Сега кога Америка го избра и инагурираше Обама за претседател, дали може Македонија да го избере Селмани?

Апропо коментарите на Милчо Манчевски дека кога Америка кива цел свет добива настинка.

П.С. Секој може да си направи своја Обама сликичка на: http://obamiconme.pastemagazine.com/

Две униформирани лица од службата за обезбедување, што ја има ангажирано Македонскиот народен театар, ја пречекуваат публиката на влезот во театарот. Се трудат да направат ред уште на влезот. Публиката почнува да влегува во салата. Џагорот во гледалиштето не престанува и по 20:00 часот, а музиката свири во позадина. Доаѓа редарот и ја потсетува публиката дека претставата треба да започне. Тоа е дел од претставата, вели. Потивко.

Од влезот за гледалиштето влегуваат и актерите. Тие се во ред што го одржуваат четири униформирани редари. Еден од актерите ѝ се обраќа на публиката дека сега ќе започне претставата што ја подготвиле пациентите од душевната болница, но вели тој, не очекувајте премногу, бидејќи сепак станува збор за душевни болни. Но, претставата всушност е започната?

Претстава во претстава во претстава во претстава во претстава...?

Каде започнува театарот? Можеби уште на влезот!

А што може да се очекува од публиката?!

Денес бил ден без автомобили. За ова дознав прилично доцна во текот на денот, но тоа не ја смени мојата рутина, бидејќи и немам автомобил. Тоа, исто така, не ја смени рутината на еден државен функционер кој брзаше по Иво Лола Рибар кон ценарот на градот, во црното службено возило.

Поминувањето на овој автомобил исто така е дел од мојата дневна рутина. Дали на пешачки премин или на семафор во автобус, секој ден треба да чекам по невообичаено долго време за да помине некоја ваква брза кола. (Во ред, кога станува збор за ист правец, возачите на автобусите се необично вешти да го искористат за побрзо возење од што корист имаат повеќето патници.)

Сепак, бидејќи речиси секоја крстосница има четири правци, очигледно е дека додека едните брзаат, останатите чекаат. Колку чини тоа годишно?

Математиката е проста. Претпоставувам дека во просек се чека 5 дополнителни (непредвидени) минути на крстосница и дека од секоја страна има по 10 возила со 2 патници. Значи, 60 патници трошат по пет (работни) минути, а тоа се 300 минути по крстосница.

Сега да речеме дека брзиот службеник треба да помине 4 крстосници (Тафталиџе - Центар), тоа се веќе 1.200 минути (или 20 часа) дневно.

Колку е тоа годишно?

52 недели во годината по пет работни дена е еднакво на 260 дена. Ако секој ден поминува барем една таква кола, тогаш тоа се 5.200 часа (поделено со 8, тоа се 650 дена).

Ако дневницата во државава е 700 денари (15.000 денари поделено на 21 ден), тогаш тоа се вкупно 455.000 денари.

А ако поминат две коли..?

There has grown up in the minds of certain groups in this country the notion that because a man or corporation has made a profit out of the public for a number of years, the government and the courts are charged with the duty of guaranteeing such profit in the future, even in the face of changing circumstances and contrary to public interest. This strange doctrine is not supported by statute or common law. Neither individuals nor corporations have any right to come into court and ask that the clock of history be stopped, or turned back.

Од http://en.wikiquote.org/wiki/Robert_A._Heinlein (Кој е Robert Heinlein?).

Сакав да пишувам за тоа дека нема поента во вторник во весник да се појави текст за финалето на Вимблдон што било во недела (и плус во живо на Телма). Мислам, кој ќе го чита тоа?

Но, потоа вниманието ми отиде на веста за најмалдите светски лидери (ја има на кајмакот), што беше на некој начин пренесена во два дневни весници: Вест (вчера) и Утрински (денес).

И додека Вест го превел целиот текст од Foreign Policy, трински одлучиле да напишат свој коментар за младоста на македонските политичари. Она што е интересно е што во набројувањето на другите политички младичи од светот заборавиле да кажат дека во истражувањето на FP покрај политичари од Свазиленд и Того, го има Медведев, а повод за самиот текст е тоа што Обама е исто така млад кога станува збор за политиката.

Некој коментатор на сторијата навел и дека млади премиери имало во Норвешка и Шведска...

П.С. Не знам зошто не напишале колку години имаат водечките албански политичари во Македонија.

А што да прави власта?

(Врска)

Само што видов некои од огласите на опозицијата со кои таа сака да ги убеди гласачите да гласаат против владеачките партии. Отприлика вака:

1. За шест месеци од изборите ќе сме добиеле датум за преговори за ЕУ

2. Странските инвестиции кај нас биле најниски од регионот.

