филмот да тргне на добро. Ама не. Нема да биде така.

Сега се враќаат назад. Кокан свесен дека полицијава ќе го бара ја менува својата торба со онаа на сестра му. На граница, во автобусот полицијата ги гледа пасошите, го препознава и го носи Кокан на претрес. Во ташната му наоѓаат кармин, чешел, прслук (добро која девојка носи прслук во ташна?), и полицајциве мислат дека овој е педер или транвестит или нешто така. И додека цајканов му се курчи на угул-гол соблечениот Кокан, автобусот се спрема да си оди. Сестра му тропа на прозор и вика дека го бара брата си, дека не оди без него, тие ја качуваат во автобус. Е океј. Значи за полицајциве Кокан е осомничен за нешто. Имаат причина гол да го соблечат. Па добро, ако веќе е толку критично, зарем нема да им текне и сестра му да ја претресат? Ако ја пропуштија при читањето на пасошите (имаат исти презимиња и адреси на живеење), зошто ја пропуштија пак кога таа тропаше по прозорите? Ебати наивната полиција.

Автобусот си оди. Кокан трча пешки преку граница. Во автобусот Виола се расправа со возачот. Врати се назад, брат ми е таму - вели таа. Возачот вели не. Ама брат ми е таму, го држат на граница. Возачов - не. Се чувствува мал климакс. Сега ќе се случи нешто т.е. би требало да се случи нешто. Вилоа вели - значи не се враќаш назад? Возачов не. И таа си седнува на место. What the fuck? Камо акција. Крени ручна, сврти го воланот, почни да плачеш, скокни низ врата. Ништо. Си седнува на место, гледа дека брат и имал нешто „спорно“ во торбата. Ги става стварите во јакна, торбата е празна. Додека патуваат почнува да и се пушта еден Ром. Верните гледачи на Циркотека на БТР ќе го препознаат водителот. И ова беше тотално глупо. Некакво клише. Подоцна УЧК ќе го испразни автобусот. Ќе одат пешки до Скопје. И тука уште еден пропуст. Филмот јасно на почеток вика „Македонија 2001“, а крстот свети ли свети над градот ноќта кога ќе стигнат.

Во меѓувреме Кокан иде пешки преку граница. Наидува на, пазете сега, означено минско поле. Ги соблекува патиките и пешки го преминува целот поле, чекор по чекор, цела ноќ, и останува жив. One lucky motherfucker. Како да поверувам дека овој копиљ го помина минското поле? Аман. Океј е кога Џејмс Бонд ќе премине минско поле, али знаеме дека тој го може тоа. Тој е Бонд, Џејмс Бонд. Кој е овој Кокан?

Скопје. Шоферот-роднина го зема Кокан на негов повик. Го носи дома. Овој се дотерува. Спрема бомба. C4. Нема лабаво. Оди со својот роднина кај аташето да го земат и да го носат на некаков состанок. Пауза. Како побогу, шофер има овластување да качи трето лице во колата и да оди со него до резиденција на атеше? Зарем аташето нема телохранители или нешто така? Океј бидна. Стигаат таму. Кокан ја гледа ќерката на аташето. Му ја зема актовката и ја става во багажник. Таму за 30-тина секунди ја обива, го става -- пазете -- го става експлозивот внатре, магично го подесува да експлодира. Не знам како дали на отварање или на време. Попат во муабет собира два и два и дознава дека американецот е татко на детето на сестра му... Како до сега да требаше да прифатиме малку работи чисто „како такви“, сега треба да прифатиме и дека Кокан бачко, е некаков си експерт за правење бомби. Па по ѓаволте, од каде знае тој да прави бомби? Си одат од таму. Бомбата ќе експлодира во живо на телевизија.

Утрото, оној криминалецот од почетокот на филмот оди кај Кокан дома да си ги бара парите. Прави некој глуп филм со родителите. Кокан се враќа дома, па татко му му прави нему некој глуп филм... бла бла бла. И тука не ми е јасно зошто типов одлучи да го малтретира само Кокан. Мислам ајде, криминалец, должни му се пари и тој одлучува да малтретира еден од должниците? Албанецот другар на Кокан, лагано се шета низ градот и ја наоѓа Виола во парк. Таа токму таму одлучи да бара такси за да ја носи до граница. Ја носи во кафана и ја бара за жена. Хм, ова да беше на почетокот на филмот, па тука да се вртеше приказната, може и ќе бидеше нешто од филмот.

