идеи

Undefined

„Идору“ и „Црнила“ (уште стари белешки)

Tags: 

Некде во 1998/1999 ја читав „Црнила“ од Коле Чашуле, бидејќи беше задолжителна литература за средно образование. Истовремено ја читав „Идору“ од Вилијам Гибсон. Несомнено, двете книги имаат различни теми: за првата можете да видите овде, а за втората можеби овде.

Она што ми остана интересно, ете и после толку време, а што веројатно има врска со тинејџерското гледање на нештата, е односот кон идолите, кој ми се чини е некако допрен и во двете книги.

Во „Црнила“ младото момче го убива својот идол, додека во „Идору“, младата протагонистка му помага на својот идол.

Мене ми се чинеше интересно да се измешаат овие две дела токму околу ова прашање: воведување на ликот на Колин Лејни - човекот што може да препознае т.н. nodal points - т.е. да каже што ќе се случи наскоро бидејќи може да ги следи информациските токови.

Ако ја градел татко ти, лесно ќе се договориме

Tags: 

Не се сеќавам зошто точно сум почнал да го пишувам ова (пред околу еден месец), ама белешкиве стојат и зошто да не се објават (какви-такви).

Насловот е поговорка која често се врти по скопските улици за време градежниот бум (се разбира).

Слична поента се открива во „Диво месо“ од Горан Стефановски (сцена 8):

Димитрија: Ти ќе продаваш тоа што самиот ќе го спечалиш и изградиш. Овде не чепкај. Ова е мое.

Стево: Ќе ни биде платено и преплатено.

Димитрија: Никој мене не може да ми плати. Кој ќе ми ги плати нозеве? Од оваа чатија паднав.

Стево: Не зборуваме сега за нозете.

Димитрија: Ете, јас мислам дека токму за нозете зборуваме. И само за нив.

Колиер, па Рузвелт

Tags: 

Elections determine who is in power, but they do not determine how power is used. (од A Charter for Democracy.)

и

The first truth is that the liberty of a democracy is not safe if the people tolerate the growth of private power to a point where it becomes stronger than their democratic State itself. That, in its essence, is fascism — ownership of government by an individual, by a group or by any other controlling private power. (од Simple Truths message to Congress.)

За изборот и изборите

Tags: 

Има, нормално, две гледишта за изборите што ја чекаат Македонија во јуни.

Првото е тоа на владеачките партии и воглавно граѓаните кои се нивни поддржувачи. Нивното гледиште може да се сумира вака: Изборите се нормална работа во една демократска држава и опозицијата има секакво право да бара избори. Ако владата е сигурна во своето добро работење, како што е во случајов, тогаш изборите ќе бидат уште една потврда за тоа. Опозицијата може да се лути или да негодува, но секој што губи има право да се лути, а кај нас посебно затоа што тој некој губи во континуитет и патем има потврдено лоша репутација. Сепак и таквото негодување и разногласие не треба да биде чудно во демократија. Сѐ на сѐ политичкиот живот продолжува.

Второто е тоа на опозициските партии и воглавно граѓаните кои се нивни поддржувачи. Нивното гледиште може да се сумира вака: Ова не се само уште едни избори. Ова се „изборите“. Се одлучува за иднината на земјата. Моменталните владеачи ја довеле државата до пропаст со расипничко однесување, злоупотреби на моќ и други јасно одредени практики на лошо владеење. Значи ова не се избори што се вообичаена трка за освојување на власт, туку се избори за спасување на државата што се наоѓа на работ на бездна. Лошото владеење мора да заврши овде и сега и граѓаните, а посебно оние неопределените, треба да го завршат својот дел од работата. Во спротивно, најмалку што треба е да им биде јасно дека одговорноста за мрачната иднина што следи ќе биде (и) нивна.

Првото гледиште не бара дополнителна анализа – барем за мене. Можеби можеме да дебатираме за некои работи од начинот на кој партиите ги третираат своите изборни соперници, јавните настапи и слично. Но, тие остануваат прашања од втор ред (и се дел од изборното шоу), ако веќе се согласуваме дека изборите се „business as usual“.

Од друга страна, второто гледиште бара барем малку анализа. Прашањето овде не е дали е во ред човек да има гледиште дека државата е пред бездна и работите мора да се сменат. Прашањето, исто така, не е дали може да се приберат факти што можат да го поткрепат таквото гледиште и да се искористат за придобивање на потенцијални гласачи. Туку, прашањето е дали, ако сето тоа е навистина така, човек поседува вредности кои се предуслов или гаранција за да ги смени работите.

Да го илустрираме ова со пример: Ако од опозициската говорница ја критикувам Владата бидејќи од Законот против дискриминацијата ги изоставила хомосексуалците, прашањето е дали моите вредности се такви што хомосексуалците во Македонија ќе ги добијат сите граѓански права штом бидам избран, или пак моето критикување е само заради критикување? Тоа што на јавноста ѝ се познати нормативните ставови на актуелната власт во врска со ова прашање, може да ме стави „во тесно“.

