IT.com.mk денес пренесува опширен разговор со нашиот Арангел Ангов за тоа што е НСНД и што би можело да се очекува на крајот на мај во Охрид. Од текстот:
„Nista se nece dogoditi” е анти-конференција првпат стартувана во Сараево во март 2007 година на електро-техничкиот факултет каде се собраа хакери од Босна, Хрватска, Македонија и Србија. Oд тогаш кога и каде и да се одржуваат овие локални хакерски настани тие се отворени за сите ИТ ентузијасти за слободен софтвер, GNU/Linux, секакво софтверско и хардверско хакирање, микроконтролери, роботи, програмски јазици…
Ако дочитавте до тука, тогаш треба да дојдете. :-)
На 1.8.2007 година дописникот на Утрински од Париз испратил еден многу позитивен текст за Саркози до својата редакција во Скопје. Текстот го има во архивите на Утрински. Се вика: Маестралната уметност на владеење на Саркози. Не се сеќавам што тоа друго сум правел пред Илинден 2007, освен што блогов забележал преработка на текстот во македонски контекст. Па бидејќи се избори, и така весело е, еве уште еден репринт од архивите на airborne.
Пред да продолжите со читање, задолжително видете го текстот од Утрински весник.
Маестралната уметност на владеење на Груевски
Скопје - Откако дојде на премиерската функција во Македонија Никола Груевски секој ден изненадува, па и неговите противници признаваат дека потезите кои ги влече не ги остава рамнодушни Македонците. Никола Груевски е на сите страни, во Брисел, во Трново, Скопје, на Водно, во Охрид, новинарите се опсипани со комуникеа од Илинденска бб и преку нив Македонците се запознати со сите постапки на нивниот сеприсутен премиер.
Никола Груевски, исто како и за време на предизборната кампања за чија оркестрација се интересираа дури и штабовите на американските претседателски кандидати стана вистински мајстор во уметноста на владеењето и комуникациите. „Тој го надминува се' она што ги имавме видено до денес“, пишува колумнистот на еден од најтиражните македонски регионални весници „Република“.
Премиерот кој сака да го промени начинот на владеење, по првите денови поминати на Илинденска бб изгледа дека успеа, барем засега. Тој не го слуша државниот апарат, техноструктурите, кои во една технократска да не речеме бирократска држава како Македонија, сака да провери се', Груевски секојдневно испишува по едно поглавје од уметноста за владеење. Македонските коментатори се согласуваат дека тој веќе успеа во едно: да му завидуваат. На последниот самит на Нато во Охрид, тој ја претстави Македонија во одлично светло и лобираше за прием во светската безбедносна организација иако тоа не беше на агендата. Заедно со министрите, без разлика на полемиката предизвикана во Македонија, спроведува компјутеризација на училиштата во Македонија. Тој е еден од творците на даночната реформа во Македонија. Начинот на неговото делување е одраз на еден нов стил на владеење.
На внатрешен план неговиот стил исто така ги дезориентира Македонците. Изборот на социјал-демократот Ивица Боцевски за гласноговорник на Владата, иако главниот збор го има Груевски, потоа на Габриела Коневска Трајковска (без политички стаж) за вицепремиер и раководител со секретаријат за европски прашања, кооптирањето на млади кадри, како Зоран Ставревски и Миле Јанакиевски, назначувањето на еден од ретките „преживеани“ политичари од социјализмот во Министерството за правда ја докрајчи македонската опозиција.
Груевски не ги заборави ни обичните Македонци. Тој беше со селаните кога им беше најтешко - кога оганот, беснеејќи по локалните шуми, пламтеше пред нивните черги. Премиерот на македонската држава не запира никогаш – тој беше со јуниорските репрезентивци во мал фудбал за да им го честита трофејот, а на 2 јуни на скопското сајмиште на концерт на Зубин Мехта, чија организација ја побара лично тој.
