June 2015

Новини за реформите за авторско право во ЕУ

Submitted by Новица on

Tags: 

Вести како ова бавно доаѓаат до Македонија, но ете, по сѐ изгледа нешто се спрема во Брисел (како и секогаш).

Јулија Реда, европската парламентарка од Пиратската партија, која што била задолжена за извештајот за евалуација на авторското право пишува дека извештајот е усвоен со мнозинство гласови, но и со амандмани кои му задаваат удар на текстот претходно сочинет со големо учество на јавноста.

Во делот: Нема парламентарно мнозинство што го претставува мнозинството на јавноста, Реда зборува за отстапките од основниот текст кои морало да се направат за извештајот да може да биде усвоен. Мене посебно смешно ми е што и покрај желбите за најавена реформа, парламентарците не успеале да се договорат дека исклучоците од авторското право нема да бидат задолжителни за сите земји членки, а истовремено реформата се прави за зајакнување и консолидирање на единствениот дигитален пазар.

Но, амандманите кои што предизвикуваат многу посериозни проблеми се ограничувањата на „слободата за правење панорама“ и „аудио-визуелни цитати“. Второто е јасно -- цитирањето на делата што е дозволено со текст, нема да биде проширено кон аудио и визуелни дела. Во време на youtube и Flickr, ова е очигледно ограничување на креативните и критичките потенцијали на јавноста.

Слободата за правење панорама е можноста без законски пречки да се прават фотографии и видеа од дела што се на јавни места (т.е. згради, споменици и сл.). Оваа, веројатно, ќе биде ограничена, иако кампањата тоа да се спречи веќе е започната. Последната шанса да се смени овој предлог е 9 јули кога извештајот ќе оди на пленарна седница на Европскиот парламент.

Интересно е дека моментално во Македонија има целосна слобода за правење панорама, т.е. за делата што се во јавност / на јавен простор не треба да се бара дозвола од архитектите и уметниците тие да бидат снимани и фотографирани. Иако не сме дел од ЕУ, доколку биде изгласано ограничувањето, тоа речиси сигурно ќе значи промена на нашиот закон во ист правец. Практично ваква промена ќе значи дека доколку сакате да снимате снимате на пример критика за Скопје 2014, архитектот нема да ви дозволи да ги снимате зградите.

А додека го чекаме 9 јули, последно и да се забележи дека Mozilla почнува со активно учество во дебатите за политика во ЕУ. Некои од точките што се предложени во реформата за авторско право во ЕУ се пресекуваат со заложбите на нејзиниот манифест и добро е да се види дека поддршката за промени во корист на јавноста може да се шири.

Ова ќе биде интересно копирајт лето.

Молкот на операторите

Submitted by Новица on

Tags: 

Од февруари 2015 опозицијата предводена од Зоран Заев објавува т.н. бомби кои што ја откриваат „вистината за Македонија“. Тие тврдат дека снимките содржат наводни скандали, корупција, злоупотреби од страна на водечките луѓе во Владата и владејачките прартии. Но, исто така тврдат дека овие снимки не се само некои или неколку снимки кои што случајно се направени, туку дека се дел од милиони записи од следење на комуникации на повеќе од 20.000 граѓани. И додека оваа приказна воглавно останува непроменета, еден нејзин дел се менува: тоа делот за улогата на телекомуникациските оператори во оваа афера. Првичните изјави (12.02.2015) на Зоран Заев се дека прислушувањето не било возможно без знаење на операторите, но веќе по две недели (27.02.2015) Заев на прес-конференцијата за бомба #5 изјави дека одговорност нема кај операторите.

Бидејќи ваквите изјави покренуваа сомнеж за тоа што навистина се случило во врска со наводното масовно прислушување на 20.000 граѓани, уште во февруари започнав со истражување на законите. Тогашната анализа ме доведе до следните сознанија:

1. Член 115 став 2 од Законот за електронски комуникации овозможил користење на технологија за масовно прислушување во јуни 2010;
2. Оваа законска можност, сепак (за среќа?) траела само 6 месеци затоа што Уставниот суд на Република Македонија ги поништил одредбите со одлука во декември 2010;
3. Истиот тип на прислушување повторно е законски овозможен во февруари 2014 со новиот Закон за електронски комуникации.

Според повеќе извори (опозицијата, новинарите, аналитичарите) голем дел од снимките потекнуваат од период 2011-2014 година, па логичното прашање, ако тврдењето за 20.000 луѓе и милиони разговори е неоспорено, е што се случило со технологијата (кратко) дозволена во 2010 во периодот 2011-2014?

Логично, барем за мене, беше ова прашање да го поставам до операторите (Т-Мобиле, Македонски телеком, ВИП и ОНЕ) и до регулаторот (АЕК) во форма:

1. Кои дејства ги презеде операторот со цел спроведување на одлуката на Уставниот суд на Република Македонија У. Број: 139/2010-0-1 од 15.12.2010 г.?

2. Кои дејства ги презеде Агенцијата за електронски комуникации со цел утврдување на спроведувањето на одлуката на Уставниот суд на Република Македонија У. Број: 139/2010-0-1 од 15.12.2010 г. од страна на телекомуникациските оператори?

Понатаму, бидејќи бројот на случаи за кои судовите дозволиле посебни истражни мерки, што меѓу другото вклучува и следење на комуникации, е јавно достапна информација, логично е и да ги прашам операторите колку барања стигнуваат кај нив поедниечно, посебно во однос на задржаните податоци од нивните корисници. Ова е комплетно статистичка информација: ако знаеме дека во 2013 имало 226 одобрени следења на комуникации тогаш информацијата по оператор ќе ни каже кој оператор со колку барања придонесол во истрагата.

Сите овие барања беа одбиени најчесто по основ „класифицирана информација“, освен АЕК која воопшто не одговори. За сите е поведена постапка пред Комисијата за заштита на правото за слободен пристап до информации од јавен карактер и сега го чекам нивниот одговор. Се надевам дека Комисијата ќе најде дека одговори на прашања за спроведување на судска одлука и прашање поврзано со анонимна статистика не може да останат непознати за јавноста.

До нивинот одговор, во оваа галерија се одговорите на операторите.

Објавено на ОКНО 5.6.2015: http://okno.mk/node/47618