хакери

Предавања на ФИНКИ #1 и #2

Tags: 

На 13 и 20 ноември 2012 г. на ФИНКИ се одржаа првите две предавања од планираниот распоред на Слободен софтвер Македонија.

Првото беше за општествените последици на слободниот софтвер, второто за етикиата на хакерите. Предававме јас и Дамјан.

Од првото предавање излезе оваа ex-post белешка, а по целовечерна сесија за github презентацијата од второто предавање е доспапна на интернет: Зошто хакерите хакираат?

#10години 2с.мк: Заедници што се распаѓаат и раѓаат

Tags: 

Забелешка: Во 2009 година, само пар месеци пред да го отвориме хаклабот, бев на конференција во Косово, каде што одржав презентација насловена: „Заедници за слободен софтвер што се распаѓаат. Што направивме погрешно и како да не го повторите: Приказната на Слободен софтвер Македонија“.

Прв пат го отварам текстот по конференцијата. Ми беше интересно да видам што сум размислувал и пишувал тогаш за нашата заедница. Работите не ми изгледале добро тогаш. Но, кога денес би пишувал на истата тема сигурен сум дека би имал многу посветол тон. Едно е сигурно, од тогаш до денес многу интересни работи се случија во нашата заедница. Највоочливо е што таа порасна. Веројатно најмногу заслуги за тоа одат во формирањето и одржувањето на скопскиот хаклаб КИКА кој стана главно наше сврталиште во последниве неколку години.

Така, како што продолжуваме во десетата година од формирањето на Слободен софтвер Македонија, се потсетуваме и на некои не многу весели времиња за хакерите во оваа наша заедница. Подолу е целиот текст.

Заедници за слободен софтвер што се распаѓаат.

Што направивме погрешно и како (можеби) да не го повторите: Приказната на Слободен софтвер Македонија.

Зошто оваа презентација?

Активностите поврзани со слободен софтвер во Македонија започнаа со огромен ентузијазам и големи планови. За прв пат на конференција во Македонија некој зборуваше за слободен софтвер. Гостинот беше Дејвид Шугар од Фондацијата за слободен софтвер, кој подоцна ги напиша споите впечатоци на страницата на Линукс журнал.

Од тогаш помина долго време и затоа мислам дека на почетокот е важно да кажам дека во изминатите шест или седум години во Македонија се случија многу добри работи поврзани со слободниот софтвер. Ќе споменам некои од нив, но мислам дека другите, пофокусирани, презентации ќе дадат подобра слика за проектите и нивните резултати.

Како и да е, темата на овој текст е темна и грда, и таква е со причина. Во времето на пишување, најбројната поштенска листа одржувана од Слободен софтвер Македонија, со генерална тема за слободен софтвер и локалната заедница има неколку редовни пишувачи. На неделниот собир на заедницата наречен „сподели занење“, се собираат едвај 5 или шест луѓе. Волонтерите се сѐ помалку и помалку заинтересирани за локализирање на слободен софтвер на македонски јазик. Се чини дека работите се во лоша состојба.

Кратка историја на главните настани
Непрофитната организација Слободен софтвер Македонија беше формирана кон крајот на 2002 година. Таа израсна од заедницата на луѓе кои користеа GNU/Linux и придонесуваа на разни начини. Нивната цел баше да направат нешто повеќе со слободен софтвер во Македонија.

Главниот фокус на организацијата во раните денови беше локализирање на слободен софтвер. Слободен софтвер Македонија помогната од компании и други организации организираше неколку преведувачки маратони. Некој од софтверските пакети што тогаш беше локализира, како на пример OpenOffice.org 1.0, беше првиот софтвер од таков тип достапен на македонски јазик.

Потоа дојде политиката. Во 2005 година Владата на РМ потпиша договор за стратешко партнерство со Мајкрософт. Плативме многу пари за лиценци и сите повици на Слободен софтвер Македонија да се погледаат други опции, како веќе достапниот локализиран OpenOffice.org не допреа до политичарите.

И покрај ова, процесот на локализација не запре. Покрај канцеларискиот пакет беа преведени и други апликации, како Mozilla, подоцна Firefox, околините за десктоп KDE и GNOME. Ништо од ова не беше интересно за локалните политичаи. Но, организацијата успеа да го ќари вниманието на меѓународната заедница за слободен софтвер со поплавата од слободен софтвер.

