Опортунитетниот трошок на Македонија

Tags: 

Според последните новинарски извештаи, се ближи денот Д за европската иднина на Македонија. Се вели дека исходот на тој ден целосно зависи од решението за проблемот со името.

Не знаеме колку што од ова е точно и каква сѐ политика е во игра, но за целите на овој текст ќе претпоставиме дека предлог е ставен на маса и дека Македонија може да прифати и одбие.

Значи, Македонија може да прифати промена на името и влез во ЕУ, или да одбие промена на името и да остане надвор од ЕУ. За Македонија посакуваната варијанта е да го задржи името и да влезе во ЕУ, но таков избор, како што велат, не е возможен.

Во економија, еден од основните концепти што се учи е „опортунитетен трошок“, а се однесува на два посакувани избори кои меѓусебно се исклучуваат. На студентите на предавање овој концепт, инаку обмислен од Џон Стујарт Мил, им се објаснува со изборот работа или студии (иако опцијата вонреден студент во Македонија малку го руши примерот). Младиот матурант е соочен со избор: може да студира или да работи. Ако работи, тогаш не може да студира, да се здобие со диплома и во иднина да најде подобра работа. Тоа е опортунитетниот трошок на работењето. Ако студира, тогаш не може да заработи пари. Опортунитетниот трошок се парите што можел да ги заработи.

Понекогаш, опциите кои се пред нас не можат да се изразат во пари, но сепак опортунитетниот трошок сѐ уште е присутен, иако можеби тој тешко се согледува. (Во економијата, постои разлика меѓу опортунитетниот трошок и сметководствениот трошок).

Назад на прашањето за Македонја и ЕУ. Ако Македонија го смени името (и влезе во ЕУ), тогаш опортунитетниот трошок ќе биде во она што може да се добие од неменување на името. Неменувањето на името пак, како опортунитетен трошок го има сето тоа што може да се добие со влегувањето во ЕУ.

Пресметајте.

Што ќе ти е блог, ако не се пофалиш на него #2

Tags: 

По текстот во Културен живот, малото истражување што го правевме јас и Марија Костовска за тоа дали работодавците се интересираат за интернет активностите на кандидатите за вработување, се најде, во скратена форма, и во ноемврискиот број на списанието за човечки ресурси HRGlobal.

Kudos за нас! :)

Бесплатно здравство

Tags: 

Ова е повеќе прашање, но да почнам од почеток.

Со последните измени сите лица кои порано не можеле да добијат сини картони, сега можат да добијат. Тоа е добра вест и мило ми е што социјалната држава почнува да функционира во таа смисла.

Сепак и ваквата реформа остава одредена група на граѓани надвор од здравството покриено со сини картони. Имено, ако работите во некоја компанија која поради некои причини не може да Ви исплати плата на време, тоа ќе значи дека нема да имате и сини картони. Вистина има компании кои намерно не ги исплаќаат платите (а со тоа и придонесите), но има и такви кои немаат избор (ако на пример се погодени од економската криза). Не изгледа фер работниците да страдаат поради дивеењето на работодавците или кризата, особено кога неработниците не страдаат поради нивната несреќа или мрза.

Не ги знам точните одредби на новиот закон но, од здравствена гледна точка, можеби е поисплатливо да не работите и да имате картони, отколку да работите (пријавено по сите закони) и да немате. Патем ако работите „на црно“ официјално немате работа, а може да си земете картони.

А што ако работите во некое од јавните претпријатија и не земате плата (и придонеси и картони)? Јавните претпријатија речиси и да не можат да бидат погодени од економската криза, или барем не негативно. На пример, ако кризата ја намалува заработувачката на граѓаните, некои од нив ќе почнат помалку да го возат својот автомобил, а повеќе да се возат со ЈСП, а тоа ќе значи повеќе приходи за ЈСП. Јавните претпријатија се во соптсвеност на државата, градовите или општините и за нивното раководење се одговорни министрите или градоначалниците. Нивните буџети воглавно се полнат со пари на граѓаните. Зошто некои такви претпријатија се во неможност да ги плаќаат платите на своите работници?