Виола одбива и си оди. Оди до резиденцијата. Не знае што се случило. Се шета околу оградата. Наоѓа буре. Го исправа, се прекачува. Ѕвони, се тегне со жената, го зема девојчето и си оди. Хм, хм, хм... од каде буре покрај оградата на резиденцијата? Зарем обезбедувањето на американецот не ги отстранило сите потенцијално опасни предмети околу резиденцијата? Нејсе. Само што извршија атентат на типов. Зарем нема обезбедување во куќата. Полицајци, војници, тепачи кои ќе ја заштитат женава? Аларм нешто? Си прошета момата како низ турски гробишта и си го зема детето. Да одиме сите утре да се прекачиме во америчка амбасада.

Во меѓувреме Кокан ја губи присебноста. Човекот кој ладнокрвно направи бомба, ладнокрно за пола минута ја смести во актовка... откачи и улета во студио во живата емисија на девојка му и кажа дека ја подметнал бомбата. Откачи, ух, можда бил луд. Јеби га... Али како го пуштија во студио? Како уопште влезе во зградата во телевизијата? Другар е со сите па се прошета низ просториите...

Потоа си отиде од таму и појде кај криминалецов. Таму се скара нешто со него и овој го уби. Не знам зошто не и се јави на сестра си, и не и ги зема тие работите што ги шверцаше. Јес да нејзе и паднаа (или барем торбата и падна) кога се прекачуваше преку оградата, али од кај па он го знае тоа?

Филмот заврши со сцена со уплашените мајка и татко, несвесни за патешествијата на своите деца, како седат во темна соба и ги слушаат бомбите во далечина. Надвор пред куќата седи Виола со својата ќерка (која спие?!?!). Доаѓа дедото. Вика дека утакмицата е одложена. Крај.

Крај. Стварно крај.

Е тоа е филмот. Ако дочитавте до овде, што да ви кажам, одете - гледајте го. ;-)

После ова можам само да си се запрашам кој беше шупакот од Министерство за култура кој оцени дека сценариото (а со тоа и филмот) вреди да биде финансирано. За филм-мејкерските способности на Митевски&Cо не вреди да се арчи бендвит. Искрено се надевам дека ќе прават бољи филмови во иднина, пошто се чини дека и така и вака ќе добиваат пари да ги прават.

П.С. Малку оф-топик, али патот патот ме одведе во ГТЦ, па да си се изнасмеам до крај. Во подрумот во ГТЦ има две продавнички за пиратска музика и софтвер. И тоа не е се! Продавничкиве имаат фискални каси и имаат залепено она „ве молиме земајте фискална сметка“. Значи луѓето од Министерството од економија дошле во ГТЦ и фискализирале две продавници што продаваат нелегални производи. Одлично. :)

Забелешка: Овој текст го објавив на Багра на 3 октомври 2004 год.

И Македонија го сака Firefox

Tags: 

Како follow-up на мојот запис дека Европа го сака Firefox, каде се прашував колку сурфери во Македонија го користат прелистувачот на Мозила, во сандачето ми стигна пошта со следнава содржина:

on.net.mk

MS Internet Explorer 61.3 %
Firefox 30.4 %
Opera 5.3 %
Unknown 1.6 %
Mozilla 0.5 %
Others 0.7 %
-----------------------------------------

*.blog.com.mk

MS Internet Explorer 47.3 %
Firefox 43.1 %
Opera 3.9 %
Непознато 3.6 %
Mozilla 0.5 %
Други 1.3 %
-----------------------------------------

rechnik.on.net.mk

MS Internet Explorer 50 %
Firefox 38.5 %
Opera 7.9 %
Unknown 2.2 %
Mozilla 0.4 %
Others 0.6 %

Македонија го сака Firefox. :)

Чекам вести

Tags: 

Следам неколку канали за вести на Интернет: Slashdot, Digg, Newsforge, LinuxToday, LinuxJournal... плус од неколку други места ми стигаат информации во различни сандачиња.