Гледајќи го како владее и работи се добива впечатокот дека неговите министри имаат многу мака да го следат. Министрите мораат да се задоволат со улогата на извршители на програмските определби на Груевски. Тие што се сведоци на апсењата од висок профил, и покрај негодувањата, видоа дека македонските граѓани го одобруваат ловот на криминалците. Анкетите велат дека конечно во Македонија се врати оптимизмот.
Пред ваквата раздвиженост на премиерот, македонските набљудувачи на политичката сцена, како коментаторот на „Република“ се запрашуваат:
„Дали Никола Груевски е човекот кој прави премногу или човек кој се сака самиот себеси премногу? Би рекле, дека тој е политичка ѕверка хранета со чувството за стратегија, со тактичката грижа и жедта за резултати, кој оди нанапред не барајќи да се заштити“. Накратко, како што пишува „Република“, Груевски ја презема одговорноста за сите негови и за потезите на на Владата. Затоа работливиот Груевски го зафаќа целиот медиумски простор. Македонците можат да следат како се пилотира државата, речиси во директен пренос.
Додека се возев денес во еден од новите автобуси на ЈСП некако се присетив на молбите на директорот на македонската компанија „Санос“. Тој јавно ја повикуваше македонската влада да ја одбере оваа македонска компанија за набавката на новите автобуси.
Не сакам да отварам некаква дебата за моралната исправност на одлуката за набавката таква каква што е, ниту пак за можните неправилности во набавка што треба да се спроведе согласно закон.
Но, затоа еве една мала економска анализа.
Да претпоставиме, како што љубат да речат економистите, дека јавната набавка е целосно исправно спроведена, дека нема неправилности и скриени информации, дека е транспарентна и непристрасна.
Да претпоставиме, исто така, дека компаниите што наддаваат работат комплетно според законите, сите вработени им се пријавени, редовно плаќаат даноци во своите земји, немаат скриени приходи и слично.
Ако суровините потребни за производство на автобуси се достапни на слободен пазар (на пример можеби светска берза), тогаш цените со кои компаниите ќе наддаваат ќе зависат единствено од нивните способности и перформанси на пазарот т.е. од нивната конкурентност. Нивната конкурентност пак е функција на трудот, капиталот и технологијата со која располагаат, и можеби некои (за фирмите) екстерни фактори (како што се на пример царините).
Значи, ако „Санос“ не може да победи на тендер во услови опишани погоре, тогаш тој не е доволно конкурентен, но - тоа е тоа нели - во капитализмот победуваат најдобрите.
Само што „Санос“ е македонска компанија која работи со трудот што го купува на македонскиот пазар на труд и капиталот што го купува од македонските банки, и според правилата што ги пропишува македонската влада. Ако оваа компанија не може да победи на тендер во Македонија, тогаш каква порака им испраќа Македонија:
1. На потенцијалните инвнеститори за тоа каков квалитет на бизнис може да имаат ако инвестираат овде;
2. На странските донатори и кредитори кои со години наназад вложуваат пари во реформирањето на разните делчиња од економијата за таа да стане поконкурентна;
3. И, воглавно, на сите заинтересирани за успешноста на реформите што се спроведуваат?
Денес е петнаестиот ден откако ја доставив претставката до УКИМ. Тоа е првиот рок што го остава Законот за одговор на претставки, а и две недели се добар период некакво сумирање, па еве преглед на тоа што до сега (знам дека) се случи.
Како повторување, целта на претставката е универзитетот да ги направи достапни на интернет обрасците за комуникација со него и тие да бидат бесплатни. Постојат неколку причини зошто сметам дека досегашната практика на УКИМ е погрешна: 1. Колку што ми е познато ниту една друга државна институција не наплаќа за обрасци; 2. Цените се високи, а обрасците се наменети за група на граѓани што во прицнип се смета за сиромашна; 3. Цените се арбитрарно одредени, т.е. не ја одразуваат вистинската цена на чинење на хартиите и печатењето, што некако мириса и на комерцијален потфат околу печатењето и дистрибуцијата на обрасците.