Сериозно не сфаќам што е тоа што може да се направи во рок од шест месеци (која е таа брза и ефикасна реформа) што ќе не изнесе на толку посакуваниот пат за кратко време. Уште повеќе не сфаќам, зошто, ако таа реформа постои и ја знаат, до сега не е спроведена.

Така ми личи има барем 2 толкувања за ова: нема таква реформа, веќе се направени доволно реформи од сите претходни влади што реално е да се очекува датум до 2009.

Втората точка ми е уште поинтересна. За оние со кратко сеќавање, Македонија има најниски инвестиции во регионот со години наназад, период во кој двете најголеми партии неколку пати се сменија на власт. Очигледно, ако некоја земја толку очајно потфрлува во економските перфорамнси не може да очекува прием во економски моќната ЕУ, освен ако критериумите или мотивите се некои други?

Јасно, не можеме во рок од 6 месеци да стигнеме до најмногу инвестиции во регионот, па ако веќе влегуваме во ЕУ за исто толку време, тоа ќе биде некаква политичка одлука. Значи, на избори треба повеќе да веруваме дека политичко-гзолижачката моќ на СДСМ е поголема од онаа на ДПМНЕ.

Мислам дека опозицијата не можела да смисли победна кампања. За жал или за среќа, противници им се партии што мислат дека со кампања за трето дете ќе ги убедат гласачите во тоа дека тие се тие кои ќе обезбедат подобра иднина.

Ми се чини дека најпоразителниот факт е тоа што една конзервативна партија (како што се прокламираат) има толку голема поддршка кај младата (би требло прогресивна) популација. Згодно за слободен цитат од Черчил (или некој друг): да не си либерален кога имаш 25 значи да немаш срце, да не си конзервативен кога ќе имаш 35 значи да немаш мозок.

Клик по клик, го читам Коља во денешниот Утрински (а и го видов во тој еден неделник) и Коља (како ехо од повеќе страни од Македонија), сугерира дека Македонија оди во курац, дека е пред бездна, дека е опасно по ѓаволите опасно.

Ако е така, ако е навистина така, тогаш 2 работи мора да се знаат: едно општество и една држава не се доведуваат до раб на бездна за 2 години колку што е на власт последната влада. Потребна е долотрајна и макотрпна работа за еден таков општ заеб, и тогаш одговорноста е кај сите волови што некогаш биле на државни и сл. јасли. Тоа што среќата или несреќата направила ДПМНЕ да биде еден од последните возачи на возот кој оди во провалија, не ги амнестира другите актери и не ги прави подобра опција на изборите.

Ако Македонија навистина оди во бездна, така забрзано и забревтано, подгреана со национализам и кич, тогаш смената на власта само може малку да го успори процесот, но не верувам дека може и да го сопре или врати назад. Општествените промени кои имаат толку голем обем и опфат не се случуваат преку ноќ (освен можеби револуциите). Почвата се подготвувала со години наназад и сега што сме си сееле, тоа ќе си жнееме.

Ако е бездната тука пред нас, ако сѐ навистина оди по ѓаволите, тогаш подобро е да отиде таму, да стигнеме до тој крај, и оттаму да видиме што понатаму.

Лична забелешка: Мислам дека СДСМ се морнони. Исто така мислам дека ДПМНЕ се морони. Oh well... уште едно поништено гласачко ливче.

Кога бев мал баба ми ми раскажуваше приказни за да ме заспие. Сеуште се сеќавам на некои од прикзните, додуше во груби црти.

Една од нив е онаа за овчарот кој (не знам од кои причини) неколку пати по ред крева лажна узбуна дека волк го нападнал стадото овци. Добрите соселани неколку пати пристигнуваат да помогнат и констатираат дека момаков лаже, дека џабе трчале во ноќта до трлото, дека рогозинските ритуали им се прекинати без потреба. Така тие донесуваат колективна одлука од типот: кој го е*е овчарот. И како што обично бива (во народните приказни), следниот ден (ноќ) стадото навистина е нападнато од волк. Овчарот вика, писка, урла, бара помош тра-ла-ла... а соселаните ги нема нигде.

Кои се можните поврзаности на нашите избори со оваа приказна?

1. Овчарот се партиите. Селаните се гласачите. Овците се Р. Македонија. Партиите, секои 2, 3, 4 години, викаат да се гласа заради икс (важни) причини, и:
а) лажна узбуна е, гласачите ќе го проѕрат тоа и ќе останат да си гледаат фудбал;
б) гласачите ќе улетаат на уште една лажна узбуна;
в) волкот (кој и да е) е во трлото, ама гласачите поучени од претходните лажни узбуни одлучуваат да го игнорираат овчарот.