Речиси истовремено, организацијата почна да ги има своите први проблеми. Почна да станува тешко да се соберат доволно луѓе за да се одржи состанок или да се донесе одлука. Ова доведе до промена во структурата, и 2с.мк го прилагоди својот статут по урнекот на Европската фондација за слободен софтвер, со кој се планираше и поефикасна работа.

Меѓунардоното препознавање ја турна организацијата поблиску до поголемите донатори во земјата. Во 2007 почнавме да работиме на проекти со UNDP Македонија и подоцна со UNDP Албанија. А со промената на владата во Македонија, исчезна и преочигледната поддршка за Мајкрософт. Започна имплементација на планови за користење на Edubuntu во училиштата, како и идеи за користење на отворени стандарди во државните електронски комуникации. Локализираниот софтвер почна да се користи во овие проекти.

На крај сепак немаше многу време за прослави. Во 2008 година USAID се вклучи во проектот за Edubuntu и понуди финансиски да ја помогне локализацијата. Претставниците на Американската организација не сакаа да ни да ги чујат, а камо ли прифатат предлозите на 2с.мк. Споед многумина вклучени во активностите поврзани со овој проект, наддавањето беше спроведено на нетранспарентен и нефер начин. Резултатот беше речиси комплетно напуштање на локализациските проекти од страна на волонтерите.

Сите наши грешки и поправки

1. Финансии

Слободен софтвер Македонија никогаш не успеа да добие финансирање за било кој од своите проекти од вообичаените донатори за невладините организации. Без разлика каде аплициравме, добивавме - не. Интересно, други организации успеваа да добијат финансии за слични, ако не и исти, проекти.

Како исклучок, морам да го споменам финансирањето од Владата. Дел од буџетот за проектот за локализирање на слободен софтвер беше одобрен од страна на државните служби. Ова се случи само неколку месеци по фијаското со USAID. Остана неодговорено прашањето дали овие две случки се поврзани.

Но и покрај ова, организацијата ретко беше без пари за да финансира некои од своите активности. Ова воглавно се должеше на нашето учество во други проекти (како тие водени од UNDP) каде некои од членовите добиваа хонорари за својата работа, кои подоцна ги донираа за другите активности на Слободен софтвер Македонија.

Сепак, ова никогаш не беше доволно, и денес сѐ уште 2с.мк е без постојани канцеларии. Најголем дел од времето настаните се одржуваат во гаража што му припаѓа на еден од нашите членови. Опремата што се користи за интернет страниците и друга инфраструктура е еден стар Pentium III. Нашиот главен имот е LCD проектор купен со донации од јавноста.

2. Претставување

Кој или што е Слободен софтвер Македонија и што правиме? Ова е најчестото прашање упатено до нас на секој состанок, и мораме постојано да го одговараме, и најголем дел од времето го одговараме на истите луѓе. Се чини како секој згодно да заборава сѐ што претходно научил за организацијата и нејзините членови.
Понекогаш игнорантноста оди и подалеку. На еден проект воден од странска агенција во кој воглавно се употребуваше слободен софтвер, бевме прашани како воопшто можеме да помогнеме. Се разбира, очигледното поклопубање на името на проектот за слободен софтвер и организацијата за слободен софтвер не беше доволно да се заклучи дека ако биде вклучена 2с.мк може некако да помогне во проектот.

Така, никогаш не успеавме да направиме име или нешто што ќе биде доволно добро да се помисли на нас кога ќе го спремате вашиот следен проект поврзан со слободен софтвер. Ова секако е голем проблем, но од друга страна 2с.мк е една од ретките grass-roots (оддолу-нагоре) организации во Македонија. Повеќето познати организации всушност се дел од некоја друга чадор организација. Се разбира ова нѐ враќа назад на прашањето за неуспешните финансии.

3. Заедница

На крајот, најголемиот проблем според мене е намалувањето на заедницата. Нови луѓе ретко се вклучуваат, а многу од активистите просто си заминаа. Организацијата и заедницата во целост не успеаа да привлечат нови луќе. Од внатре се чини дека нема бариери за влез, но никогаш не се потрудивме да го истражиме ова прашање и да видиме што ги држи луѓето настрана.

