македонија

Undefined

Неколку поенти за настаните во Ѓорче Петров: Мај 2014. Со надеж дека нема да се повтори.

Tags: 

Текстот подолу е одговор на твитот на azazelo:

па уште во СФРЈ важеше„не си АЛБ ако не носиш оруж.“,наместо АЛБ да работаат на менување на оваа лоша традиција

https://twitter.com/azazelo_s/statuses/469127107197796353

и оригинално е објавен на twitlonger. Го додавам и овде заради подобро памтење.

Мислам дека е страшно тоа што го пишуваш „важеше „не си АЛБ ако не носиш оруж.“…“ не само затоа што мислиш така, туку затоа што (ми се чини) сакаш да оставиш впечаток дека многумина мислат така. (ОК, моето искуство со bullies и ножеви секогаш било со Македонци — па можеби затоа сум толку зачуден). Но, да одиме со ред.

Прво, мислам дека одлика на разумни луѓе е да го менуваат своето мислење како што нови информации стануваат достапни. На почеток имавме една приказна во медиумите (тој бил сам, се шетал, го видел точакот, тие биле 3-4, го збуфтале…). Потоа дојде другата приказна, која е и далеку поверодостојна, т.е. дури и таткото признава дека го бркале момчето (а не го вели тоа само МВР, Курир, Фокус или кој и да е спинер). Зарем вакво сознание не треба да го смени нашето мислење за настанот? Зошто е толку тешко да се помисли на самоодбрана? Дали ти мислиш дека ако некој да те брка со возило 20 минути, ќе се чувствуваш како да *не* ти е загрозен животот? Веројатно уште детали ќе излезат во јавност и ако тие се нови и различни ние би требало повторно да ги анализираме и да донесеме поинаков заклучок ако дедукцијата не доведе до таму. На пример, ако на оружјето полицијата најде само едни отпечатоци, тогаш тоа е една приказна, ако најде два пара друга, а и уште 2-3 приказни во зависност од тоа каков е ножот (што ако е кујнски и таму има отпечатоци на мајката што останале од порано?) Дали тоа ќе значи дека таткото и синот тргнале со намера за фатална пресметка со крадецот? Ова се сериозни прашања и јавноста (ние) и секако одбраната имаат право да ги поставуваат. Секако, ако камерите од болницата покажат повеќе од 2-3 лица како се борат, тоа уште повеќе ќе ги смени заклучоците што ги носиме. Можеме да се надеваме дека за сите овие работи ќе има due process и можеме да ликуваме дека никогаш нема да се дознае што се случило (пошто МВР ќе заташка, Грујо и Али ќе се договорат итн.) Но, дури и да се случи тоа, полицајците претходно сигурно ќе ја утврдат вистината. Затоа што единствен начин вистината да се скрие е таа да се знае целосно.

Второ, тоа што родителите молчат за овие факти што до сега се знаат се движи од загрижувачки до одвратно. Веројатно и таткото на Ангел ќе дојде до сличен заклучок штом му помине шокот: Секој родител што не го осудува тоа што татко му дозволил на син да тргне во некаква си потера (имал или немал стереотипи за способноста и наоружаноста на тој по кој што тргнал) треба да си ја чукне главата. За ова нема дебата. Не сум родител и не знам — но ми се чини дека јас да сум во ситуација кога синот ќе беснее да трча по некој што сакал да му украде точак ќе му влепам шамар и добриот ќотек (што ти го спомнуваш) ќе дојде од моја страна кон моето дете затоа што се занесувало да стане некаков си филмски осветник.

