бизнис

За потребата за бележење на причините за неуспех

Tags: 

Секое предавање за стартапи вклучува охрабрување дека неуспехот е дел од процесот на правење бизнис. Инвеститори кои што држат предавања велат дека попрво би вложиле во некој со просечна идеја и неуспешно искуство, отколку во некој со супер идеја и без искуство на пораз во бизнис светот. Падни седум пати, стани осум пати или слични источни поговорки се користат да се илустрира процесот до стигнување до успех преку неуспеси.

Сепак, освен ако не наоѓам голема дискусија некаде, ми се чини дека во Македонија има многу малку податоци и дискусија за тоа зошто стартапите не успеваат. Со планот стартапите да бидат еден од главните двигатели на економски раст во Македонија, поддржани од државни институции како Фондот за иновации и технолошки развој (ФИТР) кој што дизајнира програми и политики за инвестирање, прашањето за неуспех би требало да добие поголемо внимание.

Разбирањето на причините за неуспех може да има советодавна улога за државните програми за финансирање и за другите сегашни и идни стартапи. Ова е од посебно значење ако причините за неуспех најчесто не се лоцирани внатре во фирмите (на пр. лош менаџмент), туку надвор во околината во или со која што тие работат (на пр. високи кирии за деловен простор). ФИТР и другите државни институции што помагаат во спроведувањето на програмите за економски раст, на проблемите кои што се од внатрешна природа кај компаниите, можат релативно полесно да понудат решенија (како на пример обуки за подобрување на менаџерските способности, подобрување на меѓучовечки вештини, учење на други потребни знаења итн.). Но, работите стануваат многу покомплицирани ако треба да се интервенира во работи што не се во директна надлежност на државните институции кои примарно работат со стартапи. Затоа податоците за неуспех може влијае и на други државни политики.

Ако на пример, стартапите не успеваат поради тоа што не можат да најдат дополнителни програмери за да ги испорачаат производите што ги ветиле на пазарот, а тоа како последица го попречува економскиот раст, тогаш ФИТР ќе може да го советува Министерството за образование за промена на образовни програми. Ако пак скапите кирии или недостатокот на деловен простор во Скопје се проблем, тоа може да биде сигнал за градежниот сектор или за локалните власти од други градови кои би понудиле поприфатливи услови за стартапи.

И така натаму, може да се понудат други примери: пристап до пазари, контакти од клиенти, формирање конзорциуми помеѓу домашни и странски компании за поголеми проекти за кои надлежностите се наоѓаат кај други државни институции и кои соодветно би можеле да се вклучат, сѐ со цел постигнување на што е можно поголем позитивен ефект економскиот раст.

Станување осум пати е супер. Уште подобро е кога знаеш зошто паѓаш. Ако некаде има такви податоци, оставете коментар.

Објавено на IT.mk: https://www.it.mk/za-potrebata-za-belezhene-na-prichinite-za-neuspeh/

Залудната потрага по општествено-одговорни е-бизниси

Tags: 

Подолго време off.net.mk е на тапет дека не објавува доволно вести за активистичките активности што се случуваат во Македонија, а од скоро дел од критиките се насочија и кон newmadia.mk (поради учеството на Драган Павловиќ Латас на нивната конференција) и blogirame.mk (поради сплетот на околности што доведе до тоа 2 дена по големите студентски протести каде што имаше прекин на мрежата на TMobile, истата команија да дели награди на нивниот настан).

Ваквите „повици за правда“ се беспредметни.

Сите овие (и други) профитни компании (или профитни проекти) немаат мисија да застапуваат никакви општествено значајни прашања (кои и да биле тие), туку имаат мисија да прават профит (некои го прават тоа повеќе или помалку успешно од другите — на пример во случајот на blogirame.mk тоа е само зголемување на видливоста на брендот).

Оттука, воопшто не разбирам зошто да им се поставуваат повисоки барања на овие ентитети одошто на пример им се поставуваат на било кои други фирми (па дури и во пред интернет времето). Единственото објаснување што го гледам е дека овие три или уште неколку други се поврзани со луѓе кои се релативно познати / достапни за комуникација онлајн, па оттука се чини згодно да бидат пингани за сешто.