2. Овчарот е ЕУ, НАТО, Меѓународната заедница. Овците се граѓаните на Р. Македонија (затворени во котар). Селаните се партиите кои дотрчуваат на секој повик на овчарот, и:
а) лажна узбуна е, изборите немаат никаква врска со иднината на овците, селаните веќе го сконтале тоа;
б) лажна узбуна е, ама селаните (партиите) не го сконтале тоа;
в) волкот (кој и да е) е во трлото, ама партиите имаат попаметна работа.

3. Овчарот се граѓаните, овците во котарот се Р. Македонија. Волкот се партиите и другите елити, вакви или онакви кои мама ебаваат наоколу, селаните се меѓународната заедница и:
а) лажна узбуна е, ѓраѓаните само викаат помош ама немаат вистинска намера да си ја спасат татковината, имотот, достоинството... или што и да е тоа што им значи во трлото, селаните доаѓаат џабе;
б) лажна узбуна е, меѓународната заедница го знае тоа и не аби чевли по брбушки;
в) волкот е во трлото, меѓународната заедница (цел свет!) е во Минхен.

Ех, веројатно може да се смислат уште две-три сценарија - можеби и некое пооптимистичко: сите стејкхолдери ја знаат прикзнава и пораката која од неа треба да се извлече, пркнува работава и така натаму... но, можеби и волкот одамна го измезил ова трло, а приказната ја раскажуваат мршите и разрушените куќарки. Никој не знае што се случило со овчарот и неговите соселани.

П.С. Овие избори би биле шанса да им се удри шлаканица на забрефтаните конзервативци кои одлучија да регулираат полно работи во општеството изминативе години и да чепкаат во граѓанството. Би биле, бидејќи не гледам кој ќе им се спротистави.

П.С.2. Да нема забуна ова е репринт од Избори '06. Минхен е во оригиналниот текст, бидејќи таму беше финалето во светското во фудбал. Случајно, европското оваа година почнува на 7ми јуни. :-)

Денес, во утринската емисија на Фолк радио, фолк дивата Соња Тарчуловска изјави дека планира да ја препее македонската народна песна „Јас сум Македонка“. Рефренот чии стихови се врежани во свеста на сите македонци од 7 до 77 години ќе завршува со нов стих:

Дали сум пиринка, егејка, вардарка... јас сум Скопјанка.

Пејачката образложи дека ова го прави со цел да го приближи новото име на државата до граѓаните.

Веднаш по ова, линиите на радиото се вжештија. Преку илјада граѓани се јавија во радиото. Некои од нив ја поддржаа идејата, а некои со навредувачки коментари ја критикуваа и пејачката и радио станицата.

Набргу по ова, на скопското радио Канал 103 се огласи фронтменот на Прогресивната македонска група Пи-Ем-Џи. Според Мирко Попов тие веќе од поодамна знаат за новото име на државата благодарение на нивната долгорочна тесна соработка со странски ди-џеи и промотори. Затоа нивниот хит кој датира уште од 2005 година го носи името „Скопјанка“. Имено, тогаш членовите на групата сакале песната да го носи името „Македонка“, но како што рече Попов, Претседателот (Тери Френсис) му пренел на Дарко дека сепак подобро име е „Скопјанка“.

(Лична забелешка: Јас сум против градењето на црква на плоштадот и трошење на пари од даноци за црковни/религиозни цели. Сметам дека црквата е еден од главните генератори на поларизацијата на нашето општество и сум pro-brain-drain ако Македонија продолжи да се движи кон средниот век.)

Во моментот кога почнувам да го пишувам ова петицијата на Интернет против градењето на црква на плоштадот во Скопје има 1976 потписи: врска.

Пред некое време слична акција имаше во Загреб: врска. Па првото прашање што ми падна на памет е дали овие луѓе ќе го дадат својот потпис и на хартија доколку иницијативата од Интернет се пресели на улиците (и плоштадот) на Скопје?

Значи треба да видиме дали со градењето на црква со пари од даноци се нарушува некако нашето „право на град“ и дали сето ова има некакви пошироки импликации.

Првото прашање е дали владата треба да дава пари за градење на црквата, а одговорот би требало да е не. Ова вееќе е добро образложено на други места. Сепак, ми се чини дека ако денес има референдум во Скопје или општина Центар за тоа дали треба да се гради црквата со пари од буџетот, ќе победи опцијата „за црквата“. Мислам дека црквата добро си ја врши својата работа во однос на привлекување верници, а соработката со другите конзервативни центри во Македонија дополнително придонесува за нивниот успех. Тажно е што поголемиот дел од поддршката за овие доаѓа од младите граѓани на Македонија, но како и се друго и ова е наопаку во земјава. Толку од изненадувањето.