Трето, молкот на јавноста кон последователното сценарио кое што очигледно е организирано од партиски центар во соработка со полициски структури е уште повеќе загрижувачки, како што е и самиот чин што тие одлучиле да го прават. Не, немаат право граѓаните на Скопје да дивеат на ваков начин и полицијата не смее да го дозволи тоа. Ако имало кражби и порано не треба да ја запалат населбата. Впрочем, знаеш, кога се искрени протестите и се затоа што јавноста е загрижена — тие се мирни и се како молба, а не се насилни и како закана. Овој молк можеби ќе не` замолчи за долго време. Нема друго што да се рече освен дека стравот сега е многу, многу поголем затоа што теоретското нема кој да те брани од насилници, сега се претвори во практично. Сети се само на легендарната „Ти нема да ми го кршиш Белград“ кога некои навивачи правеа лом кај Мекдоналдс. Деновиве властите рекоа кршете. И веројатно си направија вежба во ЃП место на Криволак. (Ми се чини дека ти не твиташе ништо на оваа тема, и извини што оди ова во одговор кон тебе, но ете имаше и такви твитови, па да го додадам ова пред да стигнам до крајната поента.)

Четврто, и последно, жалам што мислиш дека Албанците се тие што треба да се борат против стереотипите. Ако си го гледала http://www.imdb.com/title/tt0106266/ можеби се сеќаваш на „ако видиш црнец со стерео, тогаш знаеш што прави — краде“. Твоето е буквално така — „ако видиш Албанец тогаш знаеш дека има скриен нож“. Ова е стереотип што го создава доминантната група: „Циганите ќе те украдат“ — му вели мајката на дететео, „Шиптарите ќе те убијат“. Исто како во црно-белите односи во САД и во машко-женските односи (т.е. феминизмот) поголемиот дел (можеби најголемиот дел) од одговорноста за надмиување на разликите меѓу групите паѓа на доминантната група (во нашиот случај на мнозинската група — Македонците). „Ако видиш жена во канцеларија — мора да е секретарка?“ — вака можеби полесно се илустрира ова. Значи, случајов на страна (затоа што како што реков во 1 може се` уште да дознаеме нови работи) тешката работа за надминување на недовербата и стереотипите е кај Македонците. А тие само што гласаа во мнозинство за опција што барем номинално не сака да преговара со другите. Би рекол на крај — во ваква ситуација, господ нека ни е на помош. Ама не сум религиозен. Со тоа толку.

Кога е тишина најлесно се слуша: За нашиот постојан молк за надзорот под кој живееме

Tags: 

Пред точно една година Арангел Ангов пишуваше за тогаш новооктриениот ФинФишер во Македонија. Сепак, темата не привлече поголем интерес. Со исклучок на IT.com.mk и НоваТВ никој друг не известуваше за откритијата од Универзитетот во Торонто.

2013 продолжи да тече со нови и нови известувања за надзорот на комунациите благодарение на работата на Глен Гринвалд и Гардијан, на основ на материјалите кои ги предал Едвард Сноуден, но ние овде речиси и да не се заинтересиравме тие за детали.

Сега конечно, можеби има нешто кон што може повнимателно да го свртиме нашето внимание. Новата книга на Гринвалд (штотуку издадена) содржи информации кои досега беа непознати. Од интерес за македонската јавност се овие две сликички:


Партнери во програмата за надзор — извор: http://en.wikipedia.org/wiki/No_Place_to_Hide_%28book%29


Фондови за партнерите — извор: Но http://en.wikipedia.org/wiki/No_Place_to_Hide_%28book%29

Погоре може да се прочита името на Македонија меѓу партнерите вклучени во програмата за надзор, како и тоа дека државава добила околу 100.000,00 долари (колку што може да се интерпретира графиконот) за своето учество во неа.

Не се надевам дека некој овде ќе постави тешки прашања до надлежните институции за тоа што значат овие откритија, кои се последиците, што, кога и колку се надзира итн. Собранието не функционира ни кога во него има 123 пратеници. А за медиумите, не се ни сеќавам дали некогаш биле, макар и малку по теорија, кучиња чувари.

Ова кратка белешка нека стои колку некогаш во иднина да видиме каде сме биле и зошто, колективно, како општество, сме решиле да молчиме.