Обрасците и сѐ околу нив е во надлежност на универзитетот што значи нивната судбина е во рацете на универзитетското автономно донесување одлуки.
Сите овие поенти се вклучени во текстот што на хартија го доставив до УКИМ и потоа го објавив на интернет со цел некој друг студент што исто така смета дека начинот на кој што мора да се дојде до пријави е погрешен да достави претставка до архивата на УКИМ.
За претставката го известив студентскиот правобранител, пред сѐ за тој да биде информиран и во тек. Човекот се покажа како коректен и разменивме неколку пораки за евентуалното негово службено вклучување во постапката. Како што му реков и нему, во моментов не мислам дека службено вклучување на студентскиот правобранител е нужно, но го поканив како студент да ја испрати претставката до УКИМ ако лично се согласува со тоа што во неа го пишува.
Исто така ги контактирав луѓето од Слободен индекс да испратат претставки. Колку што може да се заклучи од разменетата е-пошта, тие како група одлучија да не испраќаат претставки. Исто така, претставкава (или нејзините цели), колку што ми е познато од тоа што читам, не е интересна на уште една група - Академска слободна комуникација (чија поштенска листа за жал е затворена за јавност). Признавам, не сум ги прочитал мисиите на двете групи за да знам дали нешто вакво може да биде дел од нивната работа. Затоа само пренесувам што се случило, и не судам дали тоа е исправно или не.
Сите овие активности го привлекоа вниманието на уште една група - професорите кои се обединети околу списанието VoxAcademica. Нивна желба е во следниот број на списанието да отпечатат нешто во врска со темата користејќи ги текстовите што се објавени на овој блог. Јас се согласив со нивниот предлог.
Исто така, приватно бев информиран дека целава работа привлекла многу like-ови на Facebook. Не сум видел ништо од тоа бидејќи немам сметка таму, но и така и вака фејсбук активизмот не е нешто што е посебно интересно.
Сѐ на сѐ, колку што ми е познато, до овој момент ниту една друга личност што е студент на УКИМ не испратила копија од претставката до универзитетот.
На 26.04.2010 година локалната гико-хакерска-слободен-софтвер заедница организираше паралелна прослава на светскиот ден на интелектуална сопственост. Вообичаено, во Македонија овој ден се одбележува со палење на музички дискови на Дрисла и некој пригоден говор од претставници од надлежните институции. Лани ние пуштавме музика на 103ка и имавме некоја мини дебата / видео проекција во КИКА.
Оваа година не стигнавме да се организираме како минатиот пат. Сепак, текстот што по повод овој ден го напишав лани, нималку ја нема изгубено релевантноста и сѐ уште е актуелен. Затоа денес, една година подоцна, еве го во целост во продолжение:
Скоро 200 години се поминати од денот кога Томас Џеферсон, еден од татковците на САД, во своето писмо до Ајзак Мекферсон ќе напише: „Оној кој добива идеја од мене, добива упатство без да ме осиромаши, исто како што оној кој од мојата ламба ќе го запали својот оган, добива светлина без да ме затемни мене“.
Денес Соединетите држави и голем број од нивните корпорации се најревносните заштитувачи на идеите преку концептот за интелектуалната сопственост. Ставовите и интересите на големите корпорации со силно лобирање се преточуваат во политики на владите и меѓународните организации. Дел од ова сеопфатно лобирање е затскривањето на различните типови на регулација за информациските добра во терминот „интелектуална сопственост“. Во него се кријат авторското право и сродните права, патентите, трговските марки, жиговите, дизајнот... Постојат различни закони за сите овие, и целта на секој од нив е различна. Но, за пропагандата наједноставно е да ги нарече сите тие интелектуална сопственост и пирати сите луѓе кои на било кој начин прекшиле некоја од сѐ поекспанзивните одредби за заштита, поистоветувајќи ги со стереотипот за крадци и убијци.
