Ми се чини дека големите природни катастрофи ја одбележуваат првата декада од 2000-тата.
2004 беше цунамито во Индонезија.
2005 беше Катрина во Њу Орлеанс.
2010 беше земјотресот во Хаити.
Сигурно има и други, но овие беа медиумски најексплоатирани.
Ако може да се извлече некаква поука од овие настани е тоа дека природните катастрофи не можат да се спречат, но можат да се спречат (или намалат) последиците кои тие ги предизвикуваат.
За цунамито, проблемот со кој се соочија спасувачите кои доаѓаа на лице место беше непостоењето на еден стандард за комуникација помеѓу владините служби во Индонезија. Сега не можам да најдам релевантна статија на темата, но дебатата беше околу (не)употребата на отворени стандарди, недостатокот на интероперабилност и воглавно неможноста за размена на податоци помеѓу различните служби, спасувачи и организации. Сето ова резултираше со побавна работа и недостаток на координација, што веројатно чинело животи и пари.
Владата на Индонезија сигурно не можела да го спречи цунамито. но можела да ги ублажи последиците со помудра политика во ИКТ решенијата што ги користела. Којзнае, можеби таму местеле тендери, или пак децентрализацијата направила раздор помеѓу централната и локалните власти, па секој си користел свои решенија кои не можеле да комуницираат помеѓу себе.
Катрина пак на површина ги извади сите неуспеси на администрацијата на САД и тоа речиси на сите нивоа на власт. Темата е истражувана на многу места, а посебно во 4 часовниот документарен филм на Спајк Ли - When the levees broke, според кој непогодата можела да се избегне доколку насипите (или каналите) биле правилно дизајнирани во што потфрлиле инжинерите на американската војска, а и патењето на луѓето потоа можело да се избегна ако властите интервенирале на време. Ваквите заклучоци во филмот всушност и се поддржани од други истраги спроведени од страна на американскиот конгрес и восјка.
Владата на САД сигурно можела да изгради подобра инфраструктура за заштита од поплави околу Њу Орлеанс, впрочем делтата на Мисисипи и самата би требало да биде доволна за поголемо внимани кон опасноста од поплави, но веројатно е тешко да се посветиш на некоја таква досадна работа кога водиш две војни (три заедно со таа против дрогите) и се спремаш за трета.
Земјотресот во Хаити и неговите катастрофални последици ги натера некои од економистите да прогласат дека „државата Хаити повеќе не постои“. Она што ги шокира луѓето е фактот дека вакви земјотреси не се нешто ново во светот, па зошто тогаш толку жртви и разрушување? Сличен земјотрес во Сан Франциско во 80-тите години (ми се чини) зел десетици жртви наспроти стотици илјади во Порт-ау-принс.
Секако, владата на Хаити не можела да го спречи земјотресот, но можела да обезбеди владеење на правото и да пропише стандарди за изградба на објектите кои ќе следат некои сеизмолошки стандарди, но од она што може да се прочита тие баш и не правеле ништо посебно, освен можеби што успешно во континуитет краделе.
Затоа, кога македонските политичари ќе изјават дека не треба да се прави политичко прашање од природните непогоди кои деновиве ја погаѓаат нашата мала држава, тие, барем за момент, се во право.
Политичко прашање треба да се прави од последиците од тие непогоди, и неодговорно би било да е поинаку.