Потенцијал за нова политичка култура

Tags: 

Дали изјавата на Зоран Заев ќе биде истрел во празно или навистина ќе се отвори поширок простор во политичките партии

Сакав да пишам нешто повеќе за наводната изјава на Заев дека СДСМ треба „да привлече(ме) повеќе луѓе надвор од нашата партија“, ама почнувам и застанувам неколку пати, па затоа еве ги кратките белешки овде:

1. Ако е вистинита изјавата (и намерата), тогаш тоа е голем исчекор на партијата кон разноликост и прифаќање на различни идеи. Како последица, тоа ќе ја направи партијата уште поранлива на напади од оние места со постегнати идеолошки основи. Исто така, од неа ќе се одлеат многу што не ги мирисаат „луѓето од надвор“.

1а. Ако е вистинита изјавата, тогаш тоа значи и дека ова е признавање на тоа дека СДСМ повеќе не е партијата на големиот капитал (ако воопшто некогаш бил? Фершпет итн.)

2. Потенцијалните луѓе од надвор ќе донесат различни општествени групи внатре и дебатата таму ќе се диверзифицира уште повеќе. Стигнувањето до единствен глас ќе станува покомплицирано.

2а. Што и да преостанува од „големите пари“ веројатно ќе замина кон ВМРО-ДПМНЕ кои секако (и по идеологија и по хиерархија) се попривлечни за таа група на луѓе.

3. За жал „експертите“ несомнено анонимни мислат дека „без единство нема успех за СДСМ“. Не знам како да замислам разноликост и единство, па ова ми личи дека некој сепак сака партија со полесно обединувачки идеи. Можеби пред да се случи расплетот, ќе има уште еден обид за посилен стисок во раководството.

A longer read од кој ќе сфатите сенешто: The Political Culture of the Democratic and Republican Parties by Jo Freeman

Што би направил Брајан Боитано на претседателските избори во Македонија? - Набрзинка за изборите 2014.

Tags: 

Па, го правевме муабетов денес на кафе со Игор во присуство на високи функционери на ВМРО-ДПМНЕ на соседната маса, така што ајде да го пишам и вака на интернет.

Најверојатниот начин Стево Пендаровски да биде следниот Претседател на Републиката е да победи во прв круг.

Втор круг ќе биде тежок затоа што ќе има и парламентарни гласања, повеќе притисоци, гужви итн. Ако воопшто има
втор круг за Стево.

Да сум јас ВМРО-ДПМНЕ ќе гледам да ги пресметам бројките во втор круг да оди Иванов и кандидатот на ГРОМ и потоа е лесна работа. Ако ДУИ навистина бојкотира, како што најавуваат, бројките веројатно може уште полесно да се пресметаат.

Според некои податоци што ги гуглам минатиот пат Иванов освоил 106.286 гласови, а Фрчкоски 63.645. Ако ВМРО-ДМПНЕ може да си гарантираат повеќе гласови од ова, тогаш може да ги поделат во прв круг (а неважечки ливчиња за Стево сигурно исто би помогнале) и битката е добиена. Некој што ги следи актуелните бројки може да допише колку е ова веројатно и возможно. (Можеби дури собирањето потписи за Иванов и за кандидатот на ГРОМ беше тест на овој модел.)

Од друга страна Стево нема шанса да победи во прв круг без поддршка од ДУИ. А СДСМ нема што баш да им понуди ним -- бидејќи горе-долу сѐ си имаат (Можеби шеф на кабинет да биде Албанец? Ама тоа и не е којзнае каква зделка). Но, иако зделки сигурно ќе се прават, тоа што ќе биде потребно е моментум дека првиот круг е клучен за многу повеќе работи од политичката кариера на Стево, па и на другите од СДСМ.

Најдобрата кладба на ВМРО-ДПМНЕ веројатно е дека СДСМ нема капацитет да направи таков моментум.

Кој е Брајан Боитано? (За оние што не знаат.)

Зошто „Гоце Делчев“ нема да го спасат студентите што живеат таму?

Tags: 

Привилегија е зборот што се чита кога ги читам сите коментари за „Гоце Делчев“

Сум бил во „Гоце Делчев“ два пати. Тоа беше помеѓу 2002 и 2004. Уште тогаш ситуацијата во домот беше очајна. Не се сеќавам точно, но ми се чини дека луѓето што ги посетив тогаш, доаѓаа порано затоа што мораа да најдат соба со некакви подобри душеци — веројатно некои на кои што може да се спие. Потоа ги преместуваа душеците од таа соба во нивната која што, ако воопшто имаше, имаше душеци од кои висеа федерите.