Залудно е сето тоа, па за сите што мислат дека сепак јавниот простор треба да биде простор за дебата, мало навраќање на Џејкоб Апелбаум и Дмитри Клајнер (Република 2012„Кога зборуваме за права, зборуваме за права во јавниот парк. Но нашиот друштвен простор веќе не е јавниот парк, туку е трговскиот центар каде службата за обезбедување има апсолутна и тотална моќ“.

Приватните ентитети не се јавен парк. Тоа важи и за интернет.

Отаде печатот: некои идеи за весниците (дури и во Македонија)

Tags: 

Дополнето: Септември 2012. Се чини токму таква идеја како што се предлага во текстов е реализирана од страна на македонска команија: Македонскиот Ambio.me е финалист на WebFest, има шанса да оди на ТеchCrunch Disrupt.

Пред (околу) две недели веста за дигиталните изданија на македонските весници одекна во јавноста (и на интернет, пример: За претплатата на Вест и дигиталните изданија на Дневник и Утрински). Се разбира, нема што многу да се каже на примерот на „Вест“. Тоа е технолошки ќор-сокак, комплетно несоодветен со интернетската инфраструктура и идеја воопшто.

Но, сѐ не е загубено.

Замислете весник што ќе продава пред сѐ електронска претплата. Да, како „Вест“, но со веб-страница што ќе изгледа современо (модерно), по сите најнови технолошки нишани (html5, permalinks, location aware, разни интеграции и сл.), апликација за мобилните уреди што ќе наликува на Google+ или Facebook, постојано освежувани содржини со дневник на промени, врски до подолгите извори во странство и многу, многу локална содржина. И замислете исто така многу локални реклами. На пример, кога ќе го отворите весникот од мобилниот уред, а сте на пат во Охрид, покрај текстот што ги читате да се појави дискретна реклама за локалниот ресторан (бидејќи мобилниот уред знае каде сте и знае колку е часот - дали е ручек време на пример). Замислете и дека дневно на sms добивате QR код (или слично) со кој во трафиката можете да земете печатено издание, бесплатно, ако баш сакате да го имате тој број засекогаш, на хартија.

Секако, ова не звучи како нешто што би можел да го направи некој печатен медиум. Попрво би рекол дека некој како Тime.mk ќе успее да ја склопи инфраструктурата на интернет и потоа ќе направи договор со некој весник за последниот чекор (локалната содржина) во имплементацијата.

Уште повеќе што идејава гледа со двете очи кон иднината (нови генерации - публика што не е носталгична кон хартија, нови технологии - мобилен интернет и уреди, постојана достапност и постојани вести), а би рекол дека денешниве наши весници повеќе мислат како да продадат копија повеќе на пензионерите (и сега како „Вест“ на дијаспората).

Да завршам со најчестата аналогија која се користи за судирот меѓу стариот бизнис и новите технологии (веројатно на Сет Годин), за тоа дека бројот на железнички компании во авионскиот превоз е нула, бидејќи железничките компании мислеле дека се во железничкиот бизнис, а не во транспортниот бизнис.

Па ако често не сме во бизнисот во кој што мислиме дека сме, тогаш треба почесто да се прашаме во кој точно бизнис сме. Ова не може да не важи и за медиумите.

Behind enemy lines: Белешки од webit '11

Tags: 

Ова е прв пат да сум на конференција „зад линиите на непријателот“. По сите конференции за корисници, хакери и активисти, ова е мојата прва конференција за корпорации.

Ако има една реченица која може да го опише настанот во Софија, тогаш тоа е дека [за големиот бизнис] просечниот корисник [на интернет] е потрошувач. Тоа е мантрата што одекнуваше, и разбирливо, бидејќи тоа пред сѐ беше настан од компании за компании. Facebook, Google, Yahoo, Microsoft и други дојдоа да ги потсетат подзаспаните претприемачи од (југо)-источниот дел од Европа дека на интернет има пари што чекаат да бидат заработени. Ова не е ништо ново. Компаниите постојат за да прават пари. Сепак интересно беше да се чујат, макар и повторени, овие зборови од некои од највисоките преставници во Европа на големците од САД.

Не го пишувам ова значи за да го спорам, на пример, Facebook во неговото стојалиште дека сака да владее со интернет и има потенцијален пазар од 800 милиони потрошувачи или слично.