Ова е посебно интересно бидејќи употребата на GNU/Linux и слободен софтвер воопшто е порасната. Сепак се чини корисниците не сакаат да се занимаваат со прашањата што ја засегаат заедницата.

Заклучок

Заедницата за слободен софтвер во Македонија не е во добра форма. Останува да се види што ќе се случи понатаму, бидејќи уште неколку луѓе планираат активности што не се поврзани со слободен софтвер во месеците што следат. Организацијата исто така не во најдобра состојба. Како што донаторите си заминуваат, станува сѐ потешко да се види како таа ќе добие подолготрајна поддршка за своите активности.

Сепак, има простор за оптимизам. Се појавуваат нови групи кои се занимаваат со слободен софтвер преку програмските јазици. Додека го пишувам ова, има дебата за здружување за да се обезбеди постојано место за собири на сите овие независни страни.

Вообичаено, по секој поголем наастан има нов ентузијазам. Останува да видиме дали и конференцијата во Косово ќе го има истиот ефект.

Во Приштина, Косово, август 2009 г.

Хакер(к)ите на филм

Tags: 

Сѐ уште трае празничната сезона, па тоа нека биде изговор да не се впуштаме во сериозни теми. Наместо тоа, еве краток осврт на една од презентациите што се одржаа на 28c3 – Behind Enemy Lines насловена „Хакот нема да биде прикажан на телевизија“.

Презентацијта всушност е некој вид на препорака за филмови кои ја третираат темата на хакирањето, хакер(к)ите и културата, и навистина не станува збор за некој, барем за мене, список со непознати филмови.

Каспар Клемен Миро наведува дваесетина филмови во кои хакерите имаат некаква улога. Некои од тие наслови се и дел од филмовите што јас со задоволство ги гледам во голем број репризи: „Џони Мнемоник“, „Душкала“, „Воени игри“...

Но, предавањето не е само набројување на филмовите. Миро презентира и десет тези за тоа како се претставуваат хакерите во филмовите. Помеѓу поинтересните ми се чинат тоа дека чест мотив во филмовите е хакерите да носат очила на кои се рефлектира екранот во кој гледаат, потоа дека компјутери на Епл често се дел од хакерските сцени и тоа дека жените имаат споредна улога и често се прикажани како помалку способни.

Се разбира може да се најдат и спротивни примери за овие тези и токму тоа ја прави целата работа интересна за дискусија. Миро одржува и подолг список на филмови за хакери, па погледајте нешто по желба додека ни трае новогодишната дремка.

Јас планирам да го гледам „Девојката со тетоважа на змеј“.

Текстот е објавен на it.com.mk: Хакер(к)ите на филм.

Хакерската заедница во 2011

Tags: 

На 3-ти јануари 2011 го напишав отворениот повик за хакери. Една година подоцна има неколку работи од нашево опкружување на кои вреди да се потсетиме, што луѓето кои игриво ги проучуваат системите што другите ги земаат здраво за готово ги направија:

1. Во 2011 во Македонија се одржаа четири НСНД настани – во Куманово, Штип, Охрид и Струмица. НСНД е името на локалните и регионални хакерски средби на кои ништо не се случува, но се разменува знаење и вештини за разни технологии и понекогаш за општествени прашања. Настаниве не се спектакуларни, но нивната цел е пред се да ги зближуваат луѓето со слични интереси. Мене ми се чини дека во тоа успеваат целосно.

2. Скопскиот хаклаб КИКА успеа да преживее уште една година и едно селење. Барем за сега хаклабот осанува главното сврталиште на луѓето кои сакаат да се идентификуваат со горниот опис.

3. Посебно ми е мило што во и околу хаклабот свое место си најдоа и повеќе девојки. Програмата GNOME Women Outreach фати здрав корен во нашата заедница и веќе има две девојки кои учестувале или учестуваат во проектот. Ова може да биде темел за уште поголеми хакерски активности и женско вклучување во што инаку често се смета за „машки работи“.