Добро, можеби ова е маргинално прашање – сепак допира малубројна група граѓани. Што правиме со другите посеопфатни прашања што ги допираат сите? Полициска држава, надгледување на граѓаните, лустрација, контрола на буџетското трошење? Кои се вредностите од кои човек од опозицијата поаѓа во врска со овие прашања? И, ако има такви вредности, зошто не се преточени во предлог-закони што ќе бидат изгласани на првиот работен ден на новото собрание? На пример, закон со кој сите тајни досиеја ќе се стават на интернет?

Сега, зошто се вредностите важни? Ако опозицијата тврди (а тврди) дека власта е авторитативна и има поставено и разработено механизми за замолчување на новинарите, за местење на тендери и избори, за неодговорно трошење на буџетски пари, за богатење на партијата итн., тогаш таа треба да докаже, или барем да покаже, дека штом ќе дојде на местото на власта, ќе има од каде да тргне – од своите вредности – за да го промени сето тоа. Во спротивно, личи како опозицијата да сака да ги обуе истите авторитативни чизми што ги овозможуваат сите критикувани работи и реката, малку – колку што има време, бидејќи државата е пред бездна, да ја сврти на својата воденица.

Признавам, не сум претерано добар во политички анализи и многу порадо би пишувал за опасностите од ACTA, но дефинитивно би прочитал текст од некој постручен за вредностите на оние луѓе од опозицијата кои имаат прилика идеите да ги спроведуваат во дела, пред сѐ во општините.

Македонскиот народен мудрец vs. светот

Tags: 

Помина некое време откако последен пат го агрегирав мудрецот овде. Во меѓувреме му отворив tumblr.

Првата серија: http://novica.softver.org.mk/node/562
Втората серија: http://novica.softver.org.mk/node/570

TEDxSkopje - една година потоа

Tags: 

Вчера се случи објавата на последните три видеа од TEDxSkopje 2010. Скоро една година откако разговарав за идејата за TEDx со Илина (поздрав!), TEDxSkopje 2010 е завршен (или ќе заврши во следниве 24 часа со качувањето на остатокот на видео материјалите на интернет). Тоа е добра временска дистанца да видиме (со препознатливите зборови на Мисирков): „Шчо напраифме и шчо требит да праиме за однапред?“

Мојата лична мотивација да се зафатам со TEDx беше да видам дали може да се направи, се разбира, во Македонија. Под „да се направи“ мислам на тоа да се организира настан што ќе ја постави сцената за поинаков (пред сѐ квалититативно) говор во јавната сфера. Денес, додека ги средувам впечатоците од вчерашните видеа, мислам дека тоа сме го постигнале. Ми требаше оволку време да го заклучам ова бидејќи јас на овие презентации всушност и прв пат ги гледам говорите на 12-те TEDx-совци. Затоа посебно мили ми е што вчера видов дека Небојша Вилиќ во својот говор ја допрел темата за јавниот настап.

Уште еден говор, оној на Клајд Масгрејв, прекрасно се надоврзува на тоа што се случуваше околу TEDxSkopje, почнувајќи од првите средби со идеи, па до последниот кадар што се монтираше. Идејата дека треба да им се помага на луѓето без да се бара нешто за возврат совршено се вклопува во приказната на триесетина луѓе кои одвоија од своето време, знаење, вештини и пари за да го смислат, спроведат и овозможат TEDxSkopje. Причините? Забава и задоволство. И овие две прецизно сумираат една од поентите на говорот на Никос Чаусидис.

Очигледно овие три говори имаат поголемо лично значење за мене. Не ги издвојувам како „објективно најдобри“, ниту пак ова е некаков заеднички став на целиот тим на TEDxSkopje. Ова нека биде мало појаснување, за некој од другите говорници да не се најде погоден. Патем, почнувањето и завршувањето по распоред беше уште еден личен приоритет.

Па, што следи?

Најлесно би било да се каже дека следи потрагата по говорниците за TEDxSkopje 2011. Но, за мене поважно е ширењето на квалитетот на јавниот говор и настап што TEDxSkopje помогна да се создаде, било тоа на интернет или во физички простор. Вторава работа секако е и поголем предизвик, па се надевам дека ќе причинува и поголемо задоволство.