Во врска со платите и придонесите, во игра се исто така нови правила. На пример, има казни (можеби и камати) за оние кои нема навреме да ги уплатат средствата. Ми се чини дека рокот е до 15-ти во секој месец. Не знам до која мера се спроведуваат овие, но ако се спроведуваат, а во прашање е државно јавно претпријатие, тогаш во крајна линија испаѓа дека државата сама на себе треба да си плаќа казни, ако менаџерскиот тим кој таа го поставила не успее да исплати плати на време, со пари кои пак треба да дојдат од државата (всушност од граѓаните). Замрсено.

Ова не е само некоја ментална гимнастика. Во Македонија постојат јавни претпријатија во кои илјадници луѓе немаат со месеци земено плата. Штета што не мислеле и на нив кога го носеле новиот закон за здравство за сите.

Потсетување

Tags: 

Сметам дека е моја граѓанска должност да ги потсетам републичките и градско-општинските надлежни дека дојде ноември и дека на некои места веќе паѓаше снег, за да не испадне пак дека снегот изненадил како што тоа го прави неколку години наназад.

Google за „снегот изненади“.

Преку програмата на партиите до јавната администрација

Tags: 

Во денешен Утрински опозицијата ја повикала владата да ги вработи најдобрите студенти во јавната администрација:

„На страница 97 од програмата ’Решенија за Македонија‘, во делот ’Перспективи за младите‘, предвидовме континуирано вработување на најдобрите студенти во јавната администрација, како битна претпоставка за подобрување на нејзините капацитети.

Google на прашањето „најдобрите студенти во јавната администрација“ вели дека владата веќе потпишала 2 меморандуми токму за таа цел со УЈИЕ и ДУТ.

Убаво што партиите и владите мислат на вработувањето на младите, но од кога најдобрите се задоволуваат со работа во јавна администрација?

Или, за Македонија можеби подобро, до кога најдобрите ќе се задоволуваат со работа во јавна администрација?

Белешка за кучињата

Tags: 

Навистина за кучињата.

Една од компаниите кои чуваат овци на Бистра во реонот на Галичник, намерно ги оставила или ненамерно ги заборавила кучињата што преку лето ги чуваат стадата. Мојот тип е на „Вардар“ од Велес (кучињата ги видов близу нивен објект).

Шарпланинец

Па, ова е повик до вообичаените заштитници на животните и љубителите на кучиња да ги вдомат овие несреќни животни, кои ако останат в планина, сигурно ќе имаат сурова зима без храна. Станува збор за 7 - 10 кучиња, некои повеќе, а некои помалку, шарпланинци.

Ав!

Економија на внимание: навраќање

Tags: 

Сум пишувал нешто за економијата на внимание во март 2006.

Сега случајно налетав на продолжение на оригиналната дебата, па ставив повеќе работи на diigo:
http://www.diigo.com/list/novica/the_attention_economy

Вака кратко. Да не ви одземам многу внимание. ;-)

Не, ние сме добри пријатели

Tags: 

Има што да се учи од холивудските филмови: Во „Јасна и присутна опасност“, Џек Рајан го советува американскиот претседател да не негира дека бил пријател со убиениот соработник на картелот во Колумбија. „Кога новинарите ќе прашаат дали сте биле пријатели“, вели Рајан, „речете им: не, бевме добри пријатели. Така ќе нема што да прашуваат“.

Ова е одлична лекција за „Слободен индекс“. Кога некој новинар ќе ги праша дали се од СДСМ, нека му одговорат дека не се од СДСМ, туку од СДСМ, ВМРО-ДПМНЕ, ДУИ, ДПА, ЛДП, НД, ЛП, НСДП (и кој има уште таму?!). Тогаш ова глупаво прашање ќе биде затворено и дебатата за вистинските нешта ќе може да започне.