4. Започнавме емисија на Канал 103 што се бави со прашањата за авторски права, дигитални слободи, интернет, цензура, граѓански права и што не, прашања со кои се занимаваат и хакерите што ги познаваме и со кои соработуваме и се дружиме во регионот, но и пошироко.

5. Ја направивме и претставивме 3D led коцката. Нема што да се пишува. Погледајте го видеото. :-)

6. Последно на списокот, но никако најмалку важно ја напишавме и предадовме на Владата на Р. Македонија, Националната политика за слободен софтвер, документ кој ако биде прифатен, усвоен и применет може да има големо влијание на тоа како државата комуницира со граѓаните и компаниите во дигитална форма и да обезбеди поголема транспарентност во нејзиното работење.

Овој список никако не е комплетен. Ова се само неколку работи кои се највидливи, но уште многу работи се случија изминатава година што ми даваат надеж да мислам дека хакерската заедница во Македонија расте и си го наоѓа своето место. Бројката сѐ уште не е толку голема, можеби дваесет или триесет луѓе, но хакерскиот дух се шири и сите сме заслужни за тоа.

Happy Hacking!

Текстот е објавен на it.com.mk: Хакерската заедница во 2011.

Во исчекување на НСНД Охрид

Tags: 

IT.com.mk денес пренесува опширен разговор со нашиот Арангел Ангов за тоа што е НСНД и што би можело да се очекува на крајот на мај во Охрид. Од текстот:

„Nista se nece dogoditi” е анти-конференција првпат стартувана во Сараево во март 2007 година на електро-техничкиот факултет каде се собраа хакери од Босна, Хрватска, Македонија и Србија. Oд тогаш кога и каде и да се одржуваат овие локални хакерски настани тие се отворени за сите ИТ ентузијасти за слободен софтвер, GNU/Linux, секакво софтверско и хардверско хакирање, микроконтролери, роботи, програмски јазици…

Ако дочитавте до тука, тогаш треба да дојдете. :-)

Во потрага по новата КИКА

Tags: 

Клучниот збор е grassroot.

Без да бидеме премногу емотивни, сакаме да направиме простор што ќе зависи само од нас (колку и широко тоа да испадне).

Скоро една и пол година траеше КИКА, првиот хаклаб во градов, пред да биде ставен „на чекање“ поради проблеми со електричната енергија.

Го имаме прегледот на долгот на вики. Не знаеме што ќе се случува понатаму со ова, но чувството што преовладува е дека треба да најдеме друго место каде што хаклабот би продолжил да функционира.

И додека разгледуваме опции и се растрчуваме да видиме каде би можеле да се преселиме, сакаме да видиме дали во Скопје има други групи, организации или луѓе што сакаат да учествуваат во потфат за создавање на нов физички протор што ќе служи како хаклаб, или всушност било каква друга лабораторија за активности.

На 12 март (сабота) СподелиЗнаење продолжува во кафе Опера (детали ќе има навремено на блогот), и сакаме тој ден да го искористиме и за муабет со било кој што е заинтересиран за оваа идеја.

Случајни и неслучајни сурфери на овој блог, молам проширете го муабетот.

Ширење на хакерскиот дух: говор по повод 10 години Википедија

Tags: 

Подолу е приложен целиот текст од говорот што го спремив за 10 годишнината на Википедија на 15.1.2011 г.

Големо благодарам до луѓето што ми помогнаа да го потсредам и уште поголемо извинувањање за воглавно очајното читање на текстот и недостатокот на слајдови и слично.

Добровечер,

Денес сум овде, како претставник на Слободен софтвер Македонија, да зборувам на темата „Ширење на хакерскиот дух“. Само имам мал проблем. Јас не верувам во духови. Но, мошне наивно, верувам во луѓе.

Кога барав инспирација за овој говор не очекував дека таа ќе дојде од офлајн светот. Сепак пред неколку денови Уставниот суд на Р. Македонија го стави вон сила правилникот на УКИМ за регистрирање домејни и со тоа за прв пат го сврте вниманието на македонските интернетџии кон еден хакер од пишаната ера.