Не е потребна длабока анализа за да се открие проширениот опфат на законите. На пример, законот за авторските права (популарниот копирајт) започнал како индустриска регулација. Неговата единствена цел била да им даде поттик на издавачите да прават општествено корисна дејност (издавање на книги) со тоа што им давал временски ограничен монопол над издавањето на некое дело. Тој ги регулирал само нив - издавачите. Немал никакво влијание за активностите на авторите, ниту за активностите на читателите. Денес овој закон регулира речиси сѐ што можете да замислите: дали можете да пеете песна во јавност, дали може да снимите домашно видео со прослава каде се пее некоја песна или на телевизорот во позадина се прикажува некој филм, дали можете да снимите емисија од ТВ за да ја гледате со пријателите, дали можете да снимите веб страница од интернет. Тој е главниот закон во борбата против „пиратите“, а може да се прекрши и само со едно обично инсталирање на легално набавена софтерска програма на вашиот комјутер во една единствена копија. Дополнет со закон или одредби за „менаџмент на дигиталните права“ (DRM) тој може да заклучи дела кои инаку припаѓаат на јавниот домен, културното наследство и народното творештво.
Новите уреди како iPad, iPhone, Kindle, PlayStation и сличните, сѐ повеќе го ограничуваат корисникот во однос на тоа што тој може да прави со содржините на нив. Пример за вакво ограничување има во голем број електронски книги чие авторско право е истечено, како што се делата на старогрчките филозофи или Шекспир. Електронските верзии што се дистрибуираат често ограничуваат копирање, печатење, па и аудио репродукција на текстот. Сличен пример во Македонија со законите кои што на интернет ги објавува страницата pravo.org.mk: копирањето на текст е оневозможено на PDF документите.
Покрај медиумски ескпонираната војна со пиратството, борбата за тоа кој ги контролира идеите и информациите се одвива и на други фронтови. Примерот кој можеби буди најмногу сочувство е оној на Бразил. Јужноамериканската држава соочена со епидемија на СИДА пред неколку години одлучи да ги прекрши патентите на големите фармацевтски компании и да произведува генерички лекови за своите граѓани. „Ова не е објава на војна со корпорациите“, - рекоа тие, „ова е борба за живот“.
Многу време пред Бразил да одлучи да ги земе работите во свои раце, истото го направија и програмерите. Во сега далечната 1984, започна проектот ГНУ со цел создавање слободен компјутерски оперативен систем, систем што на корисниците ќе им дава слободи (да го користат, проучуваат, променуваат и дистрибуираат), наместо да им наметнува ограничувања (да можат да го користат на само еден компјутер). Проектот е предводен од Ричард Сталман, тогашен врвен истражувач на Институтот за технологија во Масачусетс, кој исто така е заслужен за уште еден револуционерен пробив и тоа во правото. Со создавањето на Општата јавна лиценца, главната лиценца со која се дистрибуира ГНУ, Сталман го свртел на глава законот за авторското право – од ограничувачки во ослободувачки – и за чудо тоа им се допаднало на луѓето, и на програмерите и на корисниците. Производот од овој проект денес е познат под имиња на различни брендови. Најпознат, или можеби за Македонија најважен, е Ubuntu.
Тоа што следи во следниот четврт век е живо создавање на екосистем и заедница на слободен софтвер, но и прелевање на ефектите во други сектори. На Томас Џеферсон веројатно би му било мило да знае дека денес имаме неверојатна инфраструктура за споделување на идеи – интернетот и неговиот развој е тесно поврзан со развојот на слободниот софтвер, нивните истории се испреплетени. Но, поместувањето не застанува кај технологијата. Работата на Лоренс Лесиг, професор по уставно право од Харвард, и создавањето на широко движење за слободна култура е доказ за желбите и интересот на луѓето насекаде низ светот за еден поинаков систем за авторски права. Проникливиот рефрен: „I. Креативноста и иновациите секогаш надградуваат над минатото. II. Минатото секогаш се обидува да ја контролира креативноста што сака да надградува над него. III. Слободните општества ја овозможуваат иднината со ограничување на минатото. IV. Нашето општество сѐ помалку е слободно.“ нѐ потсетува дека интересите на општеството секогаш треба да бидат први и дека едно слободно општество треба да го надмине влијанието на големите корпорации кои воглавно пред себе го имаат својот интерес.