Но, ќе го спорам излагањето на Пламен Русев [и веројатно многумина како него], кои што во ова сакаат да маскираат моќ на/за луѓето, влијание во општеството или некој друг привлечен buzzword за возбудување на дигиталните маси.

Не дека Facebook (и таквите како него) не може да биде корисна алатка [дури и ако не сте претприемач], но секое идеализирање ја искривува сликата. Само во последниве месец дена Google ја даде електронската пошта на еден активист на американските власти без соодветен налог, a Facebook избираша профили на lgbtq луѓе (на холандски). Веројатно нема посебна потреба да ги спомнувам претходните случувања со Wikileaks (хостинг на Amazon и Twitter профилите на активистите).

Па кога следниот пат ќе помислите дека го менувате светот like по like, потсетете се дека на крајот, и во просек, вие се уште еден [потенцијален] потрошувач. Големите интернет бизниси го прават тоа со нас. Од корисник, во потрошувач, во потрошувачко добро.

Топла вода во јавниот сектор

Tags: 

Ја читав објавата за најновиот натпревар „Биди иновативен“ ги наградува бизнис идеите и помислив за тоа какви идеи ќе се појават на него и дали познатата „не измислувај топла вода“ ќе има некакво влијанија меѓу учесниците.

Мислам дека во општествово и стопанствово ни фали уште многу „топла вода“, па си реков која идеја што е „топла вода“ може некако да придонесе во земјава. Дали поради преголемото влијание на Берлин или поради нешто друго, првото нешто што ми текна беше автобуска линија до аеродром. Не е нешто сложено: ти требаат неколку автобуси, избор на 2-3 станици (пр. Бисер, Холидеј ин, Александар палас, последна 15-ка), договор за реклами со хотели и слично, возен ред според просечното време на полетување од аеродром (и слетување), и горе-долу тоа е тоа. Јасно е дека ова не би поминало на натпреварот, ако ништо друго, тогаш поради високите вложувања што се потребни од почеток за бизнисот да проработи.

Сепак, одлучив малку повеќе да се занимавам со идејата, и откако не успеав да сфатам зошто некој со повеќе пари или бизнис-храброст не го направил ова до сега, прашањето го поставив пред постарите и помудрите. Еве што прибрав како информација:

  • Порано (некогаш?) имало автобус до аеродром. Сега сѐ уште има автобус до селото што е (релативно) близу до аеродромот;
  • Некоја такси компанија (воглавно составена од жители на селото) го држи монополот за превезување на патници од аеродромот до Скопје. Монополот се одржува со насилство. Возачите од други компании биле бркани, а до сега имало бројни случаи на физичка пресметка меѓу „конкурентите“;
  • Затоа, најчесто, другите такси компании возат од Скопје до аеродром и потоа се враќаат празни назад;
  • Но, некои среќници, можат да возат и во обратна насока. Ако авио-патникот побара информација за превоз од некое од службениците во аеродромот, тие ќе повикаат пријател кој работи во некоја такси компанија, кој ќе дојде на аеродромот со таблата во багажник. Така ќе ги заобиколи „бариерите за влез“ на пазарот;
  • И на крај, непознато е дали е потребна посебна дозвола од градот (или друг надлежен) за сега да се воспостави нова редовна линија, но преовладува чувството дека некакви тесни интереси го менаџираат и овој хаос.

Одоворност каква што сака Годин на скопските улици

Tags: 

Се сеќавам на еден текст од Сет Годин (не можам да го најдам баш сега на интернет), во кој тој се жали на некоја незгода во сообраќајот што ја имал тој со службено возило на некоја компанија, и на возилото немало информација каде може да се обратат учесниците во сообраќајот ако сметаат дека возачот се однесувал непримерно или ја загрозил безбедноста во сообраќајот.

Па, добри вести од Скопје. Возилата на Мако Маркет на задната страна имаат лепенка која им сугерира на другите учесници да се јават во дирекцијата на компанијата доколку сметаат дека возилото се однесувало непримерно во сообраќајот.

За жал не можев да го фотографирам возилото. Сепак возев и ќе беше несовесно јас некако да ја загрозувам безбедноста.

Зошто да го избришете Вашиот Myspace профил?