Од сите тие места, скоро секој ден, стигнуваат вести дека: француското собрание одбрало линукс, Бразил одбрал ODF, Италија и Малезија исто така... итн.

Еден од каналите за вести кои ги следам е и Макфакс. А таму никако да се појави некоја вест дека Македонија одбрала ODF или дека Владата одлучила да се префрли на GNU/Linux.

RSS свет. Тоа ти е.

Ретко добар текст во mainstream медиумите кај нас

Tags: 

Дијалог е реципрочен разговор помеѓу две или повеќе лица.

Ивица Боцевски веќе изблогирал за неговиот најнов текст во Утринскски весник.

Компјутерска неписменост или (само) неписменост

Tags: 

Имаше време кога не знаев точно кое e со цртичка е македонското e со цртичка. Значи ги мешав è и é и има луѓе кои ќе го потврдат тоа (иако сега нема да ги кажам нивните имиња (или URL-а)) ;-).

Јас на страна и моето учење на страна, денес патот ме однесе во едно скопско основно училиште. Доба на компјутери е и сите оние работи кои во раните деведесети на минатиот век се пишуваа со убав ракопис на големи хамери (за да можат учениците да ги читаат - нешто како огласни табли или строго наменски пораки), сега се прават на компјутер па се печатат со печатач. Одлично.

Само што сите e со цртичка беа é, значи не онакви какви што Блаже (или кој таму?) рекол дека треба да бидат. И ова е тоа што сите деца го гледаат во пораки од типот: „Знаењето е сè!“

Мислам дека со сигурност можеме да претпоставиме дека овие текстови се пишуваат во MS Windows. Останува да се открие дали таму го има соодветното e, дали професорите, учителите и наставниците знаат дека го има, дали истите знаат како да го искористат ако го има и конечно, дали ја знаат разликата меѓу едното и другото е, т.е. знаат кое е нашето.

Хм, а можеби е подобро овие проверки да се спроведат од последната кон првата..? Или сепак училиштата имаат премногу други проблеми, па време да се занимаваат со вакви нијанси можеби и не останува.

Мал придонес во дебатата за Creative Commons на македонски

Tags: 

„Во последно време, растечката популарност на Creative Commons лиценците е проследена со растечко критикување. Приговорите можат да се сведат на следниве поенти: Creative Commons лиценците се фрагментирани, не дефинираат минимален заеднички стандард на слободи и права кои им се даваат на корисниците и дури не успеваат да ги исполнат критериумите за слободни лиценци и за разлика од движењата за слободен софтвер и софтвер со отворен код, тие следат филозофија на зачувување на правата на сопствениците на авторските права наместо тие да и се доделат на публиката. Сепак, ќе биде премногу едноставно само да се обвини организацијата Creative Commons за овие прашања. Со тоа што не успеале да ја постават својата агенда и компетентно да се произнесат што сакаат, артистите, критичарите и активистите имаат свој удел во нередот.“, започнува Флориан Крамер во својот (долг) текст на nettime-l кој говори за недоразбирањата околу Creative Commons лиценците.

Оваа последната реченица е можеби најзначајна за нас овде во Македонија иако артистите, критичарите и сличните многу-многу не ги засега ова прашање.

Во ситуација (реалност) кога многу малку се знае за авторските права и нивната суштина, опасноста за Creative Commons лиценците во Македонија лежи во можноста тие да станат само една лепенка на различна содржина која се појавува на интернет, или моден тренд на шизичките блогови, или бренд кој може да се користи за мачкање очи.

Текстот на Флориан е долг и има долга дискусија под него и има многу фусноти... веројатно нема многу луѓе да читаат, но за оние кои барем малку се заинтересирани го препорачувам минимум текстот на Бенџамин Мако Хил - „Кон стандард за слобода“.

Мотив за овој запис на блогов:

Метаморфозис почнале да работат
на македонските верзии на Creative Commons лиценците и се здружиле со Темплум и Контрапункт во промовирањето на истите.

