Уште едно писмо од поштенското сандаче, објавено со дозвола на авторката.

Психологот Абрахам Маслов ја предложил позната пирамида за хиерархија на човекови потреби која ја сочинуваат пет групи на потреби и тоа физиолошки потреби, потребите за сигурност и заштита, потребите за припадност, потребите за углед и почитување и потребите за самоактуелизација. Според Маслов некој потреби се базични и повеќе силни (моќни) за разлика од други потреби. Основата на пирамидата ја сочинуваат биолошките мотиви односно физиолошките потреби како на пример потребата за храна, вода, сон, секс итн. За човекот да ги задоволи повисоките потреби неопходно е да ги задоволи односно реализира потребите кои се наоѓаат подолу во пирамидата. Поинаку кажано, со зборовите од една песна на познатата група САФ: „не се стига далеку кога мора да се јаде“.

Ако физиолошки потреби се релативно добро задоволени, тогаш актуелен станува нов сет на потреби, кои се именуваат како потреби за сигурност и заштита (за безбедност, стабилност, заштита, слобода од страв, од вознемиреност и хаос, потребата за структура, ред, право итн.). Нам ни е потребно да се чувствуваме сигурни и безбедно во нашето семејство, но исто така нам ни е особено битно да се чувствуваме сигурно, заштитено и да бидеме ослободени од страв во просторот, средината односно општеството во кое што живееме.

Дали може да се стремиме кон повисоките потреби, ако ние постојано стравуваме и се грижиме за нашата сигурност? Како ќе се чувствуваме сигурно и безбедно ако полицијата е брутална и убива? Кој нѐ заштитува нас ако полицијата е брутална и убива?

Едни од основните човекови потреби во моментов се фрустрирани и не е случајно што многу луѓе во континуитет преку мирен протест го изразуваат својот став и потребата за ред, почитување на законот и сигурност. Поинаку кажано оваа потреба во моментот е актуелна и доминантна и го мобилизира човековото однесување.

Според Светската здравствена организација, здравјето е состојба на физичка, ментална и социјална добросостојба, а не само отсуство на болест или некаква немоќ. Оттука отсуството на болести не е единствен предуслов за здраво и среќно живеење, туку и амбиентот односно средината (пошироко сфатена) во која живееме и работиме е исто така круцијална за градење на здрави навики и здрав стил на живеење. Нам ни е потребно да живееме во средина во кој не ни се фрустрирани базичните потребни, средина во која сме заштитени од напади, убиства, хаос и средина во која ќе се негуваат хумани вредности.

За да создадеме организирана и сигурна средина мора јасно да го дефинираме концептот на добро и пожелно наспроти лошо и непожелно. Истовремено, да не заборавиме дека доброто се наградува и пофалува, а лошото се критикува и казнува, а не се прикрива.

Преку нудење на јасен концепт за она што е добро, а што лошо презентираме јасни и недвосмислени пораки кон помладите за тоа што се хумани вредности и како да се однесуваат.
Во еден текст кој што неодамна го прочитав е наведена следата мисла од Ниче: „Помнете дека вашата природа не е во вас, туку над вас.“ Да, секој од нас се стреми да се себеактуелизира и да го реализира својот максимален потенцијал, но истовремено одговорноста да човекот и неговата доблест и големина се огледува во тоа да биде буден, проактивен и одговорно да дејствува и да се стреми кон промени и менување за безбедно општество и подобро утре.

~ Даниела Неделкова

Види и:
http://novica.softver.org.mk/node/622
http://novica.softver.org.mk/node/623
http://novica.softver.org.mk/node/624
http://novica.softver.org.mk/node/625
http://novica.softver.org.mk/node/626
http://novica.softver.org.mk/node/627
http://novica.softver.org.mk/node/628
http://novica.softver.org.mk/node/629
http://novica.softver.org.mk/node/630
http://novica.softver.org.mk/node/631
http://novica.softver.org.mk/node/632
http://novica.softver.org.mk/node/633