Tags: 

Да беше друг ден веројатно ќе напишев некој збор повеќе за ова. Денес само цитати:

I actually care about my friends, and don’t want to screw them over my making them a “friend” on Myspace. By using myspace, I’m forcing my friends to sign up for a corporate owned, ad ridden, heteronormative web service if they want to stay in touch with me.

од: http://bang.calit2.net/tts/2008/12/31/why-i-am-deleting-my-myspace-accou...

We consider network services that are Free Software and which share Free Data as a good starting-point for ensuring users’ freedom. Although we have not yet formally defined what might constitute a ‘Free Service’, we do have suggestions that developers, service providers, and users should consider

од: http://autonomo.us/2008/07/franklin-street-statement/

А да, и среќна Нова година!

Ново:
ACCESSING THE DATABASE
Once you have your application written and it has gotten quite large (100,000 users is a modest Facebook application, these things really do have a tendency to go quite viral), it is time to start the information digging. Each Facebook application can access many many stats on each user including but not limited to Name, username, Gender, Sexual Preference, Religion, Political Preference, Age, Geographic Location, Interests, Facebook networks and a list of their Facebook friends. How would one do this you might ask? Just a few simple lines of code:

<code>
/*This is the magic line! This line gets all the info we need, as you can see right here I am
only getting the birthday, gender, geographic location and education level of the user, but I could
get all of the things mentioned above just as easily). This assumes that the user ID has been
already stored in the variable $user.*/

$foo=$Facebook->api_client->sql_query(“SELECT birthday, sex, current_location, education_history
FROM user WHERE uid = $user”);

// Start the query

$query = “INSERT INTO users_information (uid, sex, city, state, country, school, birthday) VALUES
(‘$uid’, ‘$sex’, ‘$city’, ‘$state’, ‘$country’, ‘$school’, ‘$birthday’) ;

mysql_query($query);
</code>

Just those simple lines of code was all it took me to get all the data on 100,000 Facebook users. Of course being a responsible citizen I promptly deleted the data after I collected it, removed my application and deleted my Facebook account. But what if I was not a responsible citizen?

Од: http://www.hackbloc.org/etc/zine/6/zine6.pdf, стр. 31.

Каде греши Он.нет

Tags: 

Веќе пишував како (вработените од) Он.нет ме измамија во продолжување на договорот за ADSL (и ајде, оставам малку простор да станувало збор за незнаење, а не смислена тактика).

Сега ја имам приказната за миграцијата. Некаде на почетокот на ноември ми се јави вработен од Он.нет да ме извести дека „постои техничка можност“ за мигрирање на бројот од Телеком. Договорот татко ми го потпиша на 6-ти ноември. Сепак до денес не добив повратна информација од Он.нет, иако секој пат кога одам во салон (поздрав Радмила, Марко, Симон) ми велат дека некој ќе ми се јави да ми каже до каде е работата и се чудат како тоа уште не сум мигриран.

Сега не сакам да пишувам за тоа како со ова доцнење го пробиваат законскиот рок пропишан од АЕК, нивниот арбитрарен и усно соопштен рок од 25 работни дена и оној од договорот за обезбедување услуга од 30 работни дена.

Сакам да напишам за нивната маркетинг (хм, ваљда е тоа маркетинг) стратегија.

Со тоа што ме канат да потпишам договор за услуга што не се спремни да ја испорачаат од било кои причини во било кој разумен (или договорен) рок, тие се тројни губитници:

1. Губат две месечни претплати (до овој момент). Ако ја добијам услугата на 1-ви јануари, ќе ја користам само до ноември. Иако имам договор на 12 месеци, кај нив ќе плаќам само 10 месеци.

2. Губат други потенцијални корисници. Секој пат кога некој ќе ме праша „Како Он.нет?“, јас ќе критикувам дека еве чекам, никој не се јавува, поминаа два месеци и слично. Луѓето ќе се замислат, и којзнае, некој можеби ќе се откаже од миграција или други услуги.

3. Го губат мојот иден статус на корисник. Ќе сакам ли да продолжам да им плаќам за услуги по 6.11.2009 година, по сето чекање, маткање по салони, неисполнување на договореното?

Што можеше да направи Он.нет во услови кога тие и Телеком имаат горе-долу иста 2 во 1 понуда?