Референци за Интернет содржина на македонски јазик, a во врска со темава:

Блогови каде што се споменува Creative Commons или Криејтив Комонс.

Блогови лиценцирани под некоја CC лиценца, на сервисот blog.com.mk и цел .mk простор каде што се споменува истата реченица.

Чекајќи ја новата Влада

Tags: 

Ние сме прдеж држава - ми вели. Чмаеме во утробата на еден голем и сложен систем. Понекогаш предизвикуваме тегоби, понекогаш не. На излегување, пред смртта, ќе привлечеме внимание. Сигурно ќе смрди, а можеби ќе има и бука. Но, само кратко - завршува, неколку минути потоа ќе исчезнеме во заборав.

Но, добриот ручек можебо ќе се памети - одговарам.

Избори '06

Tags: 

Кога бев мал баба ми ми раскажуваше приказни за да ме заспие. Сеуште се сеќавам на некои од прикзните, додуше во груби црти.

Една од нив е онаа за овчарот кој (не знам од кои причини) неколку пати по ред крева лажна узбуна дека волк го нападнал стадото овци. Добрите соселани неколку пати пристигнуваат да помогнат и констатираат дека момаков лаже, дека џабе трчале во ноќта до трлото, дека рогозинските ритуали им се прекинати без потреба. Така тие донесуваат колективна одлука од типот: кој го е*е овчарот. И како што обично бива (во народните приказни), следниот ден (ноќ) стадото навистина е нападнато од волк. Овчарот вика, писка, урла, бара помош тра-ла-ла... а соселаните ги нема нигде.

Кои се можните поврзаности на нашите избори со оваа приказна?

1. Овчарот се партиите. Селаните се гласачите. Овците се Р. Македонија. Партиите, секои 2, 3, 4 години, викаат да се гласа заради икс (важни) причини, и:
а) лажна узбуна е, гласачите ќе го проѕрат тоа и ќе останат да си гледаат фудбал;
б) гласачите ќе улетаат на уште една лажна узбуна;
в) волкот (кој и да е) е во трлото, ама гласачите поучени од претходните лажни узбуни одлучуваат да го игнорираат овчарот.

2. Овчарот е ЕУ, НАТО, Меѓународната заедница. Овците се граѓаните на Р. Македонија (затворени во котар). Селаните се партиите кои дотрчуваат на секој повик на овчарот, и:
а) лажна узбуна е, изборите немаат никаква врска со иднината на овците, селаните веќе го сконтале тоа;
б) лажна узбуна е, ама селаните (партиите) не го сконтале тоа;
в) волкот (кој и да е) е во трлото, ама партиите имаат попаметна работа.

3. Овчарот се граѓаните, овците во котарот се Р. Македонија. Волкот се партиите и другите елити, вакви или онакви кои мама ебаваат наоколу, селаните се меѓународната заедница и:
а) лажна узбуна е, ѓраѓаните само викаат помош ама немаат вистинска намера да си ја спасат татковината, имотот, достоинството... или што и да е тоа што им значи во трлото, селаните доаѓаат џабе;
б) лажна узбуна е, меѓународната заедница го знае тоа и не аби чевли по брбушки;
в) волкот е во трлото, меѓународната заедница (цел свет!) е во Минхен.

Ех, веројатно може да се смислат уште две-три сценарија - можеби и некое пооптимистичко: сите стејкхолдери ја знаат прикзнава и пораката која од неа треба да се извлече, пркнува работава и така натаму... но, можеби и волкот одамна го измезил ова трло, а приказната ја раскажуваат мршите и разрушените куќарки. Никој не знае што се случило со овчарот и неговите соселани.

Законодавниот дом промовира пиратерија?

Tags: 

Од денешните новости:

Јордановски на пратениците им подари ди-ви-ди

Пратениците пријатно беа изненадени од ваквиот гест на спикерот. И неговите политички противници не се сомневаат во вкусот на Јордановски и велат, сигурно ќе го вртат ЦД-то.

A1 вести со целата приказна.