Несомнено, ситуацијата денес е полоша одошто што била пред 10 години. Но, факт, ситуацијата и во 2004 беше очајно лоша по било кој стандард. И факт, секој кој имал барем некаков познаник од факултет со кого скршил бар два лафа муабет знае за ова без разлика дали ги видел дистописките слики на ентериерот или не. Со други зборови ова не се вести.

А сега, еве уште нешто што не е вести: студентите што се во „Гоце Делчев“ најверојатно нема да се побунат за ситуацијата во која се наоѓаат. Не се побуниле ни во 2004, ни во 2007, ни во 2010… Во суштина назад сме на дискусијата за привилегија и во крајна линија неможноста на тие што се во привилегираната група да го препознаат тоа и да понудат солидарност.

За сите од Скопје, обидете се да сетите дали некогаш сте спиеле на душек од кој федерите бодат нагоре во вашето торзо. Или замислете дали можете да живеете со стотина евра месечно? Под претпоставка дека студентите плаќаат 55 евра за сместување во „Гоце Делчев“ и добиваат некој сличен џепарац од дома. Споредете го тоа со вредноста на леглото во просечен скопски дом, ручеците на мама и искачањето на кафе. Позицијата на децата што престојуваат во „Гоце Делчев“ практично е незамислива за било кој што се вклопува во скопскиот профил. Така, мора да ни биде јасно дека во „Гоце Делчев“ се најсиромашните наши сограѓани. Тоа се деца чии што родители немаат роднини во Скопје, немаат стан во Скопје, немаат пари за кирија за стан во Скопје или било која друга варијанта. Од дома веројатно се пратени со мислата дека во Скопје треба да учат, за да завршат и да најдат подобра работа за подобар живот. Никој таков човек нема да ја ризикува таа шанса затоа што другата опција е враќање назад во сигурна сиромаштија.

Затоа всушност повиците за тоа студентите од „Гоце Делчев“ да се организираат и сами да си помогнат се цинично ликување од класата што може да си помине (и/или си поминува) подобро. Вистинската помош треба да дојде во форма на протест на колегите кои имаат повеќе. Институциите да се напнат преку луѓето кои им се поблиски на тие институции. Со други зборови — да се покаже солидарност. Потоа сиромашните студенти ќе се придружат, а и да не се придружат —обидот да им се помогне ќе си фати свој тек. Сите други варијанти се игнорирање на фактичката ситуација и замижување пред класниот јаз.

Секако, ова не значи дека меѓу 1200 деца во „Гоце Делчев“ нема некои што се целосно свесни за ова. И тие можеби можат да застанат во првите редови. Сепак, редовите зад нив мора да ги пополни „средната класа на Скопје“.

Сонот за ЕУ: Кратко за идеја од американската Dream 9 организација

Tags: 

Минатава недела читав некои текстови и налетав на организација што се вика Dream 9. Организацијата е од САД и е место каде што се организираат млади имигранти во САД кои се донесени таму без своја воља, како деца, но кои сега мора да се соочуваат со проблемите на немање документи и слично:

Consider the DREAM activists, who are seeking a path to citizenship for the millions of undocumented young people brought to the US by their parents when they were children. Many DREAMers didn’t realize they were undocumented until they applied to college and discovered they would need to pay unaffordable out of state tuition. DREAMers have become a rallying point for immigrant rights in the US because they didn’t choose to immigrate to the US, and because they’ve been assimilated by being educated in American high schools.

извор: http://dmlcentral.net/blog/ethan-zuckerman/new-media-new-civics-bellweth...

Пробајте да ја пренесете оваа ситуација дома. Многу генерации деца се донесени во Македонија, во оваа ситуација на сиромаштија, кршење на човекови права, безработица, дискриминација… без своја воља. Нашите родители се одговорни за тоа. Вистина некои се со поголема, а некои со помала одговорност — но тоа и не е некоја утеха.