Второто е поврзано со односот влада-град-општина и дуп, маркичка и сл. Спорниот момент на локацијата на објектот, мислењата на експертите за урбаниазам, архитектите и другите релевантни лица скоро и да не одекнува во јавноста. А и зошто би, кога најголем дел од тие луѓе некогаш биле во некоја општина, влада, комисија и таму пренамениле маркичка и некој Петко и Станко наличиле потоа зграда. Урбана мафија и сето тоа. Па ако може секој со малку повеќе пари да си среди услови за градење на најневеројатните места низ градов, зошто да не може Владата да направи црква (и џамија) на плоштадот (и карши него)? Баш се надевам дека некој од експертите ќе даде одговор на ова прашање.

Ова е точката каде што се гледа дека нашето „право на град“ одамна е нарушено. Секаде се гради без план, новите згради често се вселени а уште немаат фасада, се уриваат и окупираат тротоари и други заеднички површини, се паркира кој каде ќе стигне... итн. Како уште една градба, макар била на плоштадот - до и така спорниот „Лумикс“, ќе смени нешто во целата слика?

Ми се чини дека дебатата за црквата на плоштат набрзо ќе биде стеснета, дури и можеби ќе исчезне од јавноста. Малку има за дискусија кога Македонија веќе подолго време само на хартија е секуларна држава.

Интересно во Загреб, зад барањето на „правото на град“ застанале некои невладини организации. Не можам да видам кои би биле тие што во Скопје би го направиле истото.

Мислам дека на плоштадот на Скопје нема да има потпишување на петиција и протести, туку осветување на црква.

Освен ако Фуере не ни каже дека таа ќе биде пречка за ЕУ.

Овој пат, во медиумскиот избор ве водам до две статии од Утрински весник од 25.12.2007 г. (една, друга).

Првата е од насловната страница и продолжува на стр. 7, а втората е угодно сместена на стр. 4.

Првата е за тоа дека Стопанската комора понудила награда, ако Владата го исполни ветеното. Новинарот вели:

Не дознавме дали предлогот го смета за непристоен, бидејќи практично Владата ќе треба да се награди самата себеси за нешто што и' е работа, или, пак, во духот на новиот пристап дека „молчењето значи прифаќање“, што ќе се практикува во новите законски прописи всушност, значи одобрување на предлогот.

Обратете внимание на првиот дел: нешто што е работа на Владата. Што е тоа нешто? Тоа е: раст на БДП од 6,5 отсто, инфлација 2,5-3 отсто, зголемување на вработеноста за 4 отсто, пораст на продуктивноста за 4-5 отсто и странски инвестиции од над 400 милиони долари.

Мислам дека човек не треба да биде голем стручњак за да увиди дека малку е глупаво Владата да се обврзува на вакви работи (иако ова го правеле сите наши Влади). Од горните точки, инфлацијата веројатно е единсвената валидна и можеби придонес кон странските инвестиции, но сето друго е нешто што би требало да се очекува од приватниот сектор во еден капиталистички систем. Зар владата ќе зголеми раст на БДП преку зголемена работа на администрацијата? Или пак вработеноста ќе порасне со отварање на уште неколку државни агенции и министерства?

Иако е сето ова малку чудно, очигледно е дека бизнис заедницата е ОК со тоа - и повеќе од ОК, спремна е да даде награда (која сама по себе е друга приказна) Но, што има во следната статија? Па таму бизнис заедницата се жали од зголемената државна интервенција во економијата, набројувајќи случаи како откуп на грозје или маржа на лекови. Па што ќе каже бизнис заедницата, ако треба да плаќа зголемени даноци за да има пари за плати за уште 4% невработени кои би завршиле во државна служба?

Можеби само мене ми е чудно, но овие работи ми се чинат контрадикторни. Кој ли само лудува? Дали новинарите, дали Владата, дали бизнисмените?

П.С. Огласот од пред еден ден уште важи. :-)

Соња Анѓелковиќ
Горјан Бошковски
Стив Миланов
Марко Даниловски
Михаил Младеновски
Душан Бекриќ
Мартин Горов
Бобан Пашоски

Останува да се види само кој од која политичка партија е.

Имињата ги пронајдов на дел од страниците со вести поврзани со протестите на А1 телевизија.