Господинот Стамен Филипов, кого патем треба да го поканиме на TEDx оваа година, во духот на најелегантната дефиниција за хакерството, проучува системи кои другите, сите ние или барем повеќето од нас, ги земаат здраво за готово. А правниот систем на една држава важно прашање, па макар и таа држава била Р. Македонија.

Се разбира, хакер е збор што најчесто се поврзува со компјутерскиот свет. Ако сте дел од медиумите, тогаш во него ќе ја препознаете мрачната страна на општеството: луѓе кои крадат пари од банкомати или деца кои поставуваат вируси на интернет. Но, ако, како некои од нас овде, го користите тој збор за да се идентификувате себе си или да ја опишете својата работа, тогаш мора да смислите паметен начин како да го објасните тоа.

Хакирањето е нешто што во модерната култура доаѓа преку компјутерската сцена, но не е нужно поврзано со компјутерите. Хакирањето не е прашање за тоа што правите - значи можете да работите на компјутер, а сепак да не хакирате, туку е прашање на тоа како и зошто правите - значи може да бидете хакер со компјутер, пенкало или нож - ако готвењето е вашиот фах.

Денес хакирањето го наоѓа својот пат назад на универзитетите како академски предмет длабоко поврзан со компјутерската наука. А токму на универзитетите, оние во Соединетите држави, сѐ започна пред околу половина век.

Еден од хаковите што е тесно поврзан со Википедија, а е од пресудно значење за организацијата од која јас доаѓам, потекнува од универзитетска средина. Ричард Сталман, човекот кој имавме прилика да го видиме во Скопје летоска, во времето кога бил истражувач на MIT го хакнал американскиот Закон за авторски права и ја создал Општата јавна лиценца. Со тоа тој отвори простор за развивање на слободен софтвер и негова трајна заштита.

Ова е еден од најумните хакови. Сталман го искористил Законот за авторски права на начин на кој никому не му текнало до тогаш, го свртел наопаку, како што ни велат постарите „со свој камен по глава“. Ова е хак што не вклучува технологија или компјутери, но сепак има незаменливо значење за развојот на речиси сите алатки што денес ги користиме, а на прво место светската мрежа - интернет.

Најголем дел од сервисите, страниците и апликациите на интернет денес, дури и они најпроблематичните како Facebook, работат со или на слободен софтвер. Останува можеби засекогаш неодговорено прашањето каква ќе беше мрежата без слободниот софтвер.

Веројатно сите веќе знаат што е слободен софтвер. Тоа е софтверот што нема огранучувања на употребата, што може да се копира, менува и редистрибуира. Доаѓа во пакување на повеќе познати брендови, како Mozilla Firefox или Ubuntu, кои можеби се полесни за препознавање. Знаете дека на секој софтвер му е потребна и документација, а на слободниот му треба слободна документација. Со оваа мисла се водел Сталман кога ја напишал Лиценцата за слободна документација - FDL која заедно со wiki софтверот што е слободен имаше и сѐ уште има пресудна улога во создавањето на денешната најголема енциклопедија Википедија.

Википедија денес е дел од широкото поле на дела со назнака слободна култура. Помогнати со уште некои правни инструменти, како лиценците од Creative Commons, денес луѓето на интернет создаваат, творат, ремиксуваат, со други зборови, го прават она што вообичаено го прават и им овозможуваат на другите да се придружат.

Во воведната реченица на својот говор на TED, Џими Велс го цитира уредникот на Британика кој во далечната 1962 година изјавил дека модерната енциклопедија треба да биде радикална. Википедија очигледно е таква. Таа е енциклопедија ставена наглавечки. Таа е резултат на неземањето на пишувањето енциклопедија здраво за готово. Таа е врвен хак.

Како што свртевме цел круг низ историјата на слободниот софтвер и слободната култура, еден заклучок се наметнува, барем за мене. Хакерите прават важни работи за општествата во кои живеат. Ова не значи дека никој друг не прави. Но како што веќе реков, хакирањето е повеќе прашање на „како или зошто“ отколку на „што“.

За ова ќе се свртам кон Законот на Линус. Линус е Линус Торвалдс, оргиналниот автор на кернелот Linux, уште едно парче слободен софтвер што го врти светот. Ќе бидам краток во раскажувањето на овој закон, но за сите што можеби ќе бидат заинтересирани, книгата е достапна во библиотеката во нашиот хаклаб КИКА. Носи наслов „Хакерска етика“. Авторот е Пека Химанен.