Но, зошто да не побараме од ЕУ да нѐ прими нас?

СОНеу организацијата на младите од Македонија кои немаат ништо со срањето во кое се доведени.

Зошто сме измамени со дебатата за говорот на Саше на собраниската расправа

Tags: 

„Компетентноста на говорникот не е релевантна за вистината на тоа што тој го говори.“

Ретвитајте ако се сеќавате на дебатата дали блогерите се новинари.

Не?

Една од клучните дебати за модерното новинарство е таа помеѓу Липман и Дјуи од почетокот на 20-тиот век. Двајцата Американци зборуваат за улогата на новинарството и новинарите во демократијта.

Во кратки црти, Липман смета дека улогата на новинарите е да интерпретираат случувањата за популацита која што, генерално земено, не се разбира. Тој смета дека тие се медијатор помеѓу елитите и граѓаните. Дјуи, од друга страна, смета дека јавноста е сосема способна да донесува одлуки, да заклучува и дека новинарите се само уште еден дел од таа постојана дискусија, но никако не се надредени над граѓаните, иако нивната експертиза се цени. (За повеќе — Википедија).

Зошто ова теоретско навраќање? А за што друго, ако не за надзорната расправа во Собранието на РМ и настапот на (веројатно?) единствениот опозициски новинар и реакциите што следеа по него (и на барање на @estavrevska).

Всушност дебатата е едноставна: јавноста, во светот што го сликаат двајцата Американци, е или способна или неспособна да ги разбере дејствата на елитите. Реалноста е покомплицирана и веројатно се соочуваме со нормална дистрибуција на луѓе кои можат, не можат, можат малку или не можат целосно да ги интерпретираат елитите на своето општество. Но, во обата случаја тоа што Саше Политико го кажал (и содржината и формата) е ОК. Ако го следиме Липман тогаш ни требало „оглупување на јазикот за да сфати мнозинството“. Ако го следиме Дјуи тогаш тоа само уште еден глас во разговорот и ние сме сосема способни да препознаме што се случува.

Дебатата што недостасува, наместо ова повторно наддвање кој е колку новинар и зошто, е: што можело да се направи поинаку однапред, и дали тоа што тоа не се направило ни кажува повеќе или доволно (без разлика дали тоа сами ќе го интерпретирам или некој тоа ќе го стори за нас). Така, при недостаток на деталите што, зошто и како беше расправата и кој можел да присуствува, можеме само да шпекулираме, но останува отворено прашањето зошто, на пример, првонаградениот новинар од страна на ЕК, со награда „Жан Моне“, не бил на расправата? Или некој друг… и ако била јавна расправата, некој што би дошол и непоканет.

Но, бидејќи податоци речиси и да нема, и сѐ што имаме е наддавање во обвинувања и ad-hominem напади, останува да го цитираме Роберт Пирсиг: „Старо логичко правило е дека компетентноста на говорникот не е релевантна за вистината на тоа што тој го говори. Најголемата светска будала може да каже дека сонцето сјае, но тоа нема да го затемни сонцето.“

Маските за pm2.5 честички нема да го скријат нашиот срам

Tags: 

Зошто менувањето на дневниот ред на собраниската седница за буџет нема врска со заштитата на здравјето на граѓаните на РМ

Колкумина знаат дека излегувањето со валкани гуми од градилиште е казнив прекршок? Ове е дел од некои последни измени што деновиве излегоа во Службен весник на РМ во некој закон чие што име не го запамтив. Овој закон е само дел од „зеленото“ законодавство на Македонија. Веројатно има купче закони што регулираат различни аспекти на заштита на животната средина и пропишуваат казни за прекршоци кои јавноста воглавно не ги знае. Таков е и Законот за квалитетот на амбиентниот воздух.

Да, го имаме тој закон. Можете да го ѕирнете. Има некои казни таму за некои прекршоци… сите вообичаени нешта што треба некој закон да ги содржи. Можеби и бил дополнуван и со европско знаменце. Со други зборови, пратениците (или нивните партиски шефови во краен случај) во собранието кажале сѐ што имале да кажат во врска со ова прашање. И кажувале низ подолг временски период, законот е од 2004 г. и дополнуван е 5-6 пати.