Притворањето на Владо Бучковски покрена многу прашања. Жарко прибележа некои од нив: врска. Во целата приказна јас, под влијание на приказните за американскиот устав, сум заинтересиран за вредностите кои нашиот устав ги промовира. Исто така загрижен сум што прашањето за правата на граѓаните се појавува во медиумите со апсења на познати личности, додека правата на анонимните граѓани ги газеле сите влади до сега, а за тоа никој не реагирал. За жал сите граѓани не си ги знаат своите права. Ова се важни теми за дискусија, но сакам да се вратам на насловот.

Нелсон Мандела го запознав пред многу години во реклама за The Economist како објаснува дека научил многу работи читајќи го весникот во затвор. Демек, чуварите му го давале, а не знаеле дека му даваат моќна образовна алатка... реклама. Нема да го цитирам текстот за Мандела во Википедија. Она што сите веројатно го знаат е дека неправедната репресивна бела влада во црната држава го има стрпано во затвор. Тој таму лежи триесетина години, излегува и станува претседател... се дружи со Боно, добива Нобелова награда... итн.

Размислете за нашава ситуација. Можеби нашата влада е неправедна и репсресивна. Сака да им се свети на политичките противници, да прави медиумски спектакли. Владо Бучковски е невин и сето ова е местенка. Но, Владо Бучковски не е било кој. Тој е професор и поранешен премиер и претседател на политичка партија. Тешкаш во својата категорија. Секако, на обичниот човек Владо Бучковски треба да му биде непријатно и лошо од самата идеја што неговата држава станала таква и што го бута во затвор, ама на политичарот Владо Бучковски треба ова да му биде повод (под претпоставка дека причините веќе ги има доволно на број) за отварање на широк фронт за борба за подобра Македонија. Од затворот. Без имунитетот. Бидејќи како што вели Henry David Thoreau:

Under a government which imprisons any unjustly, the true place for a just man is also a prison... the only house in a slave State in which a free man can abide with honor.

Но мислам дека на сите ни е јасно дека во Македонија нема политичари од ковот на Нелсон Мендела. Нема ни од ковот на блискиот Методија Андонов Ченто со кој во последно време многумина од нив се маваат во гради. Да завршам со уште еден цитат, овој пат од популарната кулутра:

You fight the fights you can win? You fight the fights that need fighting!

За жал во Македонија се водат само битките кои може да се победат. И тоа била доминантна одлика на сите досегашни влади и опозиции во нашата држава.

Текстот на Гудбајтс Специјален извештај на Financial Times за Македонија ме потсети на еден скорешен текст на Иво Шкориќ (забелешка: не знам кој/што точно е Иво Шкориќ, но ми се чини дека откако следам nettime (веќе 8-9 години), тој речиси цело време пишува за Балканот и сл.) во кој тој зборува за Македонија.

Текстот: New Business Heaven in Europe.

Покрај повеќето работи што ми паднаа во очи минатава недела, а кои се поврзани со политичариве во земјавава, беше и текстот на Ерол Ризаов во Утрински весник: врска.

Не сакам да пишувам за тоа што рекол премиерот и што за тоа мисли главниот и одговорен уредник на Утрински, туку само да се потсетам на сите оние случаи на телевизија или во весници каде нашите новинари цитирајќи, обработувајќи или известувајќи за вести/настани/луѓе од странство често кажуваат „тој и тој весник“ близок до „таа и таа партија“, или „таа и таа телевизија“ блиска до „таа и таа партија“. Навистина не е атомска физика: можеби никаде не пишува, но секаде се знае дека FOX News нејчесто известува дека „All is well in Iraq“, во основа возејќи го филмот на владеачката републиканска доктрина во САД.

Тетка Вики (како што вели Жарко) во статијата за независни медиуми никаде не го споменува Руперт Мардок.

И сега некој во Македонија ќе тврди дека водечките, mainstream, big-bucks медиуми во земјава се независни? Признајте си луѓе јавно кој со кој си е другарче. Кого лажете?

Ние сме прдеж држава - ми вели. Чмаеме во утробата на еден голем и сложен систем. Понекогаш предизвикуваме тегоби, понекогаш не. На излегување, пред смртта, ќе привлечеме внимание. Сигурно ќе смрди, а можеби ќе има и бука. Но, само кратко - завршува, неколку минути потоа ќе исчезнеме во заборав.

Но, добриот ручек можебо ќе се памети - одговарам.

Од денешните новости:

Јордановски на пратениците им подари ди-ви-ди

Пратениците пријатно беа изненадени од ваквиот гест на спикерот. И неговите политички противници не се сомневаат во вкусот на Јордановски и велат, сигурно ќе го вртат ЦД-то.

A1 вести со целата приказна.