Докази дека корпорации и традиционална, строга, заштитничка примена на авторските права не се нужно потребни за создавање се слободната светска енциклопедија Википедија, но и места како Џамендо, каде музиката се објавува од авторите под некоја од лицените на Криејтив комонс, проект што токму Лесиг го предводеше. Влијанието на сите овие граѓански активности носи резултати и во политиката. Веб страница на Белата куќа користи една од Криејтив комонс лиценците, а влијанието во Европа е уште поголемо. Пиратски партии кои ги поврзуваат прашањата за авторски право со слободата на говор и граѓански слободи има во голем број земји на стариот континент, а тие свои претставници имаат во Европскиот парламент.
Иако речиси сета бука доаѓа од страна на (условно речено) обичните граѓани и академијата, има и гласови од внатре кои укажуваат на тоа дека моделот на издавачката индустрија денес им одговара на многу малку автори. Стив Албини, еден од водечките продуценти во музичкиот бизнис, вели дека на членовите на просечен бенд повеќе им се исплати да работат во Севен-илевен (7-11). Профитите навистана одат во корпорациите, а не кај авторите.
Битката е далеку од завршена. Можеби крајно бескорисната, но сепак јавно експлоатираната, војна со пиратството продолжува, а паралелно со неа се турка нова, построга регулатива која речиси сигурно ќе биде иста за сите држави во светот.
За сѐ што се случува надвор, имаме локален пример во Македонија. Како мала и невлијателна држава Македонија го следи примерот на големите, па така и кај нас законите стануваат сѐ порестриктивни. Иако можеби ретко во целост применувани, тие ќе стануваат пречка за граѓанските слободи и за развојот на креативноста, а уште денес можат да се прекршат со неколку едноставни клика на компјутер.
Денес е светскиот ден на интелектуална сопственост кој се одбележува по десети единаести пат. Под капата на WIPO (Светската организација за интелектуална сопственост), негова цел е да ја подигне јавната свест и разбирањето за сите овие прашања, но и да ја слави креативноста.
Информатичко - комуникациските технологии, развојот и младите
Развивање на свеста на младите за почитување на интелектуалната сопственост, особено на софтверските решенија, со што ќе создадеме правна стабилност и транспарентност во функционирањето на македонските претпријатија, без која влезот на ниту еден меѓународен пазар е невозможен.
Има, нормално, две гледишта за изборите што ја чекаат Македонија во јуни.
Првото е тоа на владеачките партии и воглавно граѓаните кои се нивни поддржувачи. Нивното гледиште може да се сумира вака: Изборите се нормална работа во една демократска држава и опозицијата има секакво право да бара избори. Ако владата е сигурна во своето добро работење, како што е во случајов, тогаш изборите ќе бидат уште една потврда за тоа. Опозицијата може да се лути или да негодува, но секој што губи има право да се лути, а кај нас посебно затоа што тој некој губи во континуитет и патем има потврдено лоша репутација. Сепак и таквото негодување и разногласие не треба да биде чудно во демократија. Сѐ на сѐ политичкиот живот продолжува.
Второто е тоа на опозициските партии и воглавно граѓаните кои се нивни поддржувачи. Нивното гледиште може да се сумира вака: Ова не се само уште едни избори. Ова се „изборите“. Се одлучува за иднината на земјата. Моменталните владеачи ја довеле државата до пропаст со расипничко однесување, злоупотреби на моќ и други јасно одредени практики на лошо владеење. Значи ова не се избори што се вообичаена трка за освојување на власт, туку се избори за спасување на државата што се наоѓа на работ на бездна. Лошото владеење мора да заврши овде и сега и граѓаните, а посебно оние неопределените, треба да го завршат својот дел од работата. Во спротивно, најмалку што треба е да им биде јасно дека одговорноста за мрачната иднина што следи ќе биде (и) нивна.