Книгата е осврт на тоа како хакерската етика се разликува од доминантната работна етика денес - протестантската етика. Под протестантска овде не се мисли на нешто поврзано со религија, иако можеби било така на почетокот, туку на економскиот и социолошки концепт за третирање на работата, онака како што ја дефинирал Макс Вебер, но да не должам, има страница на Википедија за тоа.

Значи, да избегнеме секакви забуни, сосема е можно да бидете православен, муслиман, будист или џедај, а сепак да имате протестантска етика. Наспроти неа стои хакерската етика срочена кратко и јасно во Законот на Линус.

Овој закон вели три едноставни работи. Сите човечки мотивации се групираат во три основни категории: преживување, социјален живот или друштво и забава. Претпоставувам дека сите ќе се согласат дека преживувањето е една навистина силна мотивација. Другите две се поврзани со прашањето „за што сте спремни да умрете?“

Значи, некои луѓе се спремни да умрат за своите социјални врски - да се умре за религијата или државата се некои очигледни примери. Иако е тешко дека некој би умрел за својот плејстејшн, сепак во говорот ја имаме фразата „умирам од досада“. Така луѓето би направиле нешто за да не умрат од досада.

Парите исто така се некаква мотивација, но само до определена точка. Парите не купуваат здравје, другари или забава со големо „З“ - тоа што навистина нѐ исполнува или нѐ прави среќни.

Законот на Линус зборува за тоа дека напредокот е всушност движење низ овие фази. Наједноставен пример за ова е сексот. Почнал како нужен за преживување, се проширил како дел од општествениот живот и завршил некаде во порно индустријата.

Но, зборуваме за хакери. Вообичаениот хакер, компјутерскиот хакер, не хакира за да преживее. Ако имате компјутер на масата, тогаш речиси сигурно имате и леб и ајвар. Исто така, проверено, хакерите можат да живеат само на Клуб Мате и переци. Така, ако само работите на компјутер за да донесете леб на маса не сте хакер. Станувате хакер кога тоа што го работите ќе се поврзе со социјалниот живот и забавата. Едноставно, кога компјутерот сам по себе е забава.

Вака е настанат Linux. Вака се настанати многу од работите за кои претходно зборував, без кои денешниот интернет не би бил можен. Вака всушност и јас сум денес тука за да го раскажувам ова.

Книгата на Пека има околу 250 страници и објаснува како ова не е релевантно само за компјутерџиите. Хакирањето е игриво проучување на системите што другите луѓе ги земаат здраво за готово. Значи тоа е нешто што се прави за забава, без разлика на професијата, кога другите луѓе гледаат само една црна кутија. И понекогаш, всушност често, добри и корисни работи произлегуваат од тоа.

Можеме ли да најдеме примери за ова од нашето секојдневие? Го почнав кажувањето со човекот кој го урна .mk домејнот - колку хакерски ли звучи тоа?

Можеме ли да ја тестираме неговата работа низ Законот на Линус?

Господинот Филипов секако не пишува претставки до Уставниот суд заради преживување. Како што известија повеќе медиуми, станува збор за пензионер. Значи, мора да биде некое од другите две, но ако морам да се обложам тогаш би ги ставил сите пари на ултимативна забава.

Ако Уставот на Републиката е кернелот, тогаш Стамен е човекот што за сите нас овде ги проверува сите печови што програмерите сакаат да ги протнат. Мислам дека му должиме големо благодарам, не само за работата, туку и за примерот што го дава.

Тоа е тоа што е потребно за да се биде хакер. Ако некој ви кажал дека не можете да бидете тоа со завршен Правен факултет, сега знаете дека ве лажел.

На почетокот на овој месец, уште мамурен од 27-мата конференција на компјутерскиот клуб од Германија, напишав „Отворен повик за хакери“. Овој говор нека биде дополнување. Време е нашата заедница да порасне и време е да почнеме да правиме работи кои ќе ја докажат нашата репутација и ќе ни помогнат на сите нас овде.

Се надевам дека до крајот на денов ќе пораснеме барем за еден.