Па, можеше да биде искрен. Можеше да рече дека баш и не можат да направат миграција. Потоа, можеше да се обиде да ме задржи како корисник на некој друг начин (на пример поефтин или повеќе интернет). И, ако успееше во тоа, тогаш кога навистина ќе можеше да направи миграција, ќе ме известеше и завршеше работа за два дена.

Има и уште една работа. Он.нет во својот однос кон корисниците и административните процедури сѐ повеќе заличува на Телеком. Се сеќавам на еден осврт за тоа каде згрешил HP (можеби беше од Сет Годин, не знам). Вели, HP згреши со тоа што сакаше да се натпреварува со Dell во продажбата на ефтини компјутери. Вели, не можеш да го победиш Dell со тоа што и ти ќе станеш како него.

Ете. Он.нет не може да го победи Телеком ако стане ист како Телеком. Он.нет беше познат по тоа што им излегуваше во пресрет на корисниците кога Телеком не можеше или не сакаше да го стори тоа (уште од времето на првиот ефтин dial-up). Се чини дека сега тоа за компанијата е минато. Сега се само уште еден телеком.

Но, зошто тогаш да ги одберам нив, кога тука е стариот добар Телеком?

Некои идеи за тоа како да бидете добри кон вашите корисници

Tags: 

Денес бев во Он.нет да си ја платам сметката за Интернет и имав возбудливо доживување.

Вработената во Он.нет, внесувајќи податоци за фактурата, виде дека договорот набрзо ми истекува. Ми рече дека имаат нови пакети кои вклучуваат интернет и телефонија, но само ако сакам да го мигрирам бројот од Македонски Телеком. За жал, ми рече таа, оваа можност сѐ уште не е достапна во мојата населба, бидејќи централата сѐ уште не била монтирана.

Сепак, бидејќи договорот ми истекува и истата опција без проблеми ми е достапна во Телеком, а јас сум нивен долгогодишен корисник, тие се спремни да ми понудат попуст од 15% на новиот Соло 30 пакет што ќе можам да го користам до денот на пристигнувањето на пакетот Дуо, со цел компензирање на очигледните разлики во цените на поединечните пакети. Сето ова ќе ми биде достапно само ако денес се сложам да станам корисник на нивната „две во едно“ понуда.

Откако добро ја разгледав понудата и уште еднаш продискутирав за деталите, се сложив со оваа понуда од Он.нет и сега среќно си сурфам.

Се разбира, ова не е тоа што денес се случи во продажниот салон на вториот фиксен оператор.

Всушност приказната започнува пред околу еден месец.

На 18 август бев во Он.нет за да ја платам сметката, но и да проверам кои ми се опциите бидејќи уште тогаш се зборуваше за новите понуди што треба да дојдат во септември. Тогаш, меѓу другото, специјално прашував до кога ми е рокот за да поднесување на барање за договорот што го имам со Он.нет да не се продолжи автоматски.

Ова го прашував со посебен интерес бидејќи печатот на договорот е од 20 септември, но интернет добив на 13 октомври, па прашував од кога точно почнува да се смета тоа „една година интернет“. Суштествено беше да го знам тоа бидејќи барањето се поднесува еден месец пред истекувањето на договорот. Така, ако времето тече од 20 септември лани, тогаш 18 август оваа година беше точно датумот на кој што треба да го откажам продолжувањето на договорот.

Тогаш вработениот во Он.нет ми рече дека времето се смета од денот кога сум добил интернет. Јас си заминав од салонот со мисла дека имам уште околу еден месец од стариот договор и деќа ќе можам да видам какви ќе бидат новите понуди и комотно во септември да разгледам чии услуги за сурфање ќе ги користам следните дванаесет месеци.

Денес бев во салонот исто така за да ја платам сметката и да се информирам кои ми се опциите, сега кога договорот ми истекува. Вработената во Он.нет ми рече дека има пакет Дуо, но тој сѐ уште не е достапен во мојата населба. Исто така ми рече дека веќе не можам да го откажам автоматското продолжување на договорот бидејќи датумот кој од кој се смета едната година е 20 септември.

Не сакав да навлегувам во расправии, па само се насмеав и прокоментирав како може да добивам различни информации од различни вработени во врска со договорот и набрзо потоа си отидов.

Сега суфрам на старо-новиот интернет и блогирам за овој весел настан.