Писмо до министерот

Tags: 

Го објавив на Багра на 29 март 2006 година, а сега еве го и овде. Повод: „Скомрахи“.

Отворено писмо до Министерот за култура на Р. Македонија

Почитуван Господине Министре,

Прво да Ви се извинам што Ви пишувам во ова предизборно време. Второ, да се претставам без многу перипетии: јас сум граѓанин кој редовно плаќа даноци.

Сега, зошто Ви пишувам? Пред се, сакам да Ви изразам поддршка за одлуката за кратење на буџетот на Скопскиот филмски фестивал. Фестивалот можеби нема да се одржи заради тоа и тоа е добро. Како граѓанин кој редовно плаќа даноци, мислам дека моите пари кои Вие ги прибирате по сила на Закон треба да се користат за некои покорисни работи.

Да не се разбереме погрешно, јас сакам од време на време да погледнам добар филм или театарска претстава, за што набрзо и ќе пишам, но најчесто не можам да дојдам до карти, па дури и кога ќе се наредам во ред од раните утрински часови. Тогаш ако билетарата отвара во 10 часот, веќе во 10 часот и 5 минути сите карти чудесно се продадени.

Со други зборови, добивам силен впечаток дека овие културни збиднувања, поддржани од моите пари, стануваат приватни забави.

На ваква приватна забава, Господине Министре, јас и моите пријатели бевме сведоци денес (29.03.2006) пред МНТ Центар. Како што веројатно знаете во тек е фестивалот „Скомрахи“, кој, барем според информациите на рекламниот материјал, е поддржан од Министерството за култура на Р. Македонија, а и од други нивоа на власта, и денес во 21 часот во театар Центар имаше гостување од Хрватска.

И таму, пред театарот, организаторите (или одговорните лица - навистина не знам точно кој) дојдоа и ги поделија картите на некакви свои луѓе. Три пати побаравме карти од луѓето со пликоа и три пати добивме одговор: „не може“, бидејќи картите биле: 1. за гости, 2. за студенти (а бев и студент порано, и и тогаш не успевав да добијам карти за овој настан, а сега веќе не се сеќавам на тогашните изговори) и 3. едноставно картите не биле за давање.

Не знам дали Вие го знаете одговорот на ова прашање, но живо ме интересира: зошто има огромна рекламна кампања, меѓу другото со лого на Министерството за култура, за „Скомрахи“ кога настаните од фестивалот не се отворени за пошироката јавност? Зошто да се фрлаат пари на информирање на граѓаните за нешто на кое тие не можат да присуствуваат? Впрочем, кога јас правам приватна забава, не го објавувам тоа јавно, туку праќам неколку СМС пораки и вртам неколку телефонски броеви - и тоа е тоа.

Затоа, Господине Министре, сакам да Ви предложам од другата година да го укинете буџетот за „Скомрахи“. Навистина нема никаква логика јавноста да финансира приватни забави. И додека сте таму, разгледајте ја можноста за укинување на буџетите и на другите слични манифестации - како МОТ на пример, доколку го финансирате, бидејќи и овој е се само не отворен.

Се надевам дека нема да помислите дека со ова обраќање се потсмевам или шегувам. Навистина мислам дека е надвор од памет јавноста да финансира приватни забави. Кога би се прашувал јас, сите театри и слични згради и институции во Р. Македонија би ги заменил со трговски центри, бидејќи првите вакви какви што се не ја вршат својата функција и го срамат името што го носат, а и едно е сигурно - во трговските центри ќе влегуваат само оние што ќе можат да платат и тешко дека ќе може да се протнат „некакви свои луѓе“.

Толку имав да речам Господине Министре и се надевам дека не одземав премногу од Вашето време.

Искрено Ваш,

Даночниот обврзник Новица

Btw, и GoodBytes ме цитирал. :)

Благодарам мт.ком и он.нет

Tags: 

Ова време минатата година се откажав од дајл-ап интернет. Се вратив, очигледно, заради некои е-обврски, ама еве сега пак размислувам за вадење на модемот. Цела година ништо позначајно не се смени во врска со прашањето за Интернет, цени, можности за поврзување и сл.