Европската комисија за интелектуалната сопственост во Македонија

Tags: 

4.7. Chapter 7: Intellectual property law

Some progress has been made on copyright and neighbouring rights. The amendments to the Criminal Code regarding breach of copyright and increasing the maximum prison term have had a positive impact. The number of court proceedings has increased. They lasted between one month and about three years. The website on copyright protection established by the Ministry of Culture is not regularly updated.

The administrative court instructed the second-instance commission to annul within one month its decisions suspending the activities of two of the three collective rights management societies. However, this has yet to be done. The Constitutional Court annulled some provisions of the rulebook on the levy scheme and the rulebook on the calculation of royalties of the Association for Protection of Copyright on Musical Works (ZAMP). Concerns have been expressed about this decision, which relates to interpretation of Article 146(6) of the current Copyright Law. The court stated that copyright royalties should be calculated only on the profit, not on the income, from using a copyright work. Overall, in the area of copyright and related rights the country is moderately advanced.

There has been good progress in the area of industrial property rights. The country became a member of the European Patent Organisation. The State Office for Industrial Property (SOIP) is responsible for implementing the European Patent Convention (EPC). A new Law on Industrial Property provides the basis for implementing the EPC. Alignment has yet to be confirmed. Several pieces of legislation implementing the new Law on Industrial Property have been adopted.

A Law on Plant-Breeders’ Rights was enacted. Alignment has yet to be confirmed. The International Convention for Protection of New Varieties of Plants has been ratified. More staff were recruited to the SOIP, bringing the total number to 34. The SOIP and the Ministry of Economy undertook a number of public awareness-raising activities. The SOIP, in cooperation with the European Patent Office, organised seminars on patent applications and drafting patent claims. Alignment of the trademark law is not satisfactory. Overall, in the area of legislative alignment on industrial property rights the country is advanced.

There has been good progress on enforcement, both at the borders and throughout the country. However, piracy and counterfeiting remain widespread. A national strategy and an action plan for building up the capacity needed to implement and enforce the acquis in the area of copyright, related rights and industrial property rights was adopted.

The Coordination Body for Intellectual Property (CBIP) was active, taking frequent and well-coordinated action across the country. The government was informed about CBIP activities twice a month and provided support. Appropriate criminal and misdemeanour procedures were initiated and outlets were closed. Seized goods that had been the subject of a court decision were publicly destroyed with media coverage. However, the efforts made to combat counterfeiting are not sufficient. The goods seized were mainly audio/video CDs, clothing, cigarettes and alcohol. Equipment used to produce counterfeit goods and computers running unlicensed software are confiscated but not destroyed. Cooperation with the Agency for Managing Confiscated Property has yet to be established.

Some progress was made on the awareness, experience and qualifications of inspectors and judges. The State Market Inspectorate was provided with extensive IT equipment to strengthen its capacity and received training on intellectual property rights (IPR). The customs administration increased its IPR enforcement activities. IPR protection has been made an integral part of the training curriculum of the academy for training judges and prosecutors from the 2009-2010 academic year on.

The Ministry of Justice has supported the work of the specialised IPR departments of the 13 basic courts and submitted monthly statistics on IPR-related court proceedings to the SOIP. The number of misdemeanour, civil and criminal proceedings is unsatisfactory. About 40 copyright and industrial property cases were completed in 2008. Fines and other sanctions were imposed in about half of them. However, fines were not imposed effectively and averaged €250, ranging from €15 to €10,000. A reliable enforcement record has yet to be established and the method for collecting statistical data on enforcement is weak. Some awareness-raising activities have been carried out, but the overall level of awareness about IPR is still unsatisfactory. Although the country has started to address its priorities, the resources allocated are still insufficient for proper IPR enforcement.

Conclusion

Some progress has been made towards strengthening the legal framework and enhancing administrative capacity and institutional cooperation in the area of intellectual property law. The track record regarding the number and value of goods seized and destroyed and the number of court proceedings initiated and completed is not yet satisfactory. Overall, enforcement, though improving, is not yet satisfactory.

Од THE FORMER YUGOSLAV REPUBLIC OF MACEDONIA 2009 PROGRESS REPORT.

Страници