Секогаш кога ќе видам оглас на кој за политички прашања се отвара конкурс за иновативни решенија, во морозовски стил, прво се запрашувам зошто воопшто политичко прашање е дадено на некакви технолошки фирми да го иновираат: дали во државниот орган, конкретно Министерството за труд и социјална политика, нема луѓе кои што можат да најдат решение што е специфично од нивната стручност (а познавам двајца-троја бистри луѓе во тимот на министерката), или станува збор за декларативно барање решение во кое треба да се сврат некои пари во некои фирми притоа да се пофали претприемништвото (на кое патем, во духот на претрпиемачката идеологија, не би му ни требале државни поттикнувања за да биде остварено)?
Уште на самиот почеток се чини дека пишувачите на повикот ги имаат измешано лончињата. Повикот вели:
Основна цел на повикот е да се поттикне развој и примена на иновативни решенија во различни сегменти од општеството за подобрување на квалитетот на живеење.
Внимателно читање на ова набиена реченица открива дека целта се иновативни решенија, а не подоборување на квалитетот на живеење. Да, наведено е дека иновативните решенија се за подобрување на квалитетот на живеење, но ништо не ветува дека некое успешно иновативно решение ќе успее и да го подобри квалитетот на живеењето. Со други зборови, сосема возможно е да имате успешно иновативно решение кое што нема да постигне ништо во реалноста, и историјата на претприемачките потфати е полна со вакви примери, а внимателните следачи на повиците за решенија во земјава ќе се сетат дека такви примери имаме и дома: барем 3 апликации за пријавување на дупки на улици и слично беа прогласени за успех, иновација во комуникација со власта, локалната власт и што знам што не, но ефектот, до сега, е практично нула.
Но, можеби и не е баш фер да се осуетат веднаш напорите за иновативни решенија - кој знае, нешто може и да вроди со плод.
Сепак, останува прашањето зошто најкомпетентана институција во државата за решавање на социјалните проблеми - Министерството за труд и социјална политика решава овој проблем да го понуди за решавање на, во суштина, некомпетентни лица, кога токму на тоа министерство на располагање му стои целиот негов кадар, а таму каде што нема директна надлежност може со интервенции преку владата, собранието или ЗЕЛС да постигне цели за квалитетен живот. А еве и како на еден сосема неиновативен начин може да се постигне #ОброкЗаСите:
Министерството за труд и социјална политика има најдобри и најточни податоци за тоа кои се и каде живеат сиромашните граѓани. Тоа е задолжено за исплаќање на социјалната помош и други надоместоци. Дури и да ги нема сите податоци, министерството може многу полесно да добие податоци од, на пример, фондот за ПИОМ, одошто тоа може да го направи било која иновативна компанија.
Вооружено со овие податоци министерството може да направи план за отварање на кујни низ критичните точки во државата. Го користам овде зборот кујни во поширока смисла на зборот - не нужно дека во нив мора нешто да се готви. За отварањето на овие кујни министерството може да побара помош од владата, од министерството за транспорт и врски или која и да е институцијата што е надлежна за ПУИК (или како и да се вика сега агенцијата за државен станбен и деловен простор). ПУИК може да ги обезбеди тие кујни, дуќани, киосци, каде што би можела да се чува и од каде што би можела да се дели храната. Како бонус вработени во овие кујни може да бидат токму граѓани од ранливите групи.
За да ги поттикне компаниите што продаваат храна (и готова и свежа) да не ја фрлаат храната што е вишок, Министерството за труд и социјална политика, во соработка со Министерството за правда и Управата за јавни приходи може да ги заведе донациите кон овие кујни за храна да бидат третирани како донации од јавен интерес за кој во тековното законодавство постојат даночни поттикнувања. Различни модели може да се употребат за ова. На пример, супермаркетите може да даваат овошје и зеленчук, но може и во соработка со ресторани или и во рамките на нивните кујни (кујни веќе има во сите поголеми супермаркети), да приготвуваат оброци од таа храна што инаку би завршила во ѓубре. Кујните на министерството така би држеле само готова храна, т.е. за нејзино чување би биле потребни само фрижидери (а не и целосна опрема за готвење итн.).
Дистрибуцијата на храната до овие кујни исто така би можела да се смета за донација од јавен интерес. Така некоја компанија што можеби има храна, но нема начин како да ја превезе, ќе стапи во контакт со компанија што може да ја превезе: двете компании ќе имаат даночен поттик да учествуваат во оваа одговорна акција.
Сето ова ми се чини дека е возможно без да се прават законски измени (како оние во Франција каде што со закон се забрани фрлање на храна од страна на супермаркети) - иако, нормално, и такви опции му стојат на располагање на министерството доколку сака да спроведе политики за поквалитетен живот.
Овие неиновативни решенија, што воглавно припаѓаат во рамките на надлежностите на државните институции, ми текнаа додека чекав ред во АВРМ и скролав на телефон и го видов твитот од профилот на министерката. Дали навистина на никој во министерството не му текнало ништо слично, па решенија за оброк за сите се бараат од пошироката јавност која воглавно е некомпетентна за социјални политики?