Првото гледиште не бара дополнителна анализа – барем за мене. Можеби можеме да дебатираме за некои работи од начинот на кој партиите ги третираат своите изборни соперници, јавните настапи и слично. Но, тие остануваат прашања од втор ред (и се дел од изборното шоу), ако веќе се согласуваме дека изборите се „business as usual“.
Од друга страна, второто гледиште бара барем малку анализа. Прашањето овде не е дали е во ред човек да има гледиште дека државата е пред бездна и работите мора да се сменат. Прашањето, исто така, не е дали може да се приберат факти што можат да го поткрепат таквото гледиште и да се искористат за придобивање на потенцијални гласачи. Туку, прашањето е дали, ако сето тоа е навистина така, човек поседува вредности кои се предуслов или гаранција за да ги смени работите.
Да го илустрираме ова со пример: Ако од опозициската говорница ја критикувам Владата бидејќи од Законот против дискриминацијата ги изоставила хомосексуалците, прашањето е дали моите вредности се такви што хомосексуалците во Македонија ќе ги добијат сите граѓански права штом бидам избран, или пак моето критикување е само заради критикување? Тоа што на јавноста ѝ се познати нормативните ставови на актуелната власт во врска со ова прашање, може да ме стави „во тесно“.
Добро, можеби ова е маргинално прашање – сепак допира малубројна група граѓани. Што правиме со другите посеопфатни прашања што ги допираат сите? Полициска држава, надгледување на граѓаните, лустрација, контрола на буџетското трошење? Кои се вредностите од кои човек од опозицијата поаѓа во врска со овие прашања? И, ако има такви вредности, зошто не се преточени во предлог-закони што ќе бидат изгласани на првиот работен ден на новото собрание? На пример, закон со кој сите тајни досиеја ќе се стават на интернет?
Сега, зошто се вредностите важни? Ако опозицијата тврди (а тврди) дека власта е авторитативна и има поставено и разработено механизми за замолчување на новинарите, за местење на тендери и избори, за неодговорно трошење на буџетски пари, за богатење на партијата итн., тогаш таа треба да докаже, или барем да покаже, дека штом ќе дојде на местото на власта, ќе има од каде да тргне – од своите вредности – за да го промени сето тоа. Во спротивно, личи како опозицијата да сака да ги обуе истите авторитативни чизми што ги овозможуваат сите критикувани работи и реката, малку – колку што има време, бидејќи државата е пред бездна, да ја сврти на својата воденица.
Признавам, не сум претерано добар во политички анализи и многу порадо би пишувал за опасностите од ACTA, но дефинитивно би прочитал текст од некој постручен за вредностите на оние луѓе од опозицијата кои имаат прилика идеите да ги спроведуваат во дела, пред сѐ во општините.
Денес до УКИМ доставив претсавка во врска со цените на обрасците и нивната можна идна дистрибуција бесплатно на интернет - прашања што ги истражував пред десетина дена: http://novica.softver.org.mk/node/596. Во основа тоа е истиот текст од блогот. Мојата адреса е замаглена, и копија испратив по е-пошта до правобранителот на студентите за човекот да биде во тек. Слики подолу.
Според Законот за постапување по претставки и предлози (Службен весник на РМ бр.82/08 од 8.07.2008 год.) треба да добијам одговор во рок од 30 дена:
Член 9
1) Органот кој постапува по претставките и предлозите е должен да му одговори на подносителот за основаноста и за резултатите од постапувањето во рок од 15 дена, а за сложени прашања во рок од 30 дена од приемот на претставката, односно предлогот.
Не знам дали една претставка може да смени нешто. Но, бидејќи пријавите и другите обрасци се во надлежност на Универзитетот, ова е шанса за сите студенти што мислат дека 50,00 денари за семестрален лист е погрешно да се придружат со достава на оваа или слична претставка до архивата на Универзитетот (зградата на Ректоратот, четвртата врата десно). Така, можеби 100 или 200 претставки ќе сменат нешто.