Со оглед на тоа дека загадувањето на главниот град не е нешто ново, пратениците од двете страни можеле да интервенираат и кога биле на власт и кога биле во опозиција. Но, ова е шупачки аргумент: „Кај бевте 2005-тата…?“. А каде сме 2013-тата? Во 2012 Градот Скопје излезе во медиумите со истите препораки за седење дома и невозење кола кога беше најголемото загадување. Всушност од 2012 до 2013 (цели 12 месеци) возможно било да се поднесе дополнување на законот, да се врши притисок врз сите „зелени“ институции на Републиката и конечно — да се предложат амандмани во буџетот кои ќе бидат наменети за надминување на последиците од овој проблем (ако веќе причините не може да се отстранат).

Ништо од ова не е направено. Не дека проверив, но ги гледам насловите на вестите и никаде не видов: „ние предлагавме, ама ВМРО нѐ одби“. Единствено нешто што може да се заклучи е дека естаблишментот пак си спиел, пак е изненаден, пак е штурецот од онаа приказната со штурецот и мравката.

Но, тоа не е сѐ. Како што нѐ потсетува Жижек: ако некој лаже и мами, тоа не треба да нѐ залаже — редно е да се каже дека тој е лажго и измамник. И тоа се тие луѓе од естаблишментот — политчки, бизнис, академски: тие се лажговци и измамници и денес сакаат со уште еден спин да ни го одвлечат вниманието: сакаме да го ставиме воздухот на дневен ред — ама режимот не ни дава. Брат, ебете се.

Не — за да го истакнувам очигледното: дека воздухот (како и многу други работи на заедничкиот живот на граѓаните на РМ) треба да биде секој ден на ебаниот дневен ред. Туку, за да потсетам дека денес со ова одбивате да ја работите (пак!) работата за буџетот (кој иако не толку важен како и воздухот) ќе одреди многу од тоа што ќе правиме во шупкава од земја, макар тоа и го правеле со дробови полни pm2.5 честички.

Но, ајде, дури и да успеевте да ја бутнете точката на дневен ред: што потоа? Ќе речевте дека дишеме ѓубре? Дека пред 7 години воздухот не бил толку загаден? Што? Што воопшто може да се рече и да се противречи на таа тема? Не дека не е потребна дебата, но навистина од говорница, со реплики, со тропање и глупирање? Можно ли е некоја група на луѓе да е толку кусогледа? Ако можете на ист начин да си ги качувате платите и да си ги простувате казните, па некои други усерувања од земјава да не ве допираат, ваљда не сте тотални идиоти и гледате дека сепак — го дишете истиот воздух и со најугнетуваниот работник во македонските sweatshops.

Затоа да кажеме кратко (и гласно кој колку може): дебатата за воздухот на собраниската седница за буџет е дување пепел в очи на тие пар или неколку луѓе што останаа да следат што се случува со мизерните животи на сите нас. Треба да гризете во собрание за да се прикажа каков-таков отпор кон уште еден глупо-крадлив буџет. А за воздухот, вашето министерство за животна средина во сенка треба да штанца пријави до надлежни органи секој ден, а вашите бизнисмени што загадуваат да ги натерате да купат филтри.

И ред е да си кажеме (да си признаме тапкајќи се по рамо): ова не се случува затоа што во Македонија пак сѐ е business-as-usual: едните демек побаруваат нешто од корист за граѓаните, другите демек одбиваат, се ќарува по некој маргинален поен и си шибаме сите во заборав.

Нека има безброј TEDx-ови во Македонија

Tags: 

TEDxСкопје како платформа за квалитетен јавен говор и инклузивна дебата.

Еден цел ден по TEDxCity 2.0 што се одржа во Кинотеката на РМ и сѐ уште не сум прочитал никакви реакции на темата. Па еве јас ќе бидам прв(?!).