Благодарам.

Отворен повик за хакери

Tags: 

Хакерската заедница направи многу, но предизвиците се сѐ поголеми. Потребно е поголемо и пошироко ангажирање.

Ова се зборовите што би ги искористил ако морам да го парафразирам Роп Гронгеп - хакер-ветеран, еден од основачите на легендарниот XS4ALL - во еден твит, а како сиже на неговиот говор на отворањето на овогодинешниот, дваесет и седми по ред, Chaos Communication Congress. Се разбира, ваква реченица до буква нема да најдете во текстот на говорот, но барем јас така го разбрав.

Има одредена почит кога ќе кажете „хакер“ во Холандија и Германија на ваквите големи конференции. Зборот го нема она медиумско-сензационалистичко значење, какво што сме навикнати да го читаме или слушаме дома. Ова се луѓе кои се добри со компјутери, но ова се исто така луѓе кои значајно придонеле во многу аспекти во средината каде што живеат и работат: слободата на говорот или печатот, приватноста, правата на корисниците на интернет, во физичкиот свет кој сѐ повеќе е изложен на дигиталните технологии и така натаму - од што корист имале цели градови, држави, општества.

Ракета

Нема подобро објаснување на хакирањето од „игриво проучување на системи што другите луѓе ги земаат здраво за готово“, а под „системи“ не се подразбираат само компјутерските системи. Последен пример за ова се серијата предавања на теми општество, култура и заедница што се одржаа на 27c3.

Но, овој текст не е за странските хакери.

Дигиталниот пејсаж на дешеницата ќе биде (веќе е?) исполнет со државни решенија што ги водат, чуваат и архивираат нашите лични и трансакциски податоци, како и историјата на предметите, споровите и услугите кои сме ги побарале или добиле и компании кои прибираат податоци од нашето секојдневно сурфање, кои ги продаваат, разменуваат, користат за да испорачаат подобрено потрошувачко искуство. Ова ги засега сите. Како што вели Брус Стерлинг во Wired, пред речиси 5 години: „Можеби не сте заинтересирани за војната за дигитални права, но тоа не значи дека го имате луксузот да бидете на страна, бидејќи другата страна е мошне, мошне заинтересирана за вас.“

Останува да видиме колкумина од нас ќе се зафатат со проучување на овие системи и нивно менување така што тие ќе станат поблиски на вреднсотите за слободата, транспарентноста, отвореноста. Во Скопје веќе имаме хаклаб каде што чат-пат проучуваме по нешто, но „ние“ можеме да се изброиме на прсти. Тоа што можеби сме незапознаени со постоењето на други луѓе или групи не значи дека нив ги нема, иако тешко е да се задржи оптимизмот по едногодишното постоење на КИКА.

Предавањата на конференциите како 27c3 одеднаш и на широко отвараат премногу прашања веројатно за сите што не се во центарот во случувањата. Во следните денови, а можеби, со малку среќа, и сѐ до 28c3 ќе се обидеме да пренесеме доволно од тие искуства дома.

Придружете се.

Во Берлин, 3.1.2011

Благодарност до @gdamjan и @igor_stama за коментари и забелешки.

(Прв пат објавено на: http://it.com.mk/otvoren-povik-za-hakeri/)

Хакерска етика @ NYUS во Сарај

Tags: 

Да продолжам со неделата на заблогадарувања - благодарност до Дарко Булдиоски и проф. Дона Колар-Панов за поканата и отстапеното време да одржам кратка презентација на темата „Зошто хакерите хакираат“.

За мене тоа беше добра прилика да споделам некои нови работи со кои се сретнав, посебно преку читањето на „Хакерска етика“ - книга која ја има во библиотеката на 2с.мк. Презентацијата беше само врв од сантата мраз на голема тема за работната етика која доминира денес и можните промени кои хакерската може да ги донесе.

Но настрана од тоа, атмосферата на часот по Дигитални медиуми и сајбер култура беше нешто што не сум го видел на друго место во Македонија. Да беше пред 5 години, ќе се запишев таму на постипломски. Се разбира не знам дали сите часови се такви, но овој беше отворен и поттикнувачки за учесниците.

Ни требаат повеќе вакви студии.