Дополнето: Ако патот не Ве води до Бит-пазар, претставката може да се прати прати по повратна пошта. Повратницата како доказ дека Универзитетот го примил писмото.
Дополнето 12.04.2011 година: Одговорот од студентскиот правобранител.
Избори или не често се коментира за демократијата на политичките партии во Македонија. Долгогодишни лидери и партиски избори со еден кандидат се вообичаената слика. Интересното е во тоа што ова се случува во демократска Р. Македонија. За жал, не знам дали може некаде да се најдат информации за лидерството во СКМ во недемократската СР Македонија.
Но, за среќа, постои друга институција каде лесно може да се следи демократскиот капацитет. Оваа институција е важна од две причини: 1. Тоа е местото од каде доаѓаат најголем дел од високообразованите лица во земјава, или со други зборови, тие што во суштина подоцна во животот ги активно ги создаваат стандардите за политичкото однесување во општеството и 2. Тоа е местото каде што работат најголем дел од интелектуалците во земјава и со тоа местото од каде најчесто пристигнуваат критиките до политичките партии за нивната недемократичност.
Таа институција е Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“.
Така ако одите на списокот на ректори на УКИМ ќе видите дека во главно, ректорувањето траело две учебни години, се додека не стигнеме во деведесетите кога наеднаш ректорската задача трае повеќе. Не знам дали деканските истории се исто така достапни на интернет, но една прошетка низ холот на Филозовскиот факултет ќе Ви биде доволна да видите дека последниот декан служел од 1991 до 2009. Сега, ете веќе 2 години факултетот има нов декан. Не се сеќавам на годините, но и кога студирав на Економски, факултетот имаше долгогодишен декан.
Сигурен сум дека сето ова е регулирано со статути и слично и од формална точка е во ред. Затоа вистинското прашање е дали во недемократската Македонија промените во управите биле шминкерски колку да се рече дека ги има, и сега во демократска Македонија шминката е тргната и ги гледаме работите се такви какви што навистина биле и уште повеќе продолжуваат да бидат.
You only need to impress someone when there is asymmetric information, where that someone does not know how great you are. Shah Jahan needed to build big because the targets of his attention did not know the GDP of his dominion and his tax/GDP ratio. In this age of Forbes league tables, Mukesh Ambani does not need to build a fabulous structure for you to know he's the richest guy in India. A merely functional house suffices; a great feat of architecture is not undertaken.
Accountability
The incremental expense of going from a merely functional structure to a great feat of architecture is generally hard to justify. Hence, one might expect to see more interesting architecture from autocratic places+periods, where decision makers wield discretionary power with weak checks and balances. As an example, I think that Britain had the greatest empire, but the architecture of the European continent is superior: this may have to do with the early flowering of democracy in the UK.
Авторот продолжува со анализа споредувајќи ја архитектура на денешна Кина и Индија со овие критериуми, но секој од нас може истото да го направи и за Македонија.
Во ретко несувопарен текст објавен деновиве во Службен весник и достапен на интернет може да се види како судовите во Македонија, од најниските до највисоките, ја ценат слободата на говор.
Накратко станува збор за барање до Уставниот суд од адвокат од Скопје за заштита на слободите и правата гарантирани со член 16 од Уставот на Републиката, а повредени со пресуди од пониските судови.
Барањето е во врска со дело „клевета“. Не знам до која мера македонското судство функционира на принципот „преседан“, но оваа одлука личи на нешто што може да влијае во поставувањето стандарди во врска со други предмети за ова дело.
Посебно интересна е нормативната анализа, и на судот и на судијата Игор Спировски кој има издвоено мислење, во која може да се препознаат вредностите што ги имаат и застапуваат македонските судии.
Лично се согласувам со издвоеното мислење на судијата Спировски, меѓу другото и дека „слободата на изразување не е обезбедена само за пријатни и ненавредливи изјави и ставови со кои се согласуваме или кон кои сме индиферентни, туку и за изјави што се вознемирувачки или шокантни.“