Навраќањето на стари идеи секогаш е згодно затоа што можеме да видиме дали тие сѐ уште звучат добро како првиот пат. Така и со TEDxСкопје. Во една реченица, барем за мене, единствениот начин како на TEDxСкопје да се гледа како на успех е тоа да се гледа најамбицизно — како платформа за квалитетен јавен говор и инклузивна дебата. Затоа што едноставно сѐ друго се детали што привремено го окупираат вниманието и на долг рок не се воопшто важни.

Кога велам детали мислам на тоа дали стримот бил добар или не, дали хотспотот штуцал или не, климатизацијата била тивка или не, и дали или поточно колку пати имало несреќни кликања на презентациите и слајдовите потрчале напред. Кога велам детали исто така мислам и на тоа какви биле темите. Сплетот на околности сакаше првиот TEDx во Скопје да има 4 говори поврзани со технологија и уште 2-3 кои што вклучуваа употреба на технологија. Но, луѓето што се бават со ИКТ вчера (веројатно?) беа разочарани. Темата, која што дојде спакувана со лиценцата од TED.com, беше за градот и архитектите доминираа во списокот со говорници. Просто, не мислам дека било што од ова е неуспех за домашното организирање на TEDx настани.

Имавме среќа, или можеби само околностите беа такви, што TED, а не некоја друга конференција го фати окото на јавноста и стекна доволна популарност овде. А TED доаѓа со определени правила на игра, формат за презентирање и начин на водење дебата. По мое мислење токму овие работи му недостасуваат на домашниот јавен простор, и тоа и како поединечни вештини и како групна пракса.

Оттука тоа што ни треба е TEDx настан секоја година или можеби и секои шест месеци. Темите не се важни, локацијата не е важна, квалитетот на интернет врската не е важен. Важно е луѓето што ќе презентираат да ги совладуваат вештините за презентирање на идеи пред јавност во (тој арбитрарно одреден, но ефективен како правило) TED формат: кратки и јасни говори, чисти слајдови, комуникација на идејата на едноставен начин. Важно е и луѓето што ќе слушаат — публиката — активно да учествува во таа размена на мислења. Да се чуе другиот, да се размисли за тоа и да се одговори — на тедовски начин— на начин што нема да биде конфронтирачки и ad-hominem. Тоа е тоа што ни недостасува овде, денес и веќе некое подолго време. И токму ова е најголемиот товар за организаторите на TEDx настаните. Тоа е и најголемиот предизвик за сите нас.

Но, ако има едно нешто што можам да го забележам како неуспех од 2010, тоа е несподелувањето на знаењето за што сѐ треба да се направи за да се организира една ваква конференција. Тоа е потфат кој одзема многу време и know-how-то може да биде корисно за секој што би сакал да организира TEDx настан. Моделот на Википедија, документација за слободен софтвер и слично е очигледниот пат по кој што треба да се оди. За среќа нема профитна компонента во лиценците за организирање на овие настани, па нема зошто да ги криеме овие информации. Напротив, прирачникот за организирање на TEDx настан треба да го направиме јавно добро — секој да може да го користи и ничие користење да не ја попречува достапноста за другите. Оваа идеја беше на масата кога го завршивме TEDxСкопје во 2010. Но, не успеавме да ја спроведеме. Останува да видиме дали по вториот настан ќе се поправиме.

Ова е висока цел која што никој не бара да си ја поставиме пред себе. Но, мислам дека единствениот начин TEDxСкопје да биде успешен е да биде амбициозен до крај. Се сеќавам дека во ‘90-тите, во добата на пиратското радио, популарен беше слоганот — нека расцутат илјадници антени. Мислам дека така треба да биде и сега — нека има безброј TEDx-ови во Македонија.

Магливата перспектива на либералните вредности

Tags: 

За спектарот на секуларни вредности и партискиот двобој

Кога за Дневник Влатко Ѓорчев изјавил:

Се надеваме на поддршка од што е можно повеќе партии затоа што бракот меѓу маж и жена е универзално прифатлива вредност во Македонија.

и

Последниот предлог не припаѓа во корпусот политички или етнички прашања, тоа е граѓанско прашање и е општоприфатена вредност.