Ова време минатата година исто така пишував еден текст за Интернет во државава. Лајт мотивот ми беше една мисла од Тимоти Лири:

Дали не е точно дека слободата во било која земја префектно се мери со процентот на персонални компјутери во рацете на поединците?

Оваа реченица е од стар текст, од 1986 година. Сигурен сум дека ако Лири беше жив денеска ќе го речеше истото само наместо персонални компјутери ќе речеше Интернет.

Поентата која сакав да ја направам тогаш е многу едноставна: На моќниците во нашата држава (владата, големите компании, политичките партии...) им одговара низок процент на пенетрација на Интернет, (а земајќи ги предвид високите давачки за хардвер, и (релативно) низок процент на персонални компјутери во земјава) од едноставна причина што тоа значи помалку слобода за граѓаните.

Интернет е свет на краеви. И во ситуација кога средствата за комуникација внатре во земјава (не можете да отидете никаде со воз, јавниот превоз не чини, бензинот е скап), а и на релација дома-странство се никакви (визи за сегде, а често забранети влез и во земји за кои не треба виза (види Хрватска)), Интернет може да биде нашата дупка за влез во чудесниот свет на... сè. Исто така, мрежата можеме да ја користиме за соработка. Ако веќе не можам да патувам низ земјава, едно WikiWiki на Интернет може да биде одлу(и)чен дом за сеќавање на нови луѓе и мислења и остварување на соработка, соработка која (и сега ќе бидам малку оптимист) можеби ќе вроди со нешто што ќе ја турне земјава кон подобро, притоа земајќи дел од моќта на пашите. И овде не мислам на некаква политичка револуција бла бла бла, туку баш на избегнување на тие работи и креирање вредност која ќе донесе дополнителен квалитет во нашето секојдневие. Нешто во смисла на она што еднаш го имам прочитано од Линус Торвалдс, дека тој (со развојот на Линукс) нема намера да го уништи Мајкрософт - тоа би бил само ненамерен спореден ефект (цело интервју, NYT).

Значи уверен сум дека тоа што немаме доволно Интернет е свесна одлука.

И сега назад на Тимоти Лири. Човеков има пишувано многу за слободата, авторитарните режими, мислење со своја глава итн. Цитат, 1990 година:

Горбачов беше вчудоневиден кога дозна дека голем дел од советската младина, по добивањето на слобода на печатот, повеќе беше заинтересирана за НЛО-и, панк-рок, астрологија и хашиш одошто за политички прашања.

Не знам што се случило подоцна со советската (сега руска, украинска... итн.) младина, ама прилично сум сигурен дека употребата на Интернет во земјава е отприлика на ова ниво. Дури и моментално жешките места изобилуваат со работи кои се sidestepping од политичките прашања. Општиот квалитет можеби не е нешто посебно висок, но може да се најдат и некои корисни дискусии, како и иницијативи за остварување на некои повисоки цели (кои не ми се допаѓаат многу-многу). Но, сè на сè, мислам дека добри работи се случуваат на македонскиот Интернет, земајќи ги предвид ограничувањата.

Прашањето што останува е кога ќе имаме малку повеќе слобода? Викендов е викенд на бесплатен дајл-ап Интернет и заради тоа им благодарам на мт.ком и он.нет. (Секако јасно ми е дека тие ова го прават од чисти бизнис побуди.) После долго време успеав на раат да искликам повеќе хипер-врски од вообичаено, да направам catch-up, да видам што се случува - и богами има што да се види, полно работи се случуваат. Но, ова завршува денес на полноќ и се враќа стандардната шема на мала/ограничена слобода. Така, до крајот на месецов најверојатно ќе го извадам модемот, а за да останам во тек, ќе нарачам некои книги, ќе читам така офлајн и ќе чекам некој да даде одговор на горното прашање.

На крај оставам уште една мисла за македонската блогерска заедница (која сака да порасне и да се надрасне) и другите чинители на нашиов Интернет. Повторно веќе цитираниот чичко:

If you write stoned, edit straight. If you write straigth, edit stoned.

Страници