За крај, ќе се вратам на Небојша Вилиќ, кој во својата завршна мисла, згодно, исто како и Роп Гронгрип на 27c3, ја цитираше Маргарет Мид: „Never doubt that a small group of thoughtful, committed citizens can change the world. Indeed, it is the only thing that ever has.“

Во предизборен режим: Пол Колиер - Милијардата од дното (пак)

Tags: 

Се надевам текстот на англиски нема да пречи:

A Charter for Democracy (стр. 146)

Since the fall of the Soviet Union democracy has spread rapidly across the developing world. Political scientists actually measure it. There is an index called Polity that rates the degree of democracy on a scale from 0 to 10. In the 1980s the average developing county scored only around 2; now the average is around 4.5. However, to date, this transition to democracy has been defined overwhelmingly in terms of elections. This has been inevitable. Electoral competition can be introduced with great speed even in the most unpromising bottom-billion conditions, such as Afghanistan. As the prospect of elections moves toward becoming a reality, many individuals and groups have incentives to behave in ways that facilitate their introduction: they form political parties as a means to acquiring power. But remember, elections are not enough. Electoral competition can make things worse, because patronage will often win out over honest politics in the struggle for votes—recall the survival of the fattest.

By contrast, checks and balances take time to introduce, and they are political orphans: those parties that expect to rule have a direct interest in frustrating their introduction, and the entire political class stands to lose if patronage politics is made infeasible. Elections determine who is in power, but they do not determine how power is used. Because of the different time scales for elections and for checks and balances, the instant democracies must almost inevitably go through a phase in which electoral competition faces few restraints. The real issue is whether this is merely a phase or becomes a permanent feature of the polity—whether these countries get stuck with a parody of democracy.

Суперхероите и новинарството

Tags: 

Забележав нешто интересно:

In Metropolis, Superman (as Clark Kent) works as a reporter at the Daily Planet.

Captain Marvel is the alter ego of Billy Batson, a youth who works as a radio news reporter.

Over the years, the Peter Parker character has developed from shy, high school student to troubled but outgoing college student, to married high school teacher to, in the late 2000s, a single freelance photographer, his most typical adult role.

Можеби има и други примери, но и од овие е доста да се забележи како американската поп кулутра ги цени новинарите.

Суперхероите се новинари, или новинарите се суперхерои?

Тешко прашање и за Македонија.

Саботна лектира: Premediation

Tags: 

Не се сеќавам како, но изминатава недела сум налетал на еден нов блог: http://premediation.blogspot.com/, пишуван од Ричард Грусин од Универзитетот во Висконсин.

Имав 4 текста отворени, и со ништо посебно друго за правање вечерва почнав да ги читам (заедно со другите 30-тина јазичиња што изминатава недела се насобрале во Firefox-ов).

Ми се видоа интересни, па да ги споделам. Не се чувстувам доволно информиран да пишам нешто со свои зборови на темите што ги отвара Ричард.

Еве ги текстовите (врски и цитати):
Violence, Agency, and Technical Mediation in Arizona

...an angry man who finds a gun becomes a different agent that an angry man without one; the alliance of man and gun produces the potential for a different action than an angry man alone, transforming the possibility of say violent words or physical violence into the possiblity of gun violence. Similarly a gun on the shelf of a gunstore is a very different agent than a concealed weapon brought to an Arizona Congresswoman's meet and greet.

Jared Lee Loughner and the Affective Contagion of Violent Rhetoric

In his brilliant 2008 book, Affective Mapping, Jonathan Flatley details the ways in which Heideggerian stimmung, or mood, and Raymond Williams' structure of feeling, describe how individual and collective affect can be influenced by the affective environment created by natural, social, cultural, and technical factors. Mood, Flatley argues, extrapolating from Heidegger, is how "historical forces most directly intervene in our affective lives." Flatley follows Heidegger (whose experience in Nazi Germany made this evident almost daily) in seeing moods as "an atmosphere, a kind of weather," which are not inner states but work through us both individually and collectively. "Stimmung is a collective, public phenomenon, something inevitably shared. Moods constitute the 'way in which we are together.'"

Egypt, Premediation, and the Liveness of Futurity

What is interesting about the emphasis on liveness in the media coverage of the Egyptian demonstrations is that, unlike many earlier global media events, the focus on liveness is less about immediacy and real-time coverage than it is about trying to determine where these events are heading, what the future will bring. Think, for example, about two major live media events from the summer of 1997, internet and televisual coverage of the Mars Pathfinder's unmanned exploration or the fatal vehicle crash that killed Princess Diana. These late 1990s remediation events emphasized the immediacy of globally networked telecommunication and its hypermediacy in various media formations--the story was immediacy, connectivity, and real-time coverage. In premediation events like those unfolding in Egypt, the story is much more focused on potentiality, or the liveness of futurity.

Was Egypt an Internet Revolution?

While I have no patience with utopian technologically determinist claims that social movements like those currently under way in the Middle East are caused by Facebook or Twitter or YouTube or mobile phones or cable news networks like Al Jazeera, I have even less patience for the stubborn resistance of Gladwell, Rich, and others to the idea that these social media networks have little or no effect on the ongoing events in the Middle East. We do not have to deny the amplifying, intensifying, and co-creative effects of social media in order to recognize the mass popular movements in the Middle East as the expression of revolutionary fervor or agency.

Pages