Тој бил многу близу до македонската реалност. Во истражувањето спроведено од страна на МЦМС пред 3-4 години, јасно може да се видат овие прифатени вредности во однос на хомосексуалноста кај мнозинството граѓани. Без свежи податоци, би се обложил дека неодобрувањето е зголемено како резултат на постојаната непријателска кампања кон оваа група на граѓани.

90% од граѓаните на Македонија — што ќе рече од целиот политички спектар — мислат дека хомосексуалноста е неоправдана. Но, ова не е текст за застапување на страни, па нема да пишувам за тоа дали овие статистики се добри или лоши. Ќе се задржиме само на политичка стратегија и претставувањето на граѓаните.

Веќе знаеме кој е ставот на ВМРО-ДПМНЕ. Иницијативата е нивна. Има изјави од нивни високи претставници дека нивниот став за брак е единствено помеѓу маж и жена. Исто така го знаеме [стариот] став на СДСМ — дека се против истополови бракови. Од каде тогаш двоумење сега и зошто овој уставен амандман не би поминал?

ВМРО-ДПМНЕ нема што да изгуби од оваа иницијатива. Веќе предложија и јасно кажаа кои се нивните вредности. Ако добијат поддршка — победуваат. Ако не добијат — победуваат пак, бидејќи заслугите за иницијативата се нивни, а кон нив ќе ги додадат и обвинувањата за другите партии дека одат против традицијата на општеството и вредносниот систем за ситни политички поени. Или просто — ќе бидат жртви, а жртва секогаш носи поени.

ДУИ и ДПА исто така можат само да добијат. Ако измените одат во пакет со некои други измени — победа. Ако не, сигурни поплаки за мнозинската [македонска] хегемонија, што носи поени.

СДСМ од друга страна има што да изгуби. Ако ја поддржи иницијативата ќе оди во записник дека соработувала со ВМРО-ДПМНЕ што сигурно ќе предизвика незадоволство кај некои членови. Ако ја поддржи иницијативата исто така ќе го навлече на себе незадоволството на малата преостаната либерална јавност. Ако СДСМ не ја поддржи иницијатива, тогаш ВМРО-ДПМНЕ ќе го истури својот PR против нив и што веројатно ќе влијае лошо на нивниот имиџ. Исто така, неподдржувањето може да предизвика незадоволство кај она членство што припаѓа во 90% што не одобруваат хомосексуалност во земјава. Затоа единствената безбедна статегија на СДСМ [што може да се види во истиот текст од Дневник] е одржување на статус-кво, т.е. избегнување на било какво [бар сега за сега] формално изјаснување во врска со прашањето.

Од СДСМ остануваат на ставот дека прашањето што го отвора власта за менување на Уставот, за дефинирање на бракот, бара поширока и подолга јавна и стручна дебата.

Тоа што СДСМ има проблем со утврдувањето на свои принципи и вредности не е ништо ново. Всушност, тоа е нивниот најголем проблем и веројатно ќе им треба уште долго време да го решат.

Кога гласањето за иницијативата би се одржало сега — без претходно договорен исход — веројатно сите четири водечки политички партии ќе постапат така што ќе максимизираат корист или минимизираат загуби: ВМРО-ДПМНЕ дека се последната одбрана на вистинските вредности и дека се саботирани, СДСМ едноставно нема да гласаат за да не влезат во преиспитување на своите ставови, ДУИ и ДПА дека не ги добиваат правата што ги бараат за Албанците.

Но, што станува со останатите 10% од граѓаните? Ваква поставеност на политичките партии го остава без преставници тој [мал] процент на граѓани кои ја одобруваат хомосексуалноста [и можеби другите секуларни вредности наведени во истражувањето на МЦМС].

Очигледниот одговор е политичко организирање околу [некои од] овие прашања. Но, и ова носи голем товар во претпоставката дека овие вредности кои можат да обединуваат ќе бидат посилни од оние кои веќе со години разединуваат.

Можеби партијата треба да се вика „Спроти ветрот